Ponad 7000 publikacji medycznych!
Statystyki za 2021 rok:
odsłony: 8 805 378
Artykuły w Czytelni Medycznej o SARS-CoV-2/Covid-19

Poniżej zamieściliśmy fragment artykułu. Informacja nt. dostępu do pełnej treści artykułu
© Borgis - Postępy Nauk Medycznych 7/2016, s. 452-455
*Krzysztof Berbeka, Marzena Dębska
Toksoplazmoza w ciąży – dramatyczne konsekwencje dla płodu
Toxoplasmosis infection during pregnancy – the poor prognosis for the fetus
II Klinika Położnictwa i Ginekologii, Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego, Szpital Bielański im. ks. Jerzego Popiełuszki, Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Warszawie
Kierownik Kliniki: dr hab. med. Romuald Dębski, prof. nadzw. w CMKP
Streszczenie
Toksoplazmoza to jedna z najbardziej rozpowszechnionych na świecie chorób pasożytniczych u człowieka. Częstość występowania zarażenia Toxoplasma gondii wśród kobiet ciężarnych wynosi nawet 90%, w zależności od regionu świata. W Polsce prawie połowa kobiet w ciąży chorowała w przeszłości na toksoplazmozę, o czym świadczy obecność swoistych przeciwciał we krwi. Rocznie stwierdza się blisko 400 przypadków toksoplazmozy wrodzonej w naszym kraju. Toxoplasma gondii to wewnątrzkomórkowy pasożyt, który pełny cykl rozwojowy przechodzi u kotowatych. Do zarażenia się człowieka dochodzi głównie drogą pokarmową, przez spożywanie surowego mięsa zawierającego cysty tkankowe lub przez połknięcie oocyst znajdujących się w środowisku zanieczyszczonym odchodami kota. U osoby dorosłej przebieg choroby najczęściej jest bezobjawowy. W trakcie pierwotnej infekcji toksoplazmozą u kobiety ciężarnej może dojść do przezłożyskowej transmisji pierwotniaka i zarażenia toksoplazmą płodu, co może skutkować wewnątrzmacicznym zgonem płodu lub poważnymi powikłaniami u noworodka i dziecka. Ryzyko transmisji pierwotniaka do płodu jest różne w zależności od wieku ciąży. Najrzadziej występujące zarażenie we wczesnym okresie ciąży prowadzi do najcięższych powikłań, takich jak: zapalenie siatkówki i naczyniówki oka, zwapnienia śródmózgowe, wodogłowie, niedosłuch czy drgawki. Przedstawiamy przypadek infekcji toksoplazmozą u ciężarnej w 23. tygodniu ciąży skierowanej do II Kliniki Położnictwa i Ginekologii CMKP Szpitala Bielańskiego z zaawansowanym wodogłowiem u płodu. Niestety mimo wdrożenia intensywnego leczenia przeciwpasożytniczego nie uzyskano poprawy. Ciążę zakończono w 36. tygodniu cięciem cesarskim. U noworodka stwierdzono ciężkie uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego. Obecnie dziecko z potwierdzoną toksoplazmozą przebywa w hospicjum.
Summary
Toxoplasmosis is one of the world’s most widespread parasitic diseases infecting humans. The prevalence of Toxoplasma gondii infection among pregnant women is as high as 90%, depending on various places throughout the world. In Poland, nearly half of pregnant women had suffered in the past from toxoplasmosis, as proved by the presence of specific antibodies in the blood. It is stated that close to 400 cases of congenital toxoplasmosis per year occurs in our country. Toxoplasma gondii is an intracellular parasite that passes the full life cycle of felines.
The most common way of human’s infection is through ingestion, by eating raw meat containing tissue cysts, or by accidental swallowing oocysts found in environment contaminated by cat feces. Adults usually do not have any symptoms of the disease. While pregnancy, the infection of toxoplasmosis may lead to transplacental transmission and protozoan toxoplasma infection of the fetus and it in turn can result in intrauterine fetal death or serious complication in the new born and the child.
The risk of protozoan transmission to the fetus is different and depending on the age of pregnancy. The least frequently occurring infection in early pregnancy leads to the most severe complications, such as: chorioretinitis, intracerebral calcifications, hydrocephalus, hearing loss and seizure.
In our article we are presenting the toxoplasmosis infection in case of 23 weeks old pregnancy. The woman has been admitted to the our department with advanced hydrocephalus in the fetus. Unfortunately, despite the implementation of intensive antiparasitic therapy, no improvement has been achieved. The neonate was delivered by cesarean section at 36 weeks. Severe damage to the central nervous system has been found in the newborn. Currently, a child with confirmed congenital toxoplasmosis is staying in the hospice.



Toksoplazmoza jest jedną z najbardziej rozpowszechnionych na świecie chorób pasożytniczych u człowieka. Częstość występowania zarażenia Toxoplasma gondii wśród kobiet ciężarnych wynosi od kilku do 90%, w zależności od regionu świata (1). Szacuje się, że w Polsce prawie połowa kobiet w ciąży chorowała w przeszłości na toksoplazmozę, o czym świadczy obecność swoistych przeciwciał we krwi. W Polsce rocznie stwierdza się blisko 400 przypadków toksoplazmozy wrodzonej (2).
Toxoplasma gondii jest wewnątrzkomórkowym pasożytem, który pełen cykl rozwojowy przechodzi wyłącznie u kotowatych. Cykl kończy się wydaleniem z kałem do środowiska zewnętrznego oocyst, które w optymalnych warunkach sporulują i po kilku dniach stają sie zdolne do inwazji. Oocysty są odporne na niesprzyjające warunki i zachowują zdolność inwazyjną w glebie do roku, a w wodzie nawet kilka lat (3). U człowieka toksoplazma lokalizuje się w różnych narządach wewnętrznych w postaci cyst. Nigdy nie dochodzi do rozwoju płciowego pasożyta w jelicie i siewstwa oocyst.
Istnieją trzy drogi zarażenia Toxoplasma gondii: pokarmowa, przezłożyskowa oraz rzadko występujące zarażenie wskutek transfuzji krwi zanieczyszczonej tachyzoitami czy przeszczepu zarażonych narządów.
Podstawową drogą zarażenia Toxoplasma gondii jest droga pokarmowa. Zarażenie następuje przez spożywanie surowego, niedogotowanego mięsa (głównie wołowego, wieprzowego czy baraniego), w którym obecne są cysty, lub przez zjedzenie oocyst znajdujących się na owocach i warzywach, zanieczyszczonych odchodami kota, a także poprzez kontakt z glebą czy picie skażonej wody (4).
Większość zakażeń u osób dorosłych przebiega w sposób bezobjawowy, rzadko zdarza się klinicznie jawna toksoplazmoza, objawiająca się bólami głowy, gorączką, zmęczeniem czy bezbolesnym powiększeniem węzłów chłonnych (5).
Odrębnym zagadnieniem jest pierwotna infekcja toksoplazmozą u kobiety ciężarnej. Może wówczas dojść do przezłożyskowej transmisji pierwotniaka i zarażenia toksoplazmą płodu. Nasilenie objawów wrodzonej toksoplazmozy zależy w dużym stopniu od wieku ciążowego, w którym doszło do infekcji pierwotnej u matki.
Ryzyko transmisji wertykalnej wzrasta wraz z wiekiem ciążowym i wynosi 15% w 13. Hbd, 44% w 26. Hbd, 71% w 36. Hbd, osiągając 90% w ostatnich tygodniach ciąży. Dla kontrastu jednak, nasilenie objawów choroby u płodu koreluje odwrotnie z czasem trwania ciąży, a więc ciężkie objawy choroby związane są z infekcją, do której dochodzi we wczesnej ciąży, a przebieg subkliniczny typowy jest dla noworodków, których matki zaraziły się pod koniec ciąży (5). Z tego powodu w diagnostyce toksoplazmozy bardzo istotne jest ustalenie przybliżonej daty serokonwersji u matki.
Pierwszymi przeciwciałami syntetyzowanymi podczas inwazji pasożyta są swoiste IgM. Ich synteza rozpoczyna się w pierwszym tygodniu zarażenia i wzrasta przez następne 4 tygodnie. Po tym okresie poziom ich spada, by utrzymywać się na niskim poziomie przez różny okres czasu – nawet przez kilka lat. Stwierdzenie obecności przeciwciał IgM nie jest więc wystarczające do rozpoznania infekcji pierwotnej.
Specyficzne przeciwciała IgG pojawiają się po około 2 tygodniach od zarażenia. Stężenie tych przeciwciał w surowicy szybko wzrasta, osiągając maksimum w ciągu dwóch miesięcy. Wysokie miano przeciwciał IgG utrzymuje się minimum przez około 8 miesięcy, a następnie spada. Utrzymywanie się IgG na stałym poziomie jest dowodem przebytego w przeszłości zarażenia (6).
Przeciwciała IgA natomiast rosną od pierwszego miesiąca od zakażenia, by osiągnąć maksimum po około 2-3 miesiącach. Po roku od zakażenia u większości ludzi przeciwciała IgA są niewykrywalne (6).
Wrodzona toksoplazmoza jest chorobą o bardzo podstępnym przebiegu. Większość, bo około 85% zarażonych noworodków nie ma żadnych objawów bezpośrednio po porodzie. Wrodzona toksoplazmoza jednak może ujawnić się w pierwszych miesiącach życia lub dopiero w późniejszym dzieciństwie czy nawet w wieku dojrzałym, dając objawy w postaci zaburzeń widzenia, niedosłuchu, opóźnienia w rozwoju psychoruchowym czy napadów drgawkowych (5). Ponad 2/3 klinicznych manifestacji toksoplazmozy wrodzonej dotyczy układu nerwowego i oczu.

Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
  • Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
  • Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
  • Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.

Opcja #1

24

Wybieram
  • dostęp do tego artykułu
  • dostęp na 7 dni

uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony

Opcja #2

59

Wybieram
  • dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
  • dostęp na 30 dni
  • najpopularniejsza opcja

Opcja #3

119

Wybieram
  • dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
  • dostęp na 90 dni
  • oszczędzasz 28 zł
Piśmiennictwo
Niemiec KT, Raczyński P, Markiewicz K et al.: The prevalence of Toxoplasma gondii infection among 2016 pregnant women and their children in the Institute of Mother and Child in Warsaw. Wiad Parazytol 2002; 48: 293-299.
Paul M, Petersen E, Szczapa JJ: Prevalence of congenital Toxoplasma gondii infection among newborns from the Poznan region of Poland: validation of a new combined enzyme immunoassay for Toxoplasma gondii-specific immunoglobulin A and immunoglobulin M antibodies. Clin Microbiol 2001; 39: 1912-1916.
Lass A: Występowanie oocyst Toxoplasma gondii w środowisku. Rozprawa doktorska. Instytut Medycyny Morskiej i Tropikalnej GUMed, Gdańsk 2010.
Cook AJ, Gilbert RE, Buffolano W et al.: Sources of toxoplasma infection in pregnant women: European multicentre case – control study. European Research Network on Congenital Toxoplasmosis. BMJ 2000; 321: 142-147.
Bollani L, Strocchio L, Stronati M: Congenital toxoplasmosis. Early Human Development 2013; 89: S70-S71.
Petersen E: Toxoplasmosis. Seminars in Fetal & Neonatal Medicine 2007; 12: 214-223.
Montoya JG, Liesenfeld J: Toxoplasmosis. Lancet 2004; 363(9425): 1965-1976.
Vidigal PV, Santos DV, Castro FC et al.: Prenatal toxoplasmosis diagnosis from amniotic fluid by PCR. Rev Soc Bras Med Trop 2002 Jan-Feb; 35(1): 1-6.
otrzymano: 2016-06-03
zaakceptowano do druku: 2016-06-24

Adres do korespondencji:
*Krzysztof Berbeka
II Klinika Położnictwa i Ginekologii CMKP Szpital Bielański im. ks. J. Popiełuszki, SPZOZ w Warszawie
ul. Cegłowska 80, 01-809 Warszawa
tel. +48 (22) 569-02-74
berbekak@wp.pl

Postępy Nauk Medycznych 7/2016
Strona internetowa czasopisma Postępy Nauk Medycznych