© Borgis - Postępy Fitoterapii 3/2000, s. 38-41
Maria Makowska, Jerzy Alkiewicz
Leki roślinne w leczeniu wybranych schorzeń dróg oddechowych
Plant drugs in the management of some respiratory tract diseases
Klinika Pneumonologii i Alergologii Dziecięcej Instytutu Pediatrii AM w Poznaniu
Summary
In this article the authors present plant drugs in the management of some respiratory tract diseases.
Schorzenia układu oddechowego należą do najczęściej występujących w wieku rozwojowym i od wielu lat obserwuje się narastającą falę tych zachorowań, zarówno na schorzenia infekcyjne dróg oddechowych, jak i choroby zapalno-alergiczne.
Leczenie tych schorzeń opiera się zazwyczaj na rutynowym stosowaniu antybiotyków i sulfonamidów, a alternatywną do nich mogłyby być leki pochodzenia roślinnego podawane w przypadku wielu chorób o łagodnym przebiegu. Należy podkreślić jednak, że stosowanie w pneumonologii leków pochodzenia roślinnego jest postępowaniem objawowym, a nie przyczynowym. Takie leczenie najczęściej stanowi jedyną możliwość przyjścia z pomocą choremu.
Wspomniane wyżej choroby stanowią ważny problem medycyny wieku rozwojowego, stając się coraz częściej problemem ogólnospołecznym. Dotyczy on nie tylko dzieci w różnych okresach ich życia, lecz przede wszystkim faktu, że często niedoleczone choroby układu oddechowego w wieku młodzieńczym rzutują na zachorowalność w wieku dojrzałym. Wtedy schorzenia te w rozpoczynającym się wieku produkcyjnym są najczęstszą przyczyną absencji w pracy. Po wielu latach mogą być nawet przyczyną tzw. inwalidztwa oddechowego. Wobec powyższego leczenie tych chorób powinno być wielokierunkowe uwzględniające leczenie klasyczne w czasie zaostrzeń z następową rehabilitacją jak i terapią lekami roślinnymi, które to leczenie klasyczne świetnie uzupełnia, zwłaszcza w okresie przewlekających i nawrotowych zmian. O zaletach tego leczenia pisaliśmy już poprzednio (10), przedstawiając szczegółowo dostępne wtedy leki roślinne; obecny artykuł jest kontynuacją tego tematu, uwzględnia listę nowych leków, które obecnie dostępne są w aptekach.
Fitoterapia pneumonologiczna dysponuje wieloma gotowymi specyfikami o zróżnicowanym, często kompleksowym działaniu. Najszerzej reprezentowane w leczeniu chorób układu oddechowego są leki pochodzenia roślinnego, które powodują: upłynnianie gęstej, zalegającej wydzieliny oskrzelowej, hypersekrecję oskrzelową oraz działają wykrztuśnie. Leki te wspomagają zarówno mechanizmy samooczyszczania dróg oddechowych, jak i upłynniają zalegającą lepką wydzielinę oskrzelową, powodując szybkie jej usuwanie. Leki te stosuje się zazwyczaj w godzinach rannych, kiedy chorzy na przewlekłe i nawracające choroby układu oddechowego odkrztuszają znaczne ilości wydzieliny nagromadzonej podczas snu. Uzupełnieniem działania tych leków jest stosowanie kinezyterapii oraz drenażu ułożeniowego. W tej grupie leków stosuje się m.in.:
Apitussic - syrop (ziołomiód sosnowy, gwajakolosulfinian potasu), działanie wykrztuśne.
Babicum - syrop, działanie wykrztuśne i łagodzące kaszel.
Bronchicum eliksir - płyn (nalewka z ziela grindelli, korzenia pierwiosnka, korzenia biedrzeńca,
liści tymianku i olejku eukaliptusowego), działanie głównie wykrztuśne.
Bronchicum Paracelsus - pastylki do ssania (wyciągi z biedrzeńca, pierwiosnka, gliceryzynianu, mentolu, prokainy), działanie wykrztuśne.
Bronchicum Paracelsus - syrop (nalewka z ziela grindelli, korzenia biedrzeńca i pierwiosnka, kwiatów róży, ziela tymianku, miodu), działanie wykrztuśne.
Bronchomil - syrop (wyciąg z tymianku, soku z babki), działanie przeciwzapalne i wykrztuśne.
Bronchopect - krople (wyciąg z bluszczu), działanie wykrztuśne i łagodne działanie bronchospazmolityczne.
Bronchosol - płyn (wyciąg z tymianku i pierwiosnka), działanie upłynniające wydzielinę.
Drosetux - syrop homeopatyczny, działanie przeciwkaszlowe.
Echinasal - syrop (sok z jeżówki, wyciąg z ziela doględy, liści babki i owoców dzikiej róży), działanie wykrztuśne, ale również przeciwbakteryjne, przeciwzapalne i immunostymulujące.
Grindemel N - syrop (przygotowany na miodzie pszczelim, lipowym zawierający wyciągi z grindelli, biedrzeńca, pierwiosnka, omanu, tymianku), działanie wykrztuśne.
Hedeliicum - płyn (wyciąg z liści bluszczu, tymianku), działanie wykrztuśne.
Hedelix - syrop (wyciąg z liści bluszczu), działanie wykrztuśne.
Herbapect - syrop (wyciąg z ziela tymianku i korzenia pierwiosnka, gwajakolosulfonianu potasu i sorbitolu), działanie wykrztuśne, przeciwzapalne i nieznacznie łagodzące kaszel.
Mel Farfarae - syrop, działanie wykrztuśne i łagodzące kaszel.
Pastylki wykrztuśne - pastylki do ssania (gwajakolosulfonian potasu, wyciąg z korzenia lukrecji, miód), działanie wykrztuśne i nieznacznie przeciwkaszlowe.
Plantagen - syrop (wyciąg z babki lancetowatej), działanie przeciwzapalne, wykrztuśne i przeciwskurczowe.
Plantaginis - syrop (wyciąg z babki lancetowatej), działanie przeciwzapalne, wykrztuśne i przeciwskurczowe.
Saponarex - płyn (wyciąg z mydlnicy lekarskiej, babki lancetowatej i tymianku), działanie upłynniające i wykrztuśne.
Sinupret - krople i drażetki (wyciąg z babki lancetowatej), działanie wykrztuśne.
Sir. Pini comp. - syrop (wyciąg z tymianku, glistnika, kopru, fosforanu kodeiny, mleczanu wapnia, kwas fosforowy), działanie wykrztuśne, ale równocześnie przeciwkaszlowe (kodeina).
Sir. Tymi comp. - syrop (wyciąg z ziela tymianku, tymolu, wodorotlenek amonu, bromek amonu), działanie wykrztuśne.
Sir. Verbasci - syrop (wyciąg ze świeżych kwiatów dziewanny), działanie wykrztuśne.
Tussipect - syrop (wyciąg z tymianku, lukrecji i korzenia goryczki, saponiny, tymolu, chlorowodorek efedryny), działanie wykrztuśne, przeciwzapalne i odkażające błonę śluzową jamy ustnej.
Tussipect - tabletki.
Tussipini - syrop (wyciąg z sosny, glistnika i kopru, fosforan kodeiny), działanie wykrztuśne i przeciwkaszlowe (kodeina).
Tussipini D - syrop bez kodeiny dla dzieci młodszych.
Uporczywy, suchy kaszel można złagodzić lub całkowicie zlikwidować poprzez podanie leków przeciwkaszlowych. Preparaty tej grupy przynoszą ulgę chorym z długotrwałym, męczącym i wyczerpującym kaszlem. Należą do niej m.in.:
Azarina - tabletki (ziele kopytnika, korzeń omanu i lukrecji, ziele glistnika, ol. anyżowy i fosforan kodeiny), działanie przeciwkaszlowe (hamuje nadmierne odruchy kaszlowe) i wykrztuśne.
Pectosol - krople (wyciąg z korzeni omanu, mydlnicy lekarskiej, macierzanki, ziela hyzopu i plechy porostu islandzkiego), działanie przeciwkaszlowe i przy utrudnionym odkrztuszaniu.
Pectosy - pastylki przeciwkaszlowe.
Rubital - syrop prawoślazowo-malinowy, działanie przeciwkaszlowe.
Rubital comp. - syrop prawoślazowo-malinowy + chlorowodorek efedryny, działanie przeciwkaszlowe.
Sir. Althae - syrop prawoślazowy, działanie przeciwkaszlowe.
Tymianek i podbiał - pastylki do ssania (wyciąg z tymianku i podbiału), działanie przeciwkaszlowe.
Do łagodzenia suchego kaszlu i nawilżania śluzówek dróg oddechowych wykorzystać można gotowe mieszanki osłaniające, złożone z surowców śluzowych, np. Fitomix V, Pectosan, Neopectosan, Bronchial, Pulmosan lub osłaniająco-wykrztuśne: Fitomix II, Pectovit, Tussifloss, Expefloss, Tussisten i zioła wykrztuśne.
Fitoterapeutyki stosuje się również w infekcji dróg oddechowych, podając odpowiednie leki o działaniu przeciwbakteryjnym i przeciwgrzybiczym, np. Alliofil, Algorin, Propolin, Sir. Alcep,
fil, Algorin, Propolin, Sir. Alcep, Plantifort i Pirosil. Jest to grupa preparatów uzupełniających terapię lekami syntetycznymi o szerokim zakresie działania.
Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
- Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
- Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
- Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.
Opcja #1
24 zł
Wybieram
- dostęp do tego artykułu
- dostęp na 7 dni
uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony
Opcja #2
59 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 30 dni
- najpopularniejsza opcja
Opcja #3
119 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 90 dni
- oszczędzasz 28 zł
Piśmiennictwo
1. Alkiewicz J.: Inhalacyjna postać koncentratu z Allium satiwum w eliminacji Candida albicans u dzieci z chorobami układu oddechowego. Herba Polon. Supl. I, 1985, 1-141. 2. Alkiewicz J., Makowska M.: Leki roślinne w chorobach dróg oddechowych. Farmacja Polska 1995, 51, 21, 939-945. 3. Alkiewicz J. i wsp.: Leczenie inhalacyjne i rehabilitacja układu oddechowego u dzieci i dorosłych. Volumed, Wrocław 1995. 4. Danysz A., Telejko E.: Poradnik dla aptekarza. Kwadryga, 1997, 30-36. 5. Lamer-Zarawska E.: Zioła dla dzieci. Astrum, Wrocław 1995, 124-141. 6. Lamer-Zarawska E.: Zioła dla niemowląt i małych dzieci, Gazeta farmaceutyczna, 2000, 5:52. 7. Lamer-Zarawska E.: Kiedy dziecko choruje - pomocne zioła, Gazeta farmaceutyczna, 2000, 6:46. 8. Lamer-Zarawska E.: Zioła dla niemowląt i małych dzieci - przeciwwskazania, Gazeta farmaceutyczna, 2000, 7:46. 9. Lutomski J., Alkiewicz J.: Leki roślinne w profilaktyce i terapii. PZWL, Warszawa 1993, 62-72. 10. Makowska M., Alkiewicz J.: Leki roślinne w chorobach dróg oddechowych ze szczególnym uwzględnieniem aerozoloterapii, Nowa Pediatria, 98, 2:13. 11. Samochowiec L.: Kompendium fitoterapii. Volumed, Wrocław 1995, 58-90.
