Ponad 7000 publikacji medycznych!
Statystyki za 2021 rok:
odsłony: 8 805 378
Artykuły w Czytelni Medycznej o SARS-CoV-2/Covid-19

Poniżej zamieściliśmy fragment artykułu. Informacja nt. dostępu do pełnej treści artykułu
© Borgis - Nowa Stomatologia 3/2003, s. 120-124
Elżbieta Łuczaj-Cepowicz, Renata Milewska
Ocena stanu narządu żucia u dzieci, młodzieży i młodych dorosłych z cukrzycą insulinozależną (1 typu)
Evaluation of masticatory organ status in children, adolescents and young adults with isulin-dependent diabetes mellitus (type 1)
z Zakładu Stomatologii Dziecięcej Akademii Medycznej w Białymstoku
Kierownik Zakładu: dr hab. n. med. Danuta Waszkiel



Cukrzycę (diabetes mellitus) określa się jako zespół chorobowy o wieloczynnikowej etiologii i zróżnicowanym przebiegu klinicznym. Spośród wyróżnionych przez Światową Organizację Zdrowia trzech typów cukrzycy, wśród dzieci i młodzieży w większości przypadków występuje cukrzyca insulinozależna (1 typu), ujawniając się najczęściej po 10 roku życia. Przeprowadzone badania epidemiologiczne dowodzą, że u osób młodych, zarówno w Polsce, jak i w innych krajach Europy, wzrasta zapadalność na tę chorobę (1). Powikłania cukrzycy, w tym także dotyczące jamy ustnej, występowały często i były opisywane przed odkryciem i wprowadzeniem do terapii insuliny. Obecnie spotyka się je rzadziej, głównie u osób z cukrzycą chwiejną i nieuregulowaną. Nieprawidłowości w jamie ustnej mogą dotyczyć rozwoju i wyrzynania się zębów stałych, próchnicy zębów i jej powikłań oraz chorób przyzębia, zwłaszcza w okresach długotrwałego rozchwiania metabolicznego (1, 2).
Celem niniejszych badań była ocena stanu uzębienia u dzieci, młodzieży i młodych dorosłych leczonych z powodu cukrzycy insulinozależnej.
MATERIAŁ I METODYKA
Badaniem objęto 50 osób z cukrzycą insulinozależną (po 25 dziewcząt i chłopców) leczonych w Poradni Cukrzycowej Samodzielnego Publicznego Dziecięcego Szpitala Klinicznego w Białymstoku. Średni wiek badanych wynosił 14 lat 1 miesiąc (od 7 lat 4 miesięcy do 20 lat 9 miesięcy). Wszystkie osoby z diabetes mellitus leczone były insuliną, a czas jaki upłynął od momentu rozpoczęcia leczenia wynosił średnio 6,5 roku (od 1 roku do 12 lat). U wszystkich cukrzyków choroba była w fazie uregulowanej. Zbadano także grupę kontrolną 50 osób zdrowych (25 dziewcząt i 25 chłopców) wybranych losowo spośród pacjentów zgłaszających się celem leczenia stomatologicznego do Zakładu Stomatologii Dziecięcej Akademii Medycznej w Białymstoku. Średni wiek badanych w grupie kontrolnej wynosił 14 lat (od 7 lat 9 miesięcy do 20 lat).
Badanie przeprowadzono w gabinecie stomatologicznym w sztucznym oświetleniu, za pomocą zgłębnika i lusterka stomatologicznego, a metodyka była zgodna z wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia (3).
Oceniono:
– warunki zgryzowe – występowanie wady zgryzu oraz ewentualne noszenie aparatu ortodontycznego,
– staw skroniowo-żuchwowy – występowanie zjawisk akustycznych podczas ruchów żuchwy,
– higienę jamy ustnej – na podstawie wskaźnika płytki nazębnej i uproszczonego wskaźnika higieny jamy ustnej (po uprzednim wybarwieniu płytki nazębnej preparatem Plaque-test firmy Vivadent),
– stan uzębienia – częstość próchnicy (odsetek osób z próchnicą) oraz intensywność próchnicy (na podstawie średniej liczby PUW),
– skuteczność świadczeń leczniczych – za pomocą wskaźnika leczenia próchnicy,
– obecność na powierzchni szkliwa zmętnień i hypoplazji.
Wyniki opracowano statystycznie z zastosowaniem testów: c2, t-Studenta oraz Manna-Whitneya.
WYNIKI I ICH OMÓWIENIE
Ocena warunków zgryzowych wykazała podobny i jednocześnie bardzo wysoki odsetek osób z wadami zgryzu w grupie z cukrzycą – 74% (37 osób) oraz w populacji zdrowej – 72% (36 osób). Nie zauważono znamiennych różnic związanych z płcią, chociaż u cukrzyków wady zgryzu występowały nieznacznie częściej u chłopców, zaś w grupie kontrolnej u dziewcząt. Godny zauważenia jest fakt, że tylko 19,18% osób z zaburzeniami zgryzu było leczonych ortodontycznie, statystycznie mniej cukrzyków (5,41%) niż zdrowych (33,33%) i taką zależność obserwowano zarówno u dziewcząt jak i u chłopców (tab. 1).
Tabela 1. Liczba i odsetek osób z wadami zgryzu w badanej populacji.
  Wada zgryzuLeczeni ortodontycznieNieleczeni ortodontycznie
n%n%n%
Grupa z cukrzycą Dziewczęta (25 osób) (A)1664,0016,251593,75
Chłopcy (25 osób) (B)2184,0014,762095,24
Ogółem (50 osób) (C)3774,0025,413594,59
Grupa kontrolna Dziewczęta (25 osób) (D)1976,00421,051578,95
Chłopcy (25 osób) (E)1768,00847,06952,94
Ogółem (50 osób) (F)3672,001233,332466,67
Razem (100 osób) 7373,001419,185980,82
Analiza statystyczna  D i E p < 0,05
C i E p < 0,05
A i D p < 0,05
B i E p < 0,01
 
U 36% osób z cukrzycą występowały trzaski w stawach skroniowo-żuchwowych, zaś w grupie kontrolnej odsetek ten był nieznacznie niższy – 32%. W obu populacjach nie odnotowano statystycznie istotnych różnic związanych z płcią. Zauważono również, że zjawiska akustyczne w stawach skroniowo-żuchwowych występowały tylko u osób z wadami zgryzu (tab. 2 – str. 122).
Tabela 2. Stan stawu skroniowo-żuchwowego w badanej populacji.
   Zjawiska akustyczne w stawie s-ż
%n
Grupa z cukrzycąDziewczęta (25 osób)936,00
Chłopcy (25 osób)936,00
Ogółem (50 osób)1836,00
Grupa kontrolna Dziewczęta (25 osób)832,00
Chłopcy (25 osób)832,00
Ogółem (50 osób)1632,00
Razem (100 osób) 3434,00
Stan higieny jamy ustnej w badanej populacji przedstawia tabela 3 (str. 122). Wskaźnik płytki nazębnej w grupie z cukrzycą wyniósł 1,15 (nie różnił się u dziewcząt i chłopców). W grupie kontrolnej wskaźnik ten był niższy – 1,00 (0,98 u dziewcząt i 1,02 u chłopców). Uproszczony wskaźnik higieny jamy ustnej przyjmował wyższe wartości u chorych na cukrzycę – 1,46 (dziewczęta – 1,49, chłopcy – 1,43), w porównaniu z populacją zdrową – 1,16 (dziewczęta – 1,08, chłopcy – 1,24). Jednak obserwowane różnice nie były statystycznie istotne.
Tabela 3. Stan higieny jamy ustnej w badanej populacji z cukrzycą i w grupie kontrolnej
 Wskaźnik płytki nazębnejWskaźnik higieny jamy ustnej
Grupa z cukrzycą Dziewczęta (25 osób)1,141,49
Chłopcy (25 osób)1,151,43
Ogółem (50 osób)1,151,46
Grupa kontrolna Dziewczęta (25 osób)0,981,08
Chłopcy (25 osób)1,021,24
Ogółem (50 osób)1,001,16
Razem (100 osób) 1,081,31
Częstość choroby próchnicowej w badanej populacji okazała się bardzo wysoka. U dzieci i młodzieży z diabetes mellitus wyniosła 98%. Oznacza to, że tylko jedna osoba nie była dotknięta próchnicą i był to 11,5-letni chłopiec od 3 lat leczony z powodu cukrzycy 1 typu. W grupie kontrolnej frekwencja próchnicy wyniosła 100%.

Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
  • Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
  • Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
  • Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.

Opcja #1

24

Wybieram
  • dostęp do tego artykułu
  • dostęp na 7 dni

uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony

Opcja #2

59

Wybieram
  • dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
  • dostęp na 30 dni
  • najpopularniejsza opcja

Opcja #3

119

Wybieram
  • dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
  • dostęp na 90 dni
  • oszczędzasz 28 zł
Piśmiennictwo
1. Symonides-Ławecka A.: Cukrzyca u dzieci. Warszawa, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 1987. 2. Szpringer-Nodzak M.: Stomatologia wieku rozwojowego. Warszawa, PZWL 1987. 3. World Health Organisation. Oral Health Surveys. Basic Methods 3rd edition. Geneva, 1989. 4. Pinson M. et al.: Periodontal disease and type 1 diabetes mellitus in children and adolescents. J. Clin. Periodontol. 1995, 22:118-123. 5. Sandholm J. et al.: Periodontal status of Finnish adolescents with insulin-dependent diabetes mellitus. J. Clin. Periodontol. 1989, 16:617-620. 6. Andronikaki Faldami A. et al.: Diabetes mellitus and periodontium. 1. Prevalence of periodontal disease in young insulin-dependent diabetics. Stomatologia Athenai 1990, 47(2): 73-83. 7. Pommereau de V. et al.: Periodontal status in insulin-dependent diabetic adolescents. J. Clin. Periodontol. 1992, 19(9 Pt 1):628-632. 8. Novaes Jr A.B. et al.: Manifestations of insulin-dependent diabetes mellitus in periodontium of young Brasilian patients. J. Periodontol. 1991, 62(2): 116-122. 9. Bacic M. et al.: CPITN assesment of periodontal disease in diabetic patients. J. Periodontol. 1988, 59(12):816-822. 10. Faulconbridge A.R. et al.: The dental status of a group of diabetic children. Br. Dent. J. 1981, 151:253-255. 11. Gale A.H. et al.: The dental caries and periodontal disease experience of patients with early onset insulin dependent diabetics. Int. Dent. J. 1986, 36:219-224. 12. Pohjamo L. et al.: Caries prevalence related to the control of diabetics. Proc. Fin. Dent. 1988, 84: 247-252. 13. Sarnat H. et al.: Dental status of diabetic children in relation to diet and degree of diabetic control. Pediatr. Adolesc. Endocrin .1979, 7:347-351. 14. Swanljung O. et al.: Caries and saliva in 12-18-year-old diabetics and controls. Scand. Dent. Res. 1992, 100:310-313. 15. Akyuz S., Oktay C.: The relationship between periodontitis and tooth decay in juvenile diabetes mellitus cases and in healthy children. J. Marmara Univ. 1990, 1(1):73-83. 16. Iughetti L. et al.: Oral health in choldren and adolescents with IDDM – a review. J. Pediatr. Endocrinol. Metab. 1999, 12(5): 603-610. 17. Kirk J.M., Kinirons M.J.: Dental health of young insulin dependent diabetic subjects in Northern Ireland. Community Dent .Health 1991, 8(4):335-341. 18. Poppe B. et al.: Karies, Gigivitis und Periodontitis bei 12-bis14jahringen unter den Bedingungen der Zuckerrestriktion – Untersuchungen an Typ-I-Diabetikern. Zahn Mund Kieeferheilkd 1989, 77(7): 674-679. 19. Smolar N.J., Godowaniec L.W.: Porażennost zubow i sostojanije parodonta u dietiej bolnych sacharnym diabetom. Stomatologija Mosk 1989, 59, 12:816-822. 20. Tavares M. et al.: The prevalence of root caries in diabetic population. J. Dent. Res. 1991, 70:979-983. 21. Karjalainen K.M. et al.: Relationship between caries and level of metabolic balance in children and adolescents with insulin-dependent diabetes mellitus. Caries Res. 1997, 31:13-18. 22. Knychalska-Karwan Z.: Stomatologia zachowawcza wieku rozwojowego. Kraków: Collegium Medicum UJ, 1996.
Nowa Stomatologia 3/2003
Strona internetowa czasopisma Nowa Stomatologia