Ponad 7000 publikacji medycznych!
Statystyki za 2021 rok:
odsłony: 8 805 378
Artykuły w Czytelni Medycznej o SARS-CoV-2/Covid-19

Poniżej zamieściliśmy fragment artykułu. Informacja nt. dostępu do pełnej treści artykułu
© Borgis - Medycyna Rodzinna 1/2003, s. 14-17
Przemysław Kardas, Daniel Herczyński
Samoleczenie infekcji dróg oddechowych przez podopiecznych lekarzy rodzinnych
Self-medication of respiratory tract infections between general practitioners´ patients
z Zakładu Medycyny Rodzinnej Katedry Medycyny Społecznej i Zapobiegawczej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi
p.o. Kierownika Zakładu: dr n. med. Przemysław Kardas
Summary
TBACKGROUND AND AIMS: Respiratory tract infections (RTI) are the most frequent reason of GP consultations. However, before consulting their GP and also afterwards, patients often self-medicate themselves in these diseases. This pattern of behaviour may lead to side effects and drug interactions. It is important to know the prevalence of RTI, the number and reasons of GP consultations in their cases and the methods (both pharmaceutical and non- pharmaceutical) that patients use in such circumstances. MATERIALS AND METHODS: The survey was conducted between the patients belonging to two of GP practices in Łódź-Górna. Persons aged 15 and over attending practices for different reasons, between the others as accompanying persons, were included. The questionnaire included questions dealing with patient self-medication of RTIs and basic socio-demographic data. The statistical analysis was based on the complete data available for 187 persons. RESULTS: Before consulting their GP patients used to self-medicate their RTIs. Various methods of self-medication were used by studied persons, including both non-pharmaceutical methods and over-the-counter (OTC) drugs. The main source of information of OTC drugs were mass-media. CONCLUSIONS: Self-medication of respiratory tract infections is a common phenomenon. Wide range of used methods is connected both with patients´ habits and OTC drugs advertising. The frequent use of OTC drugs by patients should by paid attention by medical staff. General practitioners should inform their patients of possible danger connected with self-medication and should encourage them not to prolong the self-medication in case of its ineffectiveness.



Założenia i cel badania
Najczęstszym powodem zgłaszania się pacjentów do lekarzy rodzinnych są infekcje dróg oddechowych (1-3). Przebiegają one zwykle z silnie wyrażonymi objawami chorobowymi, co motywuje pacjentów do podjęcia leczenia. Leczenie to w wielu przypadkach polega na zastosowaniu leków, dostępnych wyłącznie na zlecenie lekarskie, na przykład antybiotyków (4). Pomimo to przed zgłoszeniem się do lekarza, a często także równolegle do zaleconego przez lekarza leczenia, pacjenci podejmują w tych jednostkach chorobowych samoleczenie.
Biorąc pod uwagę częstość występowania infekcji dróg oddechowych oraz zróżnicowany stopień ich nasilenia, samoleczenie części z nich przez pacjentów wydaje się postępowaniem w pełni uzasadnionym. Podejście takie znajduje poparcie w obowiązujących normach prawnych, zgodnie z którymi znaczna część leków stosowanych w leczeniu tych schorzeń uznana jest za leki dostępne bez recepty, czyli leki OTC (ang. out the counter). Wiele takich leków dostępnych bez recepty, służących leczeniu infekcji dróg oddechowych, znajduje się w sprzedaży aptecznej i pozaaptecznej. Reklamy w środkach masowego przekazu przedstawiają powszechnie te leki jako środki całkowicie bezpieczne, tymczasem część z nich może powodować poważne działania niepożądane. Ze względu na możliwości wystąpienia takich działań, istotne jest poznanie zakresu i metod samoleczenia infekcji dróg oddechowych przez pacjentów oraz źródeł informacji o lekach dostępnych bez recepty. Zagadnienia te stały się punktem wyjścia niniejszego badania. Celem badania było także określenie, jak często zdarzają się takie zachorowania, w ilu z nich następuje kontakt z lekarzem oraz jakie są przyczyny sięgania pacjentów po poradę lekarską w przypadku infekcji dróg oddechowych.
Materiał i metoda
Badanie wykonano wśród podopiecznych dwu poradni podstawowej opieki zdrowotnej, zlokalizowanych w dzielnicy Łódź-Górna. Do badania włączane były osoby w wieku 15 i więcej lat, które z różnych powodów (w tym – jako osoby towarzyszące chorym) zgłaszały się do poradni. Badanie oparto na skonstruowanym w tym celu kwestionariuszu, wypełnianym samodzielnie przez badanych. Kwestionariusz ten zawierał pytania otwarte dotyczące zachowań pacjentów związanych z samoleczeniem infekcji dróg oddechowych oraz pytania dotyczące podstawowych danych demograficznych. Łącznie badanie przeprowadzono wśród 196 osób. Do ostatecznej analizy zakwalifikowano dane zebrane dla 187 osób. Dane uzyskane dla pozostałych pacjentów nie włączono do analizy ze względu na ich niekompletność. Charakterystykę osób, których dane zakwalifikowano do oceny statystycznej, przedstawia tabela 1.
Tabela 1. Charakterystyka ankietowanych.
CechaN%
Liczebność (N)187 
Wiek (lata)Zakres15-80 
Średnia38,1 
PłećKobiety10455,6
Mężczyźni8344,4
WykształceniePodstawowe3820,3
Średnie11561,5
Wyższe3418,2
Wyniki
W ciągu 12 miesięcy poprzedzających badanie ankietowani chorowali przeciętnie na infekcje dróg oddechowych 2,4 razy (w tym kobiety – 2,3, a mężczyźni 2,6 razy). W tym samym okresie ankietowani korzystali przeciętnie z 3,0 porad lekarskich związanych z infekcjami dróg oddechowych, co oznacza, że na 1 epizod choroby przypadało średnio 1,25 porady lekarskiej. Przed udaniem się do lekarza rodzinnego po poradę ankietowani podejmowali samoleczenie trwające przeciętnie 4,7 dni (w tym kobiety – 4,5, a mężczyźni 4,9). Najczęstszym powodem udawania się do lekarza, mimo wcześniejszego samoleczenia infekcji dróg oddechowych, był „brak działania zastosowanych środków” (30,5%) oraz nieustępowanie choroby lub pogorszenie (20,9%) (tab. 2).
Tabela 2. Przyczyny decydujące o udaniu się po pomoc do lekarza mimo wcześniejszego samoleczenia w przypadku wystąpienia infekcji dróg oddechowych.
Przyczyna%
Brak działania zastosowanych środków30,5
Nieustępowanie choroby lub pogorszenie20,9
Gorączka9,6
Złe samopoczucie8,6
Inne7,9
Brak danych22,5

Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
  • Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
  • Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
  • Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.

Opcja #1

24

Wybieram
  • dostęp do tego artykułu
  • dostęp na 7 dni

uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony

Opcja #2

59

Wybieram
  • dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
  • dostęp na 30 dni
  • najpopularniejsza opcja

Opcja #3

119

Wybieram
  • dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
  • dostęp na 90 dni
  • oszczędzasz 28 zł
Piśmiennictwo
1. McGregor A. et al.:. Antibiotic use in upper respiratory tract infections in New Zeland. Fam Pract 1995, 12:166-70. 2. Lee A. et al.: A morbidity survey in Hong Kong. HK Pract 1995, 17:246-55. 3. Fry J.: Common diseases – their nature, incidence and care. 2-nd ed. MTP-Press, Lancaster, Boston 1987. 4. Budak A. et al.: Acute respiratory infection in general practice. Lijec Vjesn 1998, 120(1-2):8-13. 5. Sułkowski H.: Badanie przyjmowania leków, a szczególnie samoleczenia, w wybranej grupie ludności wielkomiejskiej. Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych. Łódź, 1975. 6. Gil Alvarez J. et al.: A quality of self-medication in acute respiratory infection in a population utilizing an urban health center. Aten Primaria 1999, 24(6):332-6. 7. Laure P.: Investigation on self-medication: from disease to performance. Therapie 1998, 53(2):127-35. 8. Hugues FC. et al.: A survey of self medication. Comparison of results obtained AT two centers. Therapie 1990, 45(4):325-9. 9. Morral Serrano S. et al.: Do the patients medicate themselves correctly? Aten. Primaria 1994, 13(5):242-6. 10. Cruz AM. et al.: Knowledge, beliefs, and practices related to acute respiratory infections in adult over 65 years old. Cad Saude Publica 1999, 15(4):851-7. 11. Orero Gonzalez A. et al.: Analysis of automedication with antibiotics in Spain. Enferm Infecc Microiol Clin 1998, 16(7):328-33. 12. Adam D.: Global antibiotic resistance in Streptococcus pneumonie. J Antimicrob Chemother 2002, 50 Suppl 1:1-5.
Medycyna Rodzinna 1/2003
Strona internetowa czasopisma Medycyna Rodzinna