Ponad 7000 publikacji medycznych!
Statystyki za 2021 rok:
odsłony: 8 805 378
Artykuły w Czytelni Medycznej o SARS-CoV-2/Covid-19

Poniżej zamieściliśmy fragment artykułu. Informacja nt. dostępu do pełnej treści artykułu
© Borgis - Medycyna Rodzinna 2/2000, s. 45-46
Barbara Bień¹, Magdalena Przydatek²
Wielkie problemy geriatryczne: I. Nietrzymanie moczu
¹ z Zakładu Gerontologii Klinicznej i Społecznej Akademii Medycznej w Białymstoku
Kierownik Zakładu: dr hab. med. Barbara Bień
² z II Oddziału Neurologii SP Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego im. J. Śniadeckiego
Ordynator Oddziału: dr Helena Jackiewicz



Angielskie sformułowanie „the gerianric giants można tłumaczyć dosłownie jako „olbrzymy geriatryczne” lub mniej dosłownie jako Wielkie Problemy Geriatryczne (WPG). Terminem tym zwykło się określać przewlekłe i wieloprzyczynowe zespoły starczej niesprawności, których obecność prowadzi do utraty autonomii i kontroli nad życiem lub/i stanowi duże obciążenie psychofizyczne, organizacyjne i ekonomiczne dla opiekunów rodzinnych i systemu opiekuńczego (3, 4, 8). Zalicza się do nich takie stany, jak: nietrzymanie moczu i/lub stolca (Incontinence), zespoły otępienno-depresyjne (Intellectual failure), unieruchomienie (Immobility), zaburzenia równowagi i upadki (Instability), objawy jatrogenne (Iatrogenic disease), a często upośledzenie widzenia, słyszenia i innych funkcji życiowych. Nazwy takich zespołów rozpoczynają się w języku angielskim na literę „i”, co ułatwia ich identyfikację i poprawia komunikację między profesjonalistami. Dosadne, chociaż nieprecyzyjne określenia tych zespołów mają na celu podkreślać specyfikę patologii wieku podeszłego, a równocześnie wspólne cechy lub skutki różnych schorzeń. Nie stanowią one bezpośredniego zagrożenia życia, natomiast w sposób zasadniczy przyczyniają się do pogorszenia jego jakości.
Wielkie Problemy Geriatryczne stanowią stosunkowo powszechne, a lekceważone zjawisko wśród osób najstarszych. Niestety zdarza się, że przypisywane są one następstwom starzenia i pozostawiane bez diagnostyki ani interwencji. Często nie pamiętamy, że naturalne starzenie jedynie sprzyja patologii zależnej od wieku i samo przez się nie prowadzi do niewydolności narządowej, zaś WPG są następstwem chorób przewlekłych, których przebieg można i trzeba pozytywnie modyfikować. Choroby często ustępują pod wpływem leczenia, właściwego postępowania i zaopatrzenia rehabilitacyjnego, a pacjenci odzyskują sprawność funkcjonalną i niezależność. Ignorowanie starczych zespołów niesprawności prowadzi jedynie do pogłębiania zależności takich osób od opiekunów, zwiększenia obciążeń i kosztów społecznych. Nihilizm diagnostyczny osób najstarszych prowadzi do utrwalania negatywnych stereotypów starości.
W polskim piśmiennictwie geriatrycznym brakuje wyczerpujących opracowań i wzorców postępowania dotyczących sygnalizowanych problemów. Intencją tej pracy jest przybliżenie lekarzom pierwszego kontaktu problemu nietrzymania moczu u osób w wieku podeszłym w praktyce podstawowej opieki zdrowotnej.
Nietrzymanie moczu należy do częstej, chociaż skrywanej dolegliwości osób w wieku starszym. Według różnych źródeł dotyczy ona od 7 do ponad 30% osób żyjących w środowisku, około 30% przebywających w szpitalach i 50% pozostających w instytucjach (1-3). Kobiety cierpią z tego powodu około dwa razy częściej niż mężczyźni. Nietrzymanie moczu powoduje często skrępowanie, izolowanie i wycofywanie się z aktywnego życia oraz depresję. Sprzyja ono podrażnieniom skóry, odleżynom, nawracającym infekcjom układu moczowego, urosepsie, upadkom i złamaniom. Jest jedną z przyczyn umieszczania osób dotkniętych tym zespołem w instytucjach opiekuńczych. Pomimo szerokiego rozpowszechnienia zjawiska, ogromu cierpienia i kosztów związanych z prowadzeniem pacjentów z nietrzymaniem moczu – problem jest często zaniedbywany zarówno przez dotknięte nim osoby, jak i profesjonalistów ochrony zdrowia.
Prawidłowe trzymanie moczu warunkowane jest integralną sprawnością zarówno funkcji dolnego odcinka dróg moczowych, jak też funkcji mentalnych, lokomocyjnych oraz motywacji. Zmiany związane z normalnym starzeniem prowadzą do zmniejszania się objętości pęcherza moczowego, opóźniania mikcji i zwolnienia szybkości wpływu moczu oraz zdolności powstrzymania parcia na mocz. Pojawiać się też może pomikcyjna objętość zalegającego moczu, która nie przekracza zazwyczaj 50-100 ml. Zmieniać się może rytm wydalania moczu z dziennego do 1?2 epizodów nycturii każdej nocy. Zmiany te nie powodują jednak nietrzymania moczu, chociaż do niego usposabiają. Wystarczy wówczas niewielki stres fizjologiczny, patologiczny lub działanie leku, aby zwiększyć to ryzyko. Nietrzymanie moczu może mieć charakter przejściowy lub utrwalony.
Przejściowe nietrzymanie moczu dotyczy zazwyczaj co trzeciej osoby z tym problemem. Pojawia się pod wpływem zadziałania dodatkowego czynnika, którego szybka eliminacja przywraca stan wyjściowy. Może ewoluować w utrwalone nietrzymanie moczu, o ile jego przyczyna pozostaje nieleczona. Nie można jednak rozpoznawać utrwalonego nietrzymania moczu tylko w oparciu o długotrwałość procesu. Resnick (6) użył mnemotechnicznego skrótu w języku angielskim – DIAPPERS – dla opisania przyczyn przejściowego nietrzymania moczu:
D elirium – zaburzenia świadomości i zachowania,
I nfection – zakażenia układu moczowego,
A trophic urethritis and vaginitis – zanikowe zapalenie cewki moczowej i pochwy,

Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
  • Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
  • Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
  • Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.

Opcja #1

24

Wybieram
  • dostęp do tego artykułu
  • dostęp na 7 dni

uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony

Opcja #2

59

Wybieram
  • dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
  • dostęp na 30 dni
  • najpopularniejsza opcja

Opcja #3

119

Wybieram
  • dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
  • dostęp na 90 dni
  • oszczędzasz 28 zł
Piśmiennictwo
1. Abrams W.B. et al.: The Merck Manual of Geriatrics. Merck Research Laboratories 1995. 2. Bień B. i wsp.: Epidemiologiczna ocena rozpowszechnienia niesprawności funkcjonalnej u osób w późnej starości a świadczenie opieki. Gerontologia Polska 1999, 7(2):42-47. 3. Coni N., Webster S.: Geriatrics. Blackwell Science, 1998. 4. Isaacs B.: The challenge of geriatric medicine. Oxford University Press, 1992. 5. Lenartowski W.: Leczenie nietrzymania moczu u osób starszych. Terapia 1997, 5, 47:48-51. 6. Resnik N.M.: Urinary incontinence in the elderly. Medical Grand Rounds 1984, 3:281-290. 7. Resnick N.M.: Urinary incontinence – A treatable disorder. [W:] Gerianric Medicine J.W. Rowe (ed.) Boston, Little, Brown and Company, 1988, 250. 8. Schroll M.: Research on aging: geriatric perspectives. Ugeskr Laeger 1992, 154(42): 2889-95.
Medycyna Rodzinna 2/2000
Strona internetowa czasopisma Medycyna Rodzinna