Ponad 7000 publikacji medycznych!
Statystyki za 2021 rok:
odsłony: 8 805 378
Artykuły w Czytelni Medycznej o SARS-CoV-2/Covid-19

Poniżej zamieściliśmy fragment artykułu. Informacja nt. dostępu do pełnej treści artykułu
© Borgis - Nowa Stomatologia 1/2005, s. 11-17
Iwona Sobiech, Aleksander Remiszewski
Ocena skuteczności lakieru fluorowego „Duraphat” w profilaktyce próchnicy u dzieci z uzębieniem mlecznym – badania półtoraroczne*
Efficiency of fluoride varnish „duraphat” in caries profilaction in children with deciduous teeth – one and a half year study*
z Zakładu Stomatologii Dziecięcej ISAM w Warszawie
Kierownik Zakładu: dr n. med. Aleksander Remiszewski



WPROWADZENIE
Wśród opublikowanych prac przedstawiających wyniki badań epidemiologicznych z zakresu chorób i wad narządu żucia u dzieci, stosunkowo rzadko są takie, które dotyczą stanu zdrowotnego uzębienia mlecznego. Miejsce priorytetowe zajmują prace dotyczące zębów stałych. Małe zainteresowanie badaczy stanem uzębienia mlecznego u dzieci w wieku żłobkowym i przedszkolnym nie wydaje się słuszne, ponieważ stan zdrowotny uzębienia mlecznego rzutuje na stan zdrowotny uzębienia stałego. Dowiodły tego badania prowadzone w latach 70-tych ubiegłego stulecia w kraju przez Grodzką i wsp. (1), którzy wykazali, że istnieje zależność między stopniem uszkodzenia przez chorobę próchnicową uzębienia mlecznego, a stanem zdrowotnym zębów pierwszych trzonowych stałych. Potwierdziły to badania autorów zagranicznych prowadzone w latach 90-tych, gdzie Radaal i Espelid (2) ustalili, że intensywna choroba próchnicowa w uzębieniu mlecznym jest zapowiedzią wczesnego występowania próchnicy w zębach pierwszych trzonowych stałych. Ponadto, autorzy uważają, że stan zdrowotny tych zębów trzonowych u dzieci może służyć za wskaźnik narażenia na próchnicę całego uzębienia stałego. Również Helm i wsp. (3) stwierdzili korelację między występowaniem choroby próchnicowej w zębach trzonowych i kłach mlecznych u dzieci 8-letnich, a występowaniem próchnicy w zębach stałych u dzieci w wieku 16 lat, potwierdzając tym samym wyniki wcześniej prowadzonych badań. W badaniach Vanobbergena i wsp. wykazano, że wysoka intensywność próchnicy w uzębieniu mlecznym może być czynnikiem predysponującym do wystąpienia próchnicy w uzębieniu stałym (4). Ponadto Holt (5) udowodnił w swoich badaniach, że dzieci 5-letnie bez próchnicy w uzębieniu mlecznym, w wieku 9 lat mają tylko nieliczne zęby stałe dotknięte chorobą próchnicową.
Z cytowanych wyników badań wynika, że utrzymanie w dobrym stanie uzębienia mlecznego u dzieci daje dużą szansę na zachowanie zdrowego uzębienia stałego. Z tego względu szczególnie wskazana jest szeroko zakrojona stomatologiczna oświata zdrowotna skierowana do przyszłych i aktualnych matek oraz do dzieci, a także skuteczne programy profilaktyczne wprowadzane u dzieci jak najwcześniej (6, 7). W programie zapobiegania chorobie próchnicowej w uzębieniu dzieci bardzo skuteczne okazały się różne metody profilaktyki fluorowej uzębienia. U dzieci najmłodszych szczególnie polecane jest stosowanie lakierów fluorowych jako metoda łatwa do realizacji, a jednocześnie dająca znaczący efekt profilaktyczny (7).
CEL PRACY
Celem pracy jest dalsza, bo półtoraroczna obserwacja kliniczna skuteczności profilaktycznego działania lakieru fluorowego „Duraphat” firmy Colgate na uzębienie mleczne dzieci w wieku od 3 do 4 lat w trzech grupach aktywności próchnicy.
MATERIAŁ I METODA
Materiał i metody badań zostały omówione we wcześ-niejszych publikacjach, uwzględniających wyniki badań po 6 i 12 miesiącach obserwacji (10, 11) w populacji 240 dzieci obojga płci, u których badano wpływ lakieru fluorowego „Duraphat” w trzech grupach aktywności próchnicy: małej (grupa A), średniej (grupa B) i dużej (grupa C), stosując w populacji testowej aplikację lakieru co 2, 3 i 6 miesięcy (model I, II, III), a wyniki badań oceniano w stosunku do 60-osobowej populacji kontrolnej. Ponadto, co 6 miesięcy w populacji testowej i kontrolnej badano oporność szkliwa na działanie kwasu przy użyciu testu CRT. Okres obserwacji trwał 18 miesięcy, w czasie którego u dzieci w populacji testowej lakier fluorowy „Duraphat” zastosowano według modelu I – 9 razy, modelu II – 6 razy, modelu III – 3 razy.
Obliczono wartość średniej liczby puwz i puwp w uzębieniu dzieci po 18 miesiącach badań w populacji testowej i kontrolnej z uwzględnieniem poszczególnych grup aktywności próchnicy. Kolejno obliczono przyrost średniej liczby puwz i puwp u dzieci w poszczególnych grupach aktywności próchnicy zarówno w populacji testowej jak i kontrolnej, oraz różnice w czasie mikrodemineralizacji szkliwa między badaniem początkowym i po 18 miesiącach badań. Porównano również poszczególne modele związane z częstością stosowania lakieru „Duraphat” między sobą, oraz modele z populacją kontrolną, uwzględniając badane parametry jak puwz, puwp oraz czas mikrodemineralizacji szkliwa.
W analizie statystycznej cechami badanymi były wartości: puwz, puwp i wynik testu CRT na początku i po 18 miesiącach badań, jak również różnice w wartościach tych cech w badanym okresie. Dla każdej cechy w każdej wyodrębnionej grupie określono podstawowe statystyki, tj.: liczebność, średnią arytmetyczną, odchylenie standardowe, wartość minimalną i maksymalną. W niniejszej publikacji ograniczono się do prezentacji analiz średnich. W ocenie statystycznej istotności różnic między średnimi posłużono się klasycznym modelem jednoczynnikowej analizy wariancji oraz testem t-Studenta. W procesie testowania hipotez statystycznych przyjęto poziom istotności a=0,05. Dla testu t-Studenta przyjęto jednostronny obszar krytyczny.
WYNIKI BADAŃ
We wstępnej analizie statystycznej stwierdzono modelami analizy wariancji, że badana populacja w momencie startowym jest materiałem statystycznie jednorodnym. Średnie arytmetyczne wszystkich badanych cech w obrębie grup jak i w obrębie modeli nie różną się znamiennie. Wyniki badań przedstawiono w siedmiu tabelach i na trzech rycinach.
Tabela 1 przedstawia średnią wartość puwz w badaniu początkowym i po 18 miesiącach badań oraz różnice między tymi wartościami, stanowiące średni przyrost puwz w uzębieniu dzieci w trzech grupach aktywności próchnicy zarówno w populacji testowej jak i kontrolnej. W populacji testowej uwzględniono trzy modele związane z częstością aplikacji lakieru „Duraphat”. U dzieci w modelu I przyrost średniej liczby puwz w grupach A, B, C aktywności próchnicy wyniósł odpowiednio: 0,21, 0,35 i 0,35, w modelu II – 2,05, 2,79 i 2,37 oraz w modelu III – 3,00, 3,45 i 2,43. Natomiast w populacji kontrolnej przyrost średniej liczby puwz w poszczególnych grupach aktywności próchnicy A, B i C był większy i wyniósł odpowiednio – 4,00, 4,25 i 3,75 (ryc. 1).
Tabela 1. Średnia wartość liczby puwz w uzębieniu dzieci w populacji testowej i kontrolnej w trzech grupach aktywności próchnicy( A,B,C) oraz zależnie od zastosowanego modelu aplikacji lakieru fluorowego „Duraphat” w populacji testowej na początku i po 18 miesiącach badań.
Model aplikacji lakieru "Duraphat"Grupy aktywności próchnicy nŚrednia liczba puw zTest F
PoczątekPo 18 miesiącachRóżnica
Model I19A1,211,420,210,232
20B6,807,150,35
20C12,5512,900,35
Model II20A2,404,452,051,241
19B7,059,842,79
19C12,8915,262,37
Model III22A1,774,773,001,718
20B7,0510,503,45
21C12,6215,092,47
Kontrola20A1,705,704,000,737
20B7,2011,454,25
20C12,9516,503,55
Ryc. 1. Przyrost średniej wartości liczby puwz w uzębieniu dzieci w populacji testowej i kontrolnej w trzech grupach aktywności próchnicy(A, B, C) oraz zależnie od zastosowanego modelu aplikacji lakieru fluorowego „Duraphat” w populacji testowej po 18 miesiącach badań.
Analizując wartości średniego przyrostu liczby puwz po 18 miesiącach badań u dzieci w grupach aktywności próchnicy można zauważyć, że najmniejszy przyrost wystąpił w grupie A – małej aktywności próchnicy w modelu I i II w porównaniu z grupą B i C. Natomiast w modelu III jak i w populacji kontrolnej mniejszy przyrost wystąpił w grupie C – dużej aktywności próchnicy niż w grupie B – ze średnią aktywnością choroby próchnicowej. Przy użyciu analizy wariancji wykazano że wszystkie różnice w przyroście średniej liczby puwz w grupach A, B i C po 18 miesiącach badań są nieistotne statystycznie. Wartości testu F, wszystkie mniejsze od wartości krytycznych wskazują na brak podstaw do odrzucenia hipotezy równości średnich.
W tabeli 2 przedstawiono średni przyrost liczby puwz w uzębieniu dzieci po 18 miesiącach badań w populacji testowej i kontrolnej bez podziału dzieci na grupy aktywności próchnicy, lecz z uwzględnieniem modeli aplikacji lakieru „Duraphat” w populacji testowej. W modelu I, II, i III średni przyrost liczby puwz wyniósł odpowiednio: 0,30, 2,40, 2,95, a w populacji kontrolnej – 4,0. Wykazane różnice okazały się statystycznie istotne, co ilustruje tabela 7 i potwierdza tezę, że częstość lakierowania zębów ma istotny wpływ na ograniczenie procesu próchnicowego.
Tabela 2. Średni przyrost liczby puwz w uzębieniu dzieci w populacji testowej zależnie od modelu aplikacji lakieru fluorowego „Duraphat” oraz w populacji kontrolnej ogółem po 18 miesiącach badań.
Model aplikacji lakieru "Duraphat" Liczba dzieci nRóżnica puw z
Model I590,30
Model II582,40
Model III632,97
Kontrola603,93
W tabeli 3 przedstawiono średnie wartości puwp w badaniu początkowym i po 18 miesiącach badań oraz różnice między tymi wartościami stanowiące średni przyrost puwp w uzębieniu dzieci w trzech grupach aktywności próchnicowej zarówno w populacji testowej jak i kontrolnej. W populacji testowej uwzględniono trzy modele związane z częstością aplikacji lakieru „Duraphat”. W modelu I średni przyrost liczby puwp w uzębieniu dzieci w grupach aktywności próchnicy A, B i C wyniósł odpowiednio – 0,21, 1,05 i 1,15, w modelu II – 3,35, 5,47 i 6,10 oraz w modelu III – 4,86, 7,30 0 i 6,71. Natomiast w populacji kontrolnej średni przyrost liczby puwp w grupach aktywności próchnicy A, B i C wyniósł odpowiednio – 5,75, 7,10 i 7,20. W zestawieniu tych danych można zauważyć, że średni przyrost liczby puwp był najmniejszy u dzieci w grupie A – małej aktywności próchnicy we wszystkich modelach aplikacji lakieru „Duraphat” oraz w populacji kontrolnej. Zauważono również, że u dzieci w populacji testowej w modelu III średni przyrost puwp był nieco większy w grupie B – średniej aktywności próchnicy niż w populacji kontrolnej zarówno w grupie B jak i C. Różnice statystycznie istotne zostały udowodnione jedynie w grupie A w modelu II (ryc. 2).
Tabela 3. Średnia wartość liczby puwp w uzębieniu dzieci w populacji testowej i kontrolnej w trzech grupach aktywności próchnicy (A, B, C) oraz zależnie od zastosowanego modelu aplikacji lakieru fluorowego „Duraphat” w populacji testowej na początku i po 18 miesiącach badań. Różnice istotne statystycznie oznaczono*.
Model aplikacji lakieru "Duraphat"Grupy aktywności próchnicy nŚrednia liczba puw zTest F
PoczątekPo 18 miesiącachRóżnica
Model I19A2,162,470,312,456
20B13,1514,251,10
20C24,3525,501,15
Model II20A3,957,403,4511,464*
19B10,3216,956,63
19C21,1127,846,73
Model III22A3,368,224,862,340
20B9,9017,207,30
21C22,2929,096,80
Kontrola20A2,608,355,751,709
20B11,4518,657,20
20C23,0030,457,45
Ryc. 2. Przyrost średniej wartości liczby puwp w uzębieniu dzieci w populacji testowej i kontrolnej w trzech grupach aktywności próchnicy(A, B, C) oraz zależnie od zastosowanego modelu aplikacji lakieru fluorowego „Duraphat” w populacji testowej po 18 miesiącach badań.
W tabeli 4 przedstawiono średni przyrost liczby puwp w uzębieniu dzieci po 18 miesiącach badań w populacji testowej i kontrolnej bez podziału na grupy aktywności próchnicy. W grupie testowej uwzględniono jedynie częstość stosowania lakieru „Duraphat”. I tak w modelu I, II i III, średni przyrost liczby puwp przyniósł odpowiednio – 0,81, 4,95, 6,25 natomiast w populacji kontrolnej 6,68. Należy zauważyć ze wartości średniej liczby puwp u dzieci w modelu III i w populacji kontrolnej są bardzo zbliżone. Analiza statystyczna wykazała, istotność statystyczną różnic w modelu I i II. Dane w modelu III i populacji kontrolnej – są do siebie podobne.
Tabela 4. Średni przyrost liczby puwp w uzębieniu dzieci w populacji testowej zależnie od modelu aplikacji lakieru fluorowego „Duraphat” oraz w populacji kontrolnej ogółem po 18 miesiącach badań.
Model aplikacji lakieru "Duraphat"Liczba dzieci nRóżnica puwp
Model I590,86
Model II585,57
Model III636,29
Kontrola606,80

Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
  • Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
  • Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
  • Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.

Opcja #1

24

Wybieram
  • dostęp do tego artykułu
  • dostęp na 7 dni

uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony

Opcja #2

59

Wybieram
  • dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
  • dostęp na 30 dni
  • najpopularniejsza opcja

Opcja #3

119

Wybieram
  • dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
  • dostęp na 90 dni
  • oszczędzasz 28 zł
Piśmiennictwo
1. Grodzka K., i wsp.: Podatność na próchnicę zębów pierwszych trzonowych stałych, a stan próchnicy zębów mlecznych. Czas. Stomat. 1973, XXVI, 105-109. 2.Raadal M., Espelid I.: Caries prevalence in primary teeth as a predictor of early fissure caries in permanent first molars. Comm. Dent. Oral. Epidemiol., 1992, 20:30-4. 3.Helm S., Helm T.: Correlation between caries experience in primary and permanent dentition in birth-cohorts 1950-70. Scand. J. Res., 1990, 98:225-7. 4.Vanobbergen J., et al.: The value of a baseline caries risk assessment model in the primary dentition for the prediction of caries incidence in the permanent dentition. Caries Res., 2001, 35:442-50. 5.Holt R.D.: The pattern of caries in group 5 year-old children and the same cohort at 9-years of age. Comm. Dent. Health 1995, 12:93-99. 6.Murray J.J., et al.: Duraphat fluoride varnish. A 2-year clinical trial in 5-year-old children.; Br. Dent. J., 1977, 143:11-17. 7.Holm A.-K.; Effect of a fluoride varnish (Duraphat) in preschool children; Comm. Dent. Oral Epidemiol.,1979, 7:241-245 8. Peyron M., et al.: Progression of approximal caries in primary molars and the effect of Duraphat treatment. Scand. J. Dent. Res., 1992, 100:314-8. 9. Seppä L., Pőllänen L.: Caries preventive effect of two fluoride varnishes and a fluoride mouthrinse. Caries Res., 1987, 21:375-379. 10.Sobiech I. i wsp.: Wstępna ocena skuteczności lakieru fluorowego "Duraphat" w profilaktyce próchnicy u dzieci z uzębieniem mlecznym. Nowa Stomat. 2/2003, 59-64. 11.Sobiech I. i wsp.: Ocena skuteczności lakieru fluorowego "Duraphat" w profilaktyce próchnicy u dzieci z uzębieniem mlecznym - badania roczne; praca w redakcji Czas. Stomat. 12.Koch G., Petersson L.G.: Caries preventive effect of a fluoride - containing varnish (Duraphat) after 1 year´s study. Comm. Dent. Oral. Epidemiol. 1975, 3:262-266. 13.Grodzka K., et al.: Caries increment in primary teeth after application of "Duraphat" fluoride varnish. Comm. Dent. Oral. Epidemiol., 1982, 10:55-9. 14.Edenholm H., et al.: Fluoride uptake and release in deciduous enamel after application of fluoride varnishes. Swed. Dent. J., 1977, 59-64.
Nowa Stomatologia 1/2005
Strona internetowa czasopisma Nowa Stomatologia