Ponad 7000 publikacji medycznych!
Statystyki za 2021 rok:
odsłony: 8 805 378
Artykuły w Czytelni Medycznej o SARS-CoV-2/Covid-19

Poniżej zamieściliśmy fragment artykułu. Informacja nt. dostępu do pełnej treści artykułu
© Borgis - Anestezjologia Intensywna Terapia 2/2001, s. 67-72
Bogumiła Wołoszczuk-Gębicka, Jerzy Wysocki
Działanie rokuronium w dawce 0,6 mg kg-1 i 0,8 mg kg-1 u dzieci znieczulonych N2O/O2 i fentanylem
Intubation conditions and time-course of rocuronium – induced neuromuscular block in children anaesthetised with nitrous oxide and fentanyl
z Kliniki Anestezjologii i Intensywnej Terapii;
kierownik: prof. dr hab. T. Szreter – Instytutu „Pomnik-Centrum Zdrowia Dziecka”
Streszczenie
U 43 dzieci w wieku od 3 do 11 lat, z I i II grupy stanu fizycznego wg ASA oceniono warunki do intubacji tchawicy po podaniu rokuronium w czasie wprowadzenia do znieczulenia 5 mg kg-1 tiopentalu i 1 mcg kg-1 fentanylu oraz przebieg zwiotczenia. Przewodnictwa nerwowo-mięśniowe monitorowano za pomocą elektromiografu (Relaxograph, Datex, Finlandia). Nerw łokciowy stymulowano w okolicy nadgarstka ciągiem czterech impulsów (TOF), 2 Hz przez 2 s, powtarzanym co 10 s, a potencjał elektromiograficzny rejestrowano z przywodziciela kciuka. Dzieci w grupie I (n = 10) otrzymały rokuronium w dawce 0,6 mg kg-1, a do laryngoskopii przystąpiono po upływie 60 s. Dzieci w grupie II (n = 10) otrzymały tę samą dawkę rokuronium, ale do laryngoskopii przystępowano po 90 s. U dzieci w grupie III (n = 13) na 90 s przed dawką intubacyjną 0,54 mg kg-1 podano dawkę poprzedzającą 0,06 mg kg-1, a do laryngoskopii przystępowano w 60 s po podaniu dawki intubacyjnej. Dzieci w grupie IV (n = 10) otrzymały rokuronium w dawce 0,8 mg kg-1, a do laryngoskopii przystępowano w chwili, gdy odpowiedź na stymulację pierwszym impulsem ciągu czterech zmniejszyła się poniżej 10%. Warunki do intubacji oceniano według skali: doskonałe, dobre, dostateczne, niedostateczne (intubacja niemożliwa).
Analizowano również czas trwania zwiotczenia po podaniu dawki intubacyjnej, samoistny powrót przewodnictwa nerwowo-mięśniowego i powrót przewodnictwa po podaniu neostygminy.
Do analizy statystycznej używano ANOVA oraz testów LSD i chi2. Atraumatyczna intubacja tchawicy była możliwa u wszystkich dzieci, ale w 60 s od podania rokuronium w dawce 0,6 mg kg-1 doskonałe warunki do intubacji tchawicy zaobserwowano jedynie u 3 z 10 dzieci (grupa I). Po 90 s warunki do intubacji były znamiennie lepsze (grupa II vs grupa I, p = 0,035). Podanie dawki wstępnej nie poprawiało warunków do intubacji w sposób statystycznie znamienny (grupa III vs grupa I, p = 0,14). W grupie IV do laryngoskopii przystąpiono w 39 ± 15 s (30-60 s) od podania rokuronium. Zwiększenie dawki intubacyjnej spowodowało, że warunki do intubacji w ciągu pierwszych 60 s od podania rokuronium były równie dobre jak w 90 s po podaniu rokuronium w dawce 0,6 mg kg-1 i znamiennie lepsze niż w 60 s po rokuronium 0,6 mg kg-1 (grupa IV vs grupa I, p = 0.035). Zwiększenie dawki intubacyjnej z 0,6 do 0,8 mg kg-1 powodowało również wydłużenie czasu od chwili jej podania do chwili powrotu odpowiedzi na pierwszy impuls ciągu czterech T1 = 5% z 10,8 ± 6,9 min. [0-22] do 23,1 ± 7,2 min. [16-38], (p = 0,0007). Podanie neostygminy w dawce 0,06 mg kg-1 z atropiną, 0,025 mg kg-1 powodowało skrócenie czasu powrotu przewodnictwa liczonego od powrotu T1 = 10% do chwili, gdy współczynnik ciągu czterech TR osiągnął wartość 70% z 15,9 ± 5,1 [8,0-26,3] do 6,8 ± 3,5 min. [3,3-15,5] (p = 0,00004). U dzieci, u których do wprowadzenia używa się tiopentalu i fentanylu w dawce 1 mcg kg-1 podanie rokuronium w dawce 0,8 mg kg-1, która zapewnia doskonałe warunki do intubacji w ciągu pierwszej minuty u większości dzieci i głęboki blok przewodnictwa nerwowo-mięśniowego, którego czas trwania nie przekracza 30 minut, wydaje się korzystniejsze niż podanie dawki 0,6 mg kg-1.
Summary
The intubation conditions were studied in 43 children, 3-11 years old, ASA groups I and II, following thiopentone, 5 mg kg-1, fentanyl 1 mcg kg-1 and rocuronium administration. Neuromuscular transmission was monitored with electromyograph (Relaxograph, Datex, Finland). Train-of-four stimulation was applied to the ulnar nerve at the wrist and electromyographic potentials were recorded from the adductor pollicis muscle. Ten children of the group I were intubated 60 s after rocuronium 0.6 mg kg-1. Ten children of the group II received the same dose of rocuronium, but the laryngoscopy was started at 90 s. Thirteen children of the group III received a priming dose of rocuronium, 0.06 mg kg-1 90 s before the intubating dose (0.054 mg kg-1) and laryngoscopy was started 60 s after. Ten children of group IV were given 0.8 mg kg-1, and intubated when 90% depression of the first twitch response in adductor pollicis was recorded.
Intubation conditions were rated excellent, good, poor or impossible. The duration of relaxation after the intubating dose, spontaneous recovery of the neuromuscular transmission and the reversal by neostigmine were recorded and analysed using ANOVA, LSD and chi2 tests. Atraumatic intubation was possible in all children, but at 60 s after the bolus dose of rocuronium 0.6 mg kg-1 excellent intubation conditions were recorded 3 out of 10 children (group I). Significant improvement was achieved when intubation was 30 s delayed (group II vs group I, p <0.035). Priming did not significantly improve the proportion of excellent vs good intubation conditions at 60 s (group III vs group I, p = 0.14). In the group IV laryngoscopy was started 39 ± 15 s after rocuronium administration. Increasing intubating dose to 0.8 mg kg-1 produced comparable intubating conditions within 60 s to 0.6 mg kg-1 rocuronium after 90 s, and they were significantly better than those observed in the group I (p= 0.035). The time from the administration of the intubating dose of rocuronium to 5% recovery of the first twitch response was prolonged from 10.8 ± 6.9 min. [0-22] to 23.1 ± 7.2 min [16-38] when the intubating dose was increased from 0.6 mg kg-1 to 0.8 mg kg-1 (p = 0.0007). The administration of 0.06 mg kg-1 neostigmine with 0.025 mg kg-1 atropine decreased the time required for the recovery T1 = 10% to train-of-four ratio TR = 70% from 15.9 ± 5.1min [8.0-26.3] to 6.8 ± 3.5 min [3.3-15.5], (p = 0.00004). 0.8 mg kg-1 rocuronium provides excellent-to-good intubation conditions within 60 and deep neuromuscular block lasting up to 30 min. This dose may be preferable to 0.6 mg kg-1 during intravenous induction with thiopentone and low dose fentanyl in children.
Słowa kluczowe: rokuronium, neostygmina, dzieci.



Rokuronium (Esmeron, Organon Teknika, Holandia), jest niedepolaryzującym środkiem zwiotczającym o budowie aminosteroidowej, analogiem wekuronium. Chakteryzuje się, podobnie jak wekuronium, średnio długim czasem działania, ale różni się od niego mniejszym powinowactwem do receptorów cholinergicznych w obrębie złącza nerwowo-mięśniowego. Dawka ED95 wynosi 0,3 mg kg-1 u dorosłych [1] i 0,3-0,4 mg kg-1 u dzieci [2,3,4]. Aminosteroidowe środki zwiotczające o mniejszym powinowactwie do receptorów działają szybciej niż te, które charakteryzują się silniejszym powinowactwem [5]. Działanie rokuronium, którego ED95 jest sześciokrotnie wyższa niż wekuronium, jest szybsze niż działanie wekuronium. Konieczność podawania większych dawek środka zwiotczającego powoduje jednak, że widoczne stają się efekty wiązania się cząsteczek środków zwiotczających poza złączem nerwowo-mięśniowym: rokuronium powoduje przyspieszenie akcji serca i wzrost ciśnienia tętniczego [6].
Rokuronium jest eliminowane z organizmu przez wątrobę i nerki. Kumuluje się bardzo nieznacznie [7], co pozwala na jego podawanie w postaci ciągłego wlewu. Wziewne środki znieczulenia ogólnego nasilają blok przewodnictwa nerwowo-mięśniowego ( neuromuscular transmission – NMT), wywołany przez rokuronium [8,9,10] i wydłużają czas potrzebny na samoistny powrót przewodnictwa.
W pracy przeprowadzono analizę przebiegu zwiotczenia wywołanego przez rokuronium w dawce 0,6 mg kg-1 i 0,8 mg kg-1 u dzieci znieczulonych N2O/O2 i fentanylem. Oceniano:
1) warunki do intubacji tchawicy po podaniu rokuronium w dawce 0,6 mg kg-1 (2 x ED95 według Woelfel i wsp.[3]) w postaci pojedynczej dawki i po podaniu dawki poprzedzającej, równej 0,06 mg kg-1 na 90 s przed dawką intubacyjną 0,54 mg kg-1,
2) warunki do intubacji tchawicy po podaniu rokuronium w dawce 0,8 mg kg-1 (2 x ED 95 według Meretoja i wsp.[2]),
3) wpływ zwiększenia dawki intubacyjnej na czas trwania zwiotczenia,
4) samoistny powrót przewodnictwa nerwowo-mięśniowego,
5) powrót przewodnictwa po podaniu neostygminy.
METODYKA
Po uzyskaniu zgody Komitetu Etycznego Instytutu „Pomnik-Centrum Zdrowia Dziecka” i świadomej zgody rodziców, przebieg zwiotczenia wywołanego przez rokuronium monitorowano u 43 dzieci w wieku od 3 do 11 lat, z I i II grupy stanu fizycznego wg ASA, u których wykonywano planowe zabiegi operacyjne z zakresu chirurgii ogólnej, urologii i okulistyki, wymagające zwiotczenia mięśni. Dzieci z chorobami układu nerwowego, chorobami mięśni, chorobliwie otyłe i otrzymujące leki wpływające na przewodnictwo nerwowo-mięśniowe zostały wyłączone z badań.
Wszystkie dzieci premedykowano doustnie lub doodbytniczo 0,3 mg kg-1 m.c. midazolamu. Do wprowadzenia stosowano 5 mg kg-1 m.c. tiopentalu i 1 mcg kg-1m.c. fentanylu. Do czasu podania środka zwiotczającego dzieci oddychały samoistnie przez maskę twarzową mieszaniną podtlenku azotu (70%) i tlenu (30%). Znieczulenie podtrzymujące prowadzono za pomocą podtlenku azotu z tlenem (60/40%) i fentanylu w dawkach frakcjonowanych, 1-5 mg kg-1 m.c. na dawkę. Od chwili podania rokuronium stosowano oddech kontrolowany, utrzymując końcowo-wydechową prężność dwutlenku w granicach 30-40 mm Hg (4,0-5,3 kPa).
Monitorowano częstość akcji serca, ciśnienie tętnicze (metodą oscylometryczną), wysycenie krwi tętniczej tlenem (mierzone pulsoksymetrem), ciepłotę ciała w odbycie i stężenie dwutlenku węgla w powietrzu końcowo-wydechowym.
Przewodnictwo nerwowo-mięśniowe monitorowano za pomocą elektromiografu (Relaxograph, Datex, Finlandia), stymulując nerw łokciowy ciągiem czterech impulsów powtarzanych co 10 sek. i rejestrując potencjał elektromiograficzny z mięśnia przywodziciela kciuka. Metoda badania została szczegółowo opisano już poprzednio [11].
Dla uzyskania dobrej stabilizacji zapisu elektromiograficznego stymulację prowadzono przez 10 minut przed podaniem środka zwiotczającego. Obliczając parametry opisujące powrót przewodnictwa nerwowo-mięśniowego wartość dla T1 odpowiadającą TR> 90% przyjmowano za nową wartość referencyjną [12]. Pozwoliło to na analizę powrotu przewodnictwa nerwowo-mięśniowego w tych przypadkach, w których wartość T1, odpowiadająca całkowitemu powrotowi przewodnictwa nerwowo mięśniowego (TR> 90%) różniła się od początkowej wartości T1 o 15% lub więcej.
Przed rozpoczęciem znieczulenia dzieci przypisano losowo do jednej z czterech grup, wyróżnionych ze względu na wielkość dawki intubacyjnej rokuronium i na czas upływający od chwili jej podania do przystąpienia do laryngoskopii. Dzieci z grupy I i II otrzymały rokuronium w dawce 0,6 mg kg-1; czas od podania środka zwiotczającego do rozpoczęcia laryngoskopii wynosił 60 s w grupie I i 90 s w grupie II. W grupie III podano dawkę poprzedzającą rokuronium, 0,06 mg kg-1 w 2 ml 0,9% NaCl, a po upływie 90 s – dawkę intubacyjną, 0,54 mg kg-1; czas od podania dawki intubacyjnej do chwili przystąpienia do laryngoskopii wynosił 60 s. Dzieci z grupy IV otrzymały rokuronium w dawce 0,8 mg kg-1 m.c., a do laryngoskopii przystępowano wówczas, gdy wartość T1 zmniejszyła się poniżej 10% wartości referencyjnej. Wszystkie dzieci otrzymały przed podaniem dawki intubacyjnej rokuronium dodatkową dawkę tiopentalu 1 mg kg-1 w celu zapewnienia niepamięci w okresie intubacji. Dzieciom z grupy I, II i IV podano ponadto 2 ml 0,9% NaCl (placebo) na 90 s przed dawką intubacyjną rokuronium.
Rokuronium w stężeniu 1 mg ml-1 podawano przez 10 sekund (aby zminimalizować ból) do żyły na grzbiecie ręki [13].
Anestezjolog wykonujący intubację nie wiedział, do której grupy należy znieczulane przez niego dziecko. Laryngoskopię rozpoczynał na sygnał osoby prowadzącej badanie. Od chwili otwarcia ust do wprowadzenia rurki do tchawicy upływało około 20 sekund. Warunki do intubacji tchawicy oceniano według 4-stopniowej skali:
– doskonałe – wprowadzenie rurki do tchawicy bez kaszlu, struny głosowe nieruchome,
– dobre – wprowadzenie rurki do tchawicy powodowało słaby kaszel; struny głosowe nieruchome,
– dostateczne – wprowadzenie rurki do tchawicy powodowało kaszel o umiarkowanym nasileniu, słabe ruchy strun głosowych,
– intubacja niemożliwa – struny głosowe przywiedzione, uwidocznienie strun niemożliwe, otwarcie ust utrudnione.
Podczas znieczulenia podtrzymującego stosowano rokuronium w ciągłym wlewie [10]. U niektórych dzieci podczas znieczulenia podtrzymującego używano wziewnych środków znieczulenia ogólnego lub innego niż rokuronium środka zwiotczającego; wszystkie te dzieci wyłączono z dalszej analizy.
W tych wszystkich przypadkach, w których było to możliwe, oczekiwano na samoistny powrót przewodnictwa nerwowo-mięśniowego. W pozostałych przypadkach podawano 0,06 mg kg-1 neostygminy z 0,025 mg kg-1 atropiny w chwili samoistnego powrotu T1 do 10% wartości odniesienia.
Analiza statystyczna danych parametrycznych przeprowadzona została za pomocą analizy wariancji (ANOVA) i testu najmniejszych znamiennych różnic dla zaplanowanych porównań (LSD). Do analizy danych nieparametrycznych używano testu chi2 z poprawką Fishera. Do celów analizy statystycznej dobre, dostateczne i niedostateczne („intubacja niemożliwa”) warunki do intubacji zebrano w jedną grupę. Posługiwano się programem STATISTICA (Statistica for Windows,wersja 5.0, StatSoft Inc., USA).
Różnice uznano za statystycznie znamienne przy p <0,05.
WYNIKI
Wiek i masa ciała badanych dzieci nie różniły się w sposób statystycznie znamienny (tab. I). Warunki do intubacji tchawicy przedstawiono na ryc. 1.
Tab. I. Wiek i masa ciała badanych dzieci
Grupa IGrupa IIGrupa IIIGrupa IVp
N10101310
wiek (lata)6,8?2,45,4?1,16,6?2,45,6?1,650,43
masa ciała (kg)22,3?6,421,6?6,423,2?6,922,1?4,80,94
Wszystkie dane podane zostały w postaci średniej arytmetycznej ± odchylenie standardowe
Ryc. 1. Warunki do intubacji tchawicy w zależności od dawki rokuronium i czasu od jej podania do chwili przystąpienia do laryngoskopii.
Atraumatyczna intubacja tchawicy po podaniu 0,6 mg kg-1 rokuronium była możliwa u wszystkich dzieci, ale warunki do intubacji były lepsze, jeżeli do laryngoskopii przystępowano w 90, a nie w 60 sekund po podaniu środka zwiotczającego (grupa II vs grupa I, p <0,035). Podanie dawki poprzedzającej poprawiało nieco warunki do intubacji, ale w naszych badaniach poprawa ta nie była statystycznie znamienna (grupa III vs grupa I, p = 0,14). U dzieci z grupy IV, którym podano rokuronium w dawce 0,8 mg kg-1, laryngoskopię rozpoczynano w 39 ± 15 s (30-60 s) od zakończenia podawania rokuronium, w chwili, gdy T1 obniżyło się do 6,3 ± 2,5% (2-9%). U wszystkich dzieci warunki do intubacji tchawicy były doskonałe lub dobre. Warunki do intubacji, które uzyskano w ciągu pierwszych 60 sekund od podania rokuronium 0,8 mg kg-1 były równie dobre, jak te, które obserwowano po 90 s od podania rokuronium w dawce 0,6 mg kg-1 i znamiennie lepsze niż te, które obserwowano w 60 s po podaniu rokuronium 0,6 mg kg-1 (p = 0,035) (ryc. 1).
Rozwijanie się bloku NMT analizowano za pomocą zapisu elektromiograficznego u 39 dzieci: u 18 dzieci z połączonych grup I i II, u 11 dzieci z grupy III i u 10 dzieci z grupy IV (tab. II). U czworga dzieci zła jakość zapisu uniemożliwiła analizę.
Tab. II. Rozwijanie się zwiotczenia po podaniu intubacyjnej dawki rokuronium 0,6 mg kg-1 (połączone grupy I i II), dawki intubacyjnej 0,54 mg kg-1 z dawką poprzedzającą 0,06 mg kg-1 (grupa III) i rokuronium 0,8 mg kg-1 (grupa IV).
połączone grupy I i II grupa IIIGrupa IVp
Liczebność grup (n)181110
wartość T1 (%) w 60 s od zakończenia podawania dawki intubacyjnej6,0 ? 8,5 [0-31]3,4 ? 3,3 [0-11]2,0 ? 3,7 [0-11]0,21
czas (s) od zakończenia podawania dawki intuba-cyjnej do maksymalnego efektu jej działania 92 ? 41 [40-160]109 ? 43 [50-180] 64 ? 47* [30-150] 0,05
czas (s) od zakończenia podawania dawki intubacyjnej do T1 = 10% 50 ? 17 [30-100]46 ? 13 [20-80]38 ? 12 [20-70]0,14
* p = 0,049 grupa IV vs grupa III
Przewodnictwo nerwowo-mięśniowe było całkowicie zniesione u 26 dzieci. Resztkowe przewodnictwo (1% 1<7%) było zachowane u 8 z 18 dzieci z połączonych grup I i II, u 4 z 11 dzieci z grupy III i u 1 z 10 dzieci z grupy IV (odpowiednio, p = 0,55 i p = 0,07, n.s., przy porównaniu z połączonymi grupami I i II).
Po 60 s od podania dawki intubacyjnej T1 było nieznamiennie mniejsze u dzieci z grup III i IV niż u dzieci z połączonych grup I i II.

Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
  • Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
  • Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
  • Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.

Opcja #1

24

Wybieram
  • dostęp do tego artykułu
  • dostęp na 7 dni

uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony

Opcja #2

59

Wybieram
  • dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
  • dostęp na 30 dni
  • najpopularniejsza opcja

Opcja #3

119

Wybieram
  • dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
  • dostęp na 90 dni
  • oszczędzasz 28 zł
Piśmiennictwo
1. Foldes F.F., Nagashima H., Nguyen H.D., Schiller W.S., Mason M.M., Ohta Y.: The neuromuscular effects of Org 9426 in patients receiving balanced anaesthesia. Anesthesiology 1991, 75,191-196.
2. Meretoja O.A., Taivanen T., Erkola O., Rautoma P., Juvakoski M.: Dose – response and time – course of effect of rocuronium bromide in paediatric patients. European Journal of Anaesthesiology 1995, 12, 19-22.
3. Woelfel S.K., Brandom B.W., Cook D.R., Sarner J. B.: Effects of bolus administration of ORG 9426 in children during nitrous oxide – halothane anesthesia. Anesthesiology 1992, 76, 939-942
4. Motsch J., Leuwer B., Bottiger W., Bach A., Schonstedt R., Martin E.: Dose – response, time course of action and recovery of rocuronium bromide in children during halothane anaesthesia. European Journal of Anaesthesiology 1995, 12 (Suppl.11), 73-78.
5. Bowman W.C., Rodger I.W., Marshall R.J., McIndewar I.: Structure – action relationship among some desacetoxy analogues of pancuronium and vecuronium in anesthetized cat. Anesthesiology 1988, 69,57-62.
6. Heier T., Caldwell J.E.: Rapid tracheal intubation with large – dose rocuronium: a probability – based approach. Anesthesia and Analgesia 2000, 90,175-179.
7. McCoy E.P., Mirakhur R.K., Maddenini V.R., Wierda J.M.K., Proost J.H.: Pharmacokinetics of rocuronium after bolus and continuous infusion during halothane anaesthesia. British Journal of Anaesthesia 1996, 76,29-33.
8. Oris B., Crul J.F., Vandermeerch E., Van Aken H., Van Egmond J., Saabe M.B.: Muscle paralysis by rocuronium during halothane, enflurane, isoflurane and total intravenous anesthesia. Anesthesia and Analgesia 1993, 77,570-573.
9. Kumar N., Mirakhur R.K., Symington M.J., McCarthy G.J.:Potency and time course of action of rocuronium during desflurane and isoflurane anaesthesia. British Journal of Anaesthesia 1996, 77,488-491.
10. Wołoszczuk-Gębicka B., Łapczyński T., Wierzejski W.: The influence of halothane, isoflurane and sevoflurane on rocuronium infusion in children. Acta Anaesthesiologica Scandinavica, w druku
11. Wołoszczuk-Gębicka B.: Przebieg zwiotczenia wywołanego przez atrakurium u dzieci znieczulanych N2O/O2 i fentanylem. Anestezjologia Intensywna Terapia 1999, 31, 161-166.
12. Viby-Mogensen J. Engbaek J., Eriksson L.I., Gramstadt L., Jensen E., Jensen F.S.: Good Clinical Research Practice (GCRP) in pharmacodynamic studies of neuromuscular blocking agents. Acta Anaesthesiologica Scandinavica 1996, 40,59-74.
13. Ruetsch V.A., Borgeat A.: Withdrawal movements associated with the injection of rocuronium (letter). Anesthesia and Analgesia 2000, 90,227-228.
14. Levy D.M.: Rapid sequence induction: suxamethonium or rocuronium. Anaesthesia 2000, 55,86-87.
15. Cadamy A.: The use of rocuronium for rapid sequence induction should be discouraged. Acta Anaesthesiologica Scandinavica 2000, 44,494-498.
16. Kirkegaard-Nielsen H., Caldwell J.E., Berry P.D.: Rapid tracheal intubation with rocuronium: a probability approach to determining dose. Anesthesiology 1999, 91,131-136.
17. Hopkinson J.M., Meakin G., McCluskey A., Baker R.D.: Dose – response relationship and effective time to satisfactory intubation conditions after rocuronium in children. Anaesthesia 1997, 52,428-432.
18. Naguib M., Samarkandi A.H., Ammar A., Turkistani A.: Comparison of suxamethonium and different combinations of rocuronium and mivacurium for rapid intubation in children. British Journal of Anaesthesia 1997, 79,450-455.
19. Mazurek A.J., Hann S., Kim J.I., Castro B., Coté C.J.: Rocuronium versus succinylcholine: are they equally effective during rapid – sequence induction of anaesthesia? Anesthesia and Analgesia 1998, 87,1259-1262.
20. Scheiber G., Ribeiro F.C., Marichal A., Bredendiek M., Renzing K.: Intubating conditions and onset of action after rocuronium, vecuronium and atracurium in young children. Anesthesia and Analgesia 1996;83, 320-324.
21. Fuchs-Buder T., Tassonyi E.: Intubating conditions and time – course of rocuronium – induced neuromuscular block. British Journal of Anaesthesia 1996, 77,335-338.
22. McDonald P.F., Sainsbury D.A., Laing R.J.: Evaluation of the onset time and intubation conditions of rocuronium bromide in children. Anaesthesia Intensive Care 1997, 25,260-261.
23. Vuksanaj, D., Skjonsby B., Dunbar B.S.: Neuromuscular effects of rocuronium in children during halothane anaesthesia. Paediatric Anaesthesia 1996, 6,277-281.
24. Lee S.K., Kim J.R., Bai S.J., Shin Y.S., Nam Y.T., Cohen S.P.: Effects of priming with pancuronium or rocuronium on intubation with rocuronium in children. Yonsei Medical Journal 1999, 40, 327-330.
25. Sparr H.J., Giesinger S., Ulmer H., Hollenstein-Zacke M., Luger T.J.: Influence of induction technique on intubation conditions after rocuronium in adults: comparison with rapid sequence induction with thiopentone and suxamethonium. British Journal of Anaesthesia 1996;77, 339-342.
26. Plaud B., Proost J.H., Wierda J.M., Barre J., Debaene B, Meistelman C.: Pharmakokinetics and pharmacodynamics of rocuronium at the vocal cords and the adductor pollicis in humans. Clinical Pharmacology and Therapeutics 1995, 58,185-191.
27. de Rossi L., Preussler N.P., Puhringer F.K., Klein U.: Onset of neuromuscular block at the masseter and adductor pollicis muscles following rocuronium or succinylcholine. Canadian Journal of Anaesthesia 1999, 46,1133-1137.
28. Stoddart P.A., Mether S.J.:Onset of neuromuscular blockade and intubating conditions one minute after the administration of rocuronium in children. Paediatric Anaesthesia 1998, 8,37-40.
29. Bikhazi G., Marin F., Halliday N.J., Deepika K., Foldes F.F.: The pharmacodynamics of rocuronium in paediatric patients anaesthetised with halothane. British Journal of Anaesthesia 1994;8, 256-260.
30. Harbut P., Wysoczańska-Harbut J., Kübler A.: Podstawowe właściwości farmakologiczne rokuronium w anestezji złożonej. Anestezjologia Intensywna Terapia 1998, 30,3-6.
Adres do korespondencji:

Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii
Instytutu „Pomnik-Centrum Zdrowia Dziecka”
Al. Dzieci Polskich 20, 04-736 Warszawa

Anestezjologia Intensywna Terapia 2/2001