Ponad 7000 publikacji medycznych!
Statystyki za 2021 rok:
odsłony: 8 805 378
Artykuły w Czytelni Medycznej o SARS-CoV-2/Covid-19

Poniżej zamieściliśmy fragment artykułu. Informacja nt. dostępu do pełnej treści artykułu
© Borgis - Postępy Fitoterapii 3/2019, s. 216-223 | DOI: 10.25121/PF.2019.20.3.216
*Małgorzata Kania-Dobrowolska, Justyna Baraniak
Wybrane rośliny zielarskie stosowane w terapii wspomagającej leczenie otyłości
Selected herbal plants used in supported treatment of obesity
Zakład Farmakologii i Fitochemii, Instytut Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich w Poznaniu
Dyrektor Instytutu: dr hab. inż. Małgorzata Zimniewska, prof. IWNiRZ
Streszczenie
Otyłość jest obecnie uważana za globalną epidemię, która niestety w ostatnich latach wykazuje stały wzrost wskaźników zachorowalności. Obecnie w Polsce coraz większym problemem jest otyłość wśród dzieci, która pośrednio jest związana ze wzrostem zachorowalności na cukrzycę typu 2 także u coraz młodszych osób. Otyłość to złożony problem, na który mają wpływ czynniki środowiskowe i genetyczne; jest związana ze znaczną zachorowalnością na choroby układu krążenia i zwyrodnieniową stawów, cukrzycę typu 2, obturacyjny bezdech senny, niektóre typy nowotworów. Istotnym aspektem wydaje się stosowanie ziół do leczenia otyłości. Skuteczny ziołowy produkt przeciw otyłości powinien zmniejszyć masę ciała statystycznie istotnie w porównaniu z leczeniem placebo oraz poprawiać markery biologiczne, np. profil lipidowy czy glikemię przy jednoczesnym braku skutków ubocznych oraz działaniu toksycznym. Należy także podkreślić, że składniki roślinne są bogatym źródłem związków biologicznie aktywnych o szerokim spektrum działania, co także należy wziąć pod uwagę. Przykładem mogą być nasiona kozieradki. Surowiec ten wykazuje działanie regulujące glikemię i profil lipidowy, jednocześnie nie należy go polecać osobom otyłym, gdyż może nieznacznie wspomagać apetyt. W artykule tym opisano wybrane surowce roślinne, które mogą być używane wspomagająco w procesie odchudzania. Jednakże wymagane jest przeprowadzenie dalszych badań dotyczących bezpieczeństwa długotrwałego stosowania, szczególnie z jednoczesnym prowadzeniem diety niskokalorycznej i aktywnością fizyczną.
Summary
Obesity is currently considered as global epidemic, which unfortunately demonstrate constant increase in recent years. Obesity is a complex problem influenced by environmental and genetic factors. It is associated with an increase number of cardiovascular cases and degenerative diseases of the joints, type 2 diabetes, obstructive sleep apnea and some types of cancer. Currently, in Poland obesity among children is a big problem, which is associated with the incidence of type 2 diabetes in increasingly younger people. Interesting aspect in treating obesity seems herbs. The ideal herbal product against obesity should be: more statistically effective in comparison to placebo group, should improve biological markers (such as lipid profile and glycemia) with no side – effects and toxic effects. It should also be remembered that plants are source of various biologically active compounds, which exhibit a wide spectrum of activity. Fenugreek seeds can be a good example. They act against obesity due to the changing of lipid profile and glycemia, but it increases the appetite. It seems that fenugreek seeds should not be dedicated to obese people. This article describes some herbal substances, which can be used as a support in the weight loss process. However, further research concerning the safety of long-term use is required, particularly with concomitant use of a low-caloric diet and physical activity.



Wstęp
Otyłość jest spowodowana dostarczaniem większej ilości energii niż możliwość jej spalania, tj. kiedy bilans energetyczny jest dodatni. Wiąże się to głównie ze spożywaniem żywności wysokoenergetycznej i brakiem aktywności fizycznej. Wynika to ze zmian społeczno-ekonomicznych i środowiskowych. W obecnych czasach człowiek jest wyręczany przez maszyny wykonujące za niego większość czynności, ponadto wzrasta siła nabywcza, a co za tym idzie, zwiększa się konsumpcja żywności (1). Obserwuje się znaczące ograniczanie wysiłku fizycznego na rzecz wysiłku umysłowego oraz statycznego trybu życia (2). Otyłość może być związana z rozwojem dyslipidemii, cukrzycy, zaburzeń mięśniowo-szkieletowych (zwłaszcza chorobą zwyrodnieniową stawów) oraz niektórymi rodzajami nowotworów (3). U osób otyłych wzrasta także czynnik ryzyka zawału serca, nadciśnienia, insulinooporności, nietolerancji glukozy i podwyższony jest wskaźnik masy ciała (BMI) (4). Zgodnie z danymi WHO, w 2016 roku na całym świecie 39% populacji dorosłej miało nadwagę, 13% cierpiało na otyłość, a wśród dzieci w wieku 5-19 lat nadwagę stwierdzono u 18%, a otyłość u 7%. Według danych GUS, w 2014 roku co druga dorosła osoba (w wieku powyżej 15 lat) w Polsce miała problemy z podwyższoną masą ciała. Zjawisko relatywnie częściej występowało wśród mężczyzn: nadwagę lub otyłość miało 62% mężczyzn, w porównaniu do 46% kobiet. Otyłość występowała w przypadku 15,6% kobiet i 18,1% mężczyzn. Zarówno u dorosłych mężczyzn, jak i kobiet populacja osób z nadwagą lub otyłością zwiększyła się o 1 punkt procentowy w ciągu ostatnich 5 lat. Na podobną skalę problemu wskazuje OECD, podając, że w 2014 roku 53,3% Polaków w wieku powyżej 15 lat miało nadwagę lub otyłość (BMI powyżej 25 kg/m2) (5).
W leczeniu otyłości zaleca się na początku obok diety i aktywności fizycznej przyjmowanie leków typu orlistat i topiramat, w dalszym etapie dopiero operacje bariatryczne (6). Leki na otyłość należy stosować ostrożnie, zwłaszcza u pacjentów ze współistnieniem innych chorób, np. z zaburzeniami sercowo-naczyniowymi. Wiele osób poszukuje niekonwencjonalnych terapii opartych na lekach roślinnych, które mogą przyczyniać się do odczuwania sytości, zwiększonego metabolizmu i przyspieszonej utraty masy ciała. Obecnie w Europie popularne są środki przeciw otyłości zawierające surowce roślinne w postaci suplementów diety. Z dostępnych danych piśmiennictwa opartych na metodach farmakologicznych, badaniach przedklinicznych i klinicznych wyselekcjonowano około 76 gatunków roślin, głównie z rodzin Asteraceae i Fabaceae, wspomagających terapię leczenia otyłości. Gatunki te występują głównie w Azji i Ameryce Południowej oraz Afryce. W celu wykazania skuteczności ekstraktów roślinnych przeciw otyłości stosuje się najczęściej modele in vitro wykorzystujące preadipocyty linii komórkowej 3T3-L1 wyizolowane z organizmu myszy (7-9). Badane ekstrakty roślinne działają w procesie różnicowania się tych komórek, na drodze hamowania tworzenia się komórek tłuszczowych (10, 11). W doświadczeniach in vivo zwierzętom laboratoryjnym podaje się wysokoenergetyczną dietę z dodatkiem ekstraktów roślinnych (12-14). W niektórych badaniach in vivo wykorzystuje się zwierzęta laboratoryjne, u których otyłość wywołuje się doświadczalnie, oraz genetycznie modyfikowane. Uważa się, że za działanie przeciw otyłości odpowiedzialne są roślinne metabolity wtórne: saponiny, polifenole, flawonoidy (flawonole, flawony, flawanony, flawanonole, izoflawony, katechiny, antocyjanidyny), garbniki i chalkony. Związki te wykazują aktywność przeciwutleniającą szczególnie w zapobieganiu uszkodzeniom oksydacyjnym w tkance tłuszczowej, hamują wzrost komórek preadipocytów 3T3-L1 in vitro, wywołują apoptozę adipocytów, hamują akumulację lipidów, aktywność lipazy trzustkowej, a także wchłanianie kwasów tłuszczowych.
Rośliny i substancje roślinne stosowane w leczeniu otyłości
Przykładem związku chemicznego stosowanego w leczeniu otyłości jest berberyna. Występuje w berberysie zwyczajnym (Berberis vulgaris L.), gorzkniku kanadyjskim (Hydrastis canadensis L.) oraz cynowódzie chińskim (Coptis chinensis L.).
Cynowód chiński, zwany złotnicą (Coptis chinensis Franch.), to niewielka roślina należąca do rodziny Jaskrowatych. Występuje w chłodnych rejonach Azji i Ameryki Północnej. Surowiec zielarski stanowi kłącze (Rhizoma coptidis) pozyskane z gatunków: Coptis chinensis Franch., Coptis deltoides C.Y. Cheng et Hsiao, Coptis japonica Makino (Ranunculaceae). Głównym składnikiem kłącza są: berberyna (C. chinensis: 5-7%; C. deltoides: 4-8%; C. japonica: 7-9%), dalej palmatyna (C. chinensis: 1-4%, C. deltoides: 1-3%, C. japonica: 0,4-0,6%), koptyzyna (C. chinensis: 0,8-2%; C. deltoides: 0,8-1%; C. japonica: 0,4-0,6%), berberastyna (C. chinensis: 1%; C. deltoides: 1%). Tradycyjnie surowiec ten stosuje się w leczeniu zapalenia stawów, oparzeń, cukrzycy, bolesnego miesiączkowania, bólu zębów, malarii, dny moczanowej i chorób nerek (15). Berberynę wykorzystywano także w leczeniu leiszmaniozy skórnej przez bezpośrednie wstrzyknięcie leku do miejscowych zmian. U ludzi efekt leczniczy uzyskano po wstrzyknięciu preparatu zawierającego 2% berberyny w uszkodzenia wywołane przez Leishmania tropica (15). Przeprowadzono także badania dotyczące wykorzystania berberyny w leczeniu cukrzycy (16, 17).
Berberyna wykazuje właściwości obniżania poziomu cholesterolu i działa hipoglikemicznie. Jednakże cechuje się słabą wchłanialnością z przewodu pokarmowego, dlatego aby zwiększyć biodostępność, łączy się ją z sylimaryną. Stworzono preparat złożony z ekstraktów otrzymanych z B. aristata i S. marianum, zawierających 85% berberyny i 60-80% flawonolignanów. Przeprowadzono badanie z podwójnie ślepą próbą, kontrolowane placebo, z udziałem 50 pacjentów w wieku od 18 do 70 lat z cukrzycą typu 2 (stężenie glukozy na czczo ≥ 126 mg/dl) i otyłością (BMI > 30 kg/m2). Osoby badane cechowały się wskaźnikiem oporności na insulinę > 2,5, poziomem cholesterolu całkowitego > 220 mg/dl i poziomem cholesterolu LDL > 100 mg/dl. Nie byli leczeni lekami obniżającymi poziom glukozy lub cholesterolu, nie chorowali na choroby wątroby, nerek i serca, nie planowali ciąży, nie stosowali pigułek antykoncepcyjnych oraz nie byli poddawani wcześniej operacjom bariatrycznym. Część pacjentów otrzymywała 2 razy dziennie tabletki zawierające 500 mg berberyny i 150 mg sylimaryny (BS) lub placebo (P) przez okres 6 miesięcy. Podczas badania wszyscy pacjenci otrzymywali niskokaloryczną dietę (20-25% niższą niż wymagana do utrzymania aktualnej masy ciała) oraz wykonywali przez 30 min dziennie ćwiczenia, głównie aerobowe. Stwierdzono, że różnica w spadku BMI w stosunku do danych wyjściowych w grupie BS zażywającej berberynę i sylimarynę wynosiła 10,0 ± 0,9, a w grupie placebo (P) – 5,6 ± 0,7 kg/m2 (p < 0,05). Wskaźnik oporności na insulinę wynosił odpowiednio dla BS – 28,5 ± 2,1 i dla P – 18,1 ± 2,6 (p < 0,01); całkowity cholesterol odpowiednio dla BS – 9,9 ± 0,7 i dla P – 6,2 ± 0,5 mg/dl (p < 0,05); różnica obwodu w pasie (WC) dla BS – 8,2 ± 0,5, a dla P – 4,9 ± 0,6 cm (p < 0,05); różnica w procencie tłuszczu trzewnego VF – 15,2 ± 1,2 vs 6,7 ± 0,6 (p < 0,01) i poziomu hemoglobiny glikowanej (HbA1c) dla BS – 1,1 ± 0,4, a dla P – 0,4 ± 0,2% (p < 0,01). Wyniki przedstawionych badań wymagają dalszych potwierdzeń, jednakże wydają się wskazywać na możliwe zastosowania preparatu z berberyną i sylimaryną w leczeniu otyłości brzusznej u pacjentów z nadwagą, otyłością i cukrzycą typu 2 (18).
Niektóre badania wykazały, że substancje zawarte w kłączu cynowodu chińskiego mogą zmniejszyć masę ciała i obniżać poziom lipidów (19), zmniejszać ich syntezę (20) i hamować adipogenezę (21). Xie i wsp. (22) stwierdzili, że podawanie myszom ekstraktu z Rhizoma coptidis (RC) w ilości (200 mg/kg) i berberyny (200 mg/kg) znacznie obniżało masę ciała, w tym grubość trzewnej tkanki tłuszczowej, poziom glukozy i lipidów we krwi oraz zmniejszało rozkład polisacharydów w diecie wysokotłuszczowej (HFD).
Ekstrakty z Coptis chinensis Franch (CCFS) badano pod kątem bezpieczeństwa poprzez ocenę ich toksyczności u szczurów. Badanie ostrej toksyczności wykazało, że LD50 dla CCFS było większe niż 5000 mg/kg. Badania patomorfologiczne wykazały jednak, że CCFS podane w ilości 5000 mg/kg może powodować odwracalne uszkodzenie wątroby, nerek, śledziony, jąder i jajników. Wartość NOAEL dla CCFS była większa niż 3000 mg/kg masy ciała, ale mniejsza niż 4000 mg/kg masy ciała. Badania farmakologiczne dotyczące bezpieczeństwa wykazały, że CCFS nie ma skutków ubocznych dla ośrodkowego układu nerwowego, układu sercowo-naczyniowego i układu oddechowego (23).
Zhang i wsp. (24) zaobserwowali w 7-dniowym doświadczeniu, że berberyna w stężeniach 0,1; 0,5; 1; 5 oraz 10 μmol hamowała różnicowanie preadipocytów 3T3-L1. Statystycznie istotne hamowanie wewnątrzkomórkowej akumulacji lipidów w adipocytach 3T3-L1 zaobserwowano przy stężeniu 5 μmol berberyny. Autorzy doszli do wniosku, że berberyna hamuje różnicowanie adipocytów głównie przez spowolnienie aktywności białka wiążącego element cAMP (CREB), co prowadzi do zmniejszenia wiązania CCAAT/wzmacniacza wyzwalającego kaskadę transkrypcji białka beta (C/EBPβ).
Kolejnym przykładem roślinnych metabolitów wykazujących działanie przeciw otyłości jest chryzofanol zawarty w rzewieniu dłoniastym. Rheum palmatum L. jest byliną należącą do rodziny Rdestowatych (Polygonaceae), uprawianą w północno-zachodniej części Chin, we wschodnich częściach Tybetu oraz na terenach Korei. Obecnie roślina jest rozprzestrzeniona na całym świecie. Surowiec zawiera kilka frakcji związków biologicznie aktywnych: głównie hydroksyantraceny (emodyna, reiny, chryzofanol, aloeemodyna, reinozydy A – D, sennozydy A – F), garbniki, olejek eteryczny, kwasy fenolowe, flawonoidy, pektyny oraz związki mineralne.
Lim i wsp. (25) podawali kwas chryzofanowy w ilości 5 mg/kg/dzień przez 16 tygodni myszom wraz z dietą wysokoenergetyczną. W surowicy krwi zwierząt zaobserwowano spadek cholesterolu całkowitego oraz frakcji LDL (lipoprotein o niskiej gęstości), triglicerydów oraz glukozy. Stwierdzono również spadek masy ciała. W innym badaniu myszom na diecie wysokoenergetycznej podawano przez 6 tygodni emodynę w ilości 80 mg/kg/dobę. Odnotowano mniejszy przyrost masy ciała zwierząt w porównaniu z grupą na samej diecie wysokoenergetycznej oraz zmniejszenie ilości glukozy we krwi. Jednocześnie poprawiło się wydzielanie insuliny oraz poziom lipidów w surowicy krwi i wątrobie (26).

Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
  • Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
  • Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
  • Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.

Opcja #1

24

Wybieram
  • dostęp do tego artykułu
  • dostęp na 7 dni

uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony

Opcja #2

59

Wybieram
  • dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
  • dostęp na 30 dni
  • najpopularniejsza opcja

Opcja #3

119

Wybieram
  • dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
  • dostęp na 90 dni
  • oszczędzasz 28 zł
Piśmiennictwo
1. Maalik A, Khan FA, Mumtaz A i wsp. Pharmacological applications of quercetin and its derivatives: a short review. Trop J Pharm Res J Cit Reports Science Ed 2014; 13:1561.
2. Waszczuk J, Nazaruk S, Konowaluk-Nikitin H i wsp. Energetyczna wartość aktywności fizycznej dzieci w wieku przedszkolnym – doniesienie z badań pilotażowych. Pedagogika Przedszkolna i Wczesnoszkolna 2017; 10(1):227-34.
3. Hardy LL, Mihrshahi S, Gale J i wsp. Translational research: are community-based child obesity treatment programs scalable? BMC Public Health 2015; 15:652.
4. Ogden CL, Kit BK, Fakhouri THI i wsp. The epidemiology of obesity among adults. GI Epidemiol Dis Clin Methodol, Second Ed 2014; 394-404.
5. CBOS. Zachowania Żywieniowe Polaków. Komunikat z badań CBOS (115), Warszawa 2014.
6. Liu J, Lee J, Hernandez MAS i wsp. Treatment of obesity with celastrol. Cell 2015; 161:999-1001.
7. Muthusamy VS, Anand S, Sangeetha KN i wsp. Tannins present in Cichorium intybus enhance glucose uptake and inhibit adipogenesis in 3T3-L1 adipocytes through PTP1B inhibition. Chem Biol Interact 2008; 174:69-78.
8. Kim MJ, Park MH, Jeong MK i wsp. Radical scavenging activity and anti-obesity effects in 3T3-L1 preadipocyte differentiation of Ssuk (Artemisia princeps Pamp.) extract. Food Sci Biotechnol 2010; 19:535-40.
9. Lee SH, Kim B, Oh MJ i wsp. Persicaria hydropiper (L.) spach and its flavonoid components, isoquercitrin and isorhamnetin, activate the Wnt/β-catenin pathway and inhibit adipocyte differentiation of 3T3-L1 cells. Phytother Res 2011; 1635:1629-35.
10. Vasudeva N, Yadav N, Sharma SK. Natural products: a safest approach for obesity. Chin J Integr Med 2012; 18:473-80.
11. Sung YY, Kim DS, Kim HK. Akebia quinata extract exerts anti-obesity and hypolipidemic effects in high-fat diet-fed mice and 3T3-L1 adipocytes. J Ethnopharmacol 2015; 168:17-24.
12. Adeneye AA, Adeyemi OO, Agbaje EO. Anti-obesity and antihyperlipidaemic effect of Hunteria umbellata seed extract in experimental hyperlipidaemia. J Ethnopharmacol 2010; 130:307-14.
13. Barbalho SM, Soares de Souza MDS, dos Santos Bueno PC i wsp. Annona montana fruit and leaves improve the glycemic and lipid profiles of Wistar rats. J Med Food 2012; 15:917-22.
14. Grove KA, Lambert JD. Human intervention studies show that tea (Camellia sinensis) may be useful in the prevention of obesity 1, 2. J Nutr 2010; 140:446-53.
15. WHO Monographs on Selected Medicinal Plants 1999; 1:105-15.
16. Zhang Y, Li X, Zou D i wsp. Treatment of type 2 diabetes and dyslipidemia with the natural plant alkaloid berberine. J Clin Endocrinol Metab 2008; 93:2559-65.
17. Yin J, Xing H, Ye J. Efficacy of berberine in patients with type 2 diabetes mellitus. Metabolism 2008; 57:712-7.
18. Guarino G, Corte TD, Sofia M i wsp. Metabolic effects of the association Berberis aristata/Silybum marianum: a preliminary double-blind, placebo-controlled study in obese patients with type 2 diabetes. Nutrafoods 2015; 14(4):181-8.
19. Zou ZY, Hu YR, Ma H i wsp. Coptisine attenuates obesity related inflammation through LPS/TLR-4-mediated signaling pathway in Syrian golden hamsters. Fitoter 2015; 105:139-46.
20. Zhang WL, Zhu L, Jiang JG. Active ingredients from natural botanicals in the treatment of obesity. Obesity Rev 2014; (15)12:957-67.
21. Choi JS, Kim JH, Ali MY i wsp. Coptis chinensis alkaloids exert anti-adipogenic activity on 3T3-L1 adipocytes by downregulating C/EBP-a and PPAR- g. Fitoter 2014; 98:199-208.
22. Xie W, Gu D, Li J i wsp. Effects and action mechanisms of berberine and rhizoma coptidis on gut microbes and obesity in high-fat diet-fed C57BL/6J mice. PLoS ONE 2011; (6)9:e24520.
23. Lai X, Pei Q, Lei C i wsp. Acute and subchronic toxicity as well as evaluation of safety pharmacology of Coptis chinensis Franch solution. Int J Clin Exp Med 2016; 9(5):7668-79.
24. Zhang J, Tang H, Deng R i wsp. Berberine suppresses adipocyte differentiation via decreasing CREB transcriptional activity. PLoS ONE 2015; (10)4:e0125667.
25. Lim H, Park J, Kimet HL i wsp. Chrysophanic acid suppresses adipogenesis and induces thermogenesis by activating AMP activated protein kinase alpha in vivo and in vitro. Front Pharmacol 2016; 7(4):476.
26. Li J, Ding L, Song B i wsp. Emodin improves lipid and glucose metabolism in high fat diet-induced obese mice through regulating SREBP pathway. Eur J Pharmacol 2016; 770:99-109.
27. You JS, Lee YJ, Kim KS i wsp. Anti-obesity and hypolipidaemic effects of Nelumbo nucifera seed ethanol extract in human pre-adipocytes and rats fed a high-fat diet. J Sci Food Agricult 2014; 94(3):568-75.
28. You JS, Lee YJ, Kim KS i wsp. Ethanol extract of lotus (Nelumbo nucifera) root exhibits an anti-adipogenic effect in human pre-adipocytes and anti-obesity and anti-oxidant effects in rats fed a high-fat diet. Nutrit Res 2014; 34(3):258-67.
29. Keuneil L, Jongkyu K, Namju L i wsp. Effects of potato and lotus leaf extract intake on body composition and blood lipid concentration. J Exerc Nutr Biochem 2015; 19(1):25-30.
30. Patel KK, Toppo FA, Singour PK i wsp. Phytochemical and pharmacological investigations on aerial parts of Nelumbo nucifera Gaertn. for haematopoietic activity. Indian J Nat Prod Res 2012; 3(4):512-17.
31. Mahendran S, Maithili V, Badam S. Evaluation of antidiabetic effect of embelin from Embelia ribes in alloxan induced diabetes in rats. Biomed ad Prevent Nutr 2011; 1:25-31.
32. Bhandari U, Chaudhari HS, Bisnoi AN i wsp. Anti-obesity effect of standardized ethanol extract of Embelia ribes in murine model of high fat diet-induced obesity. Pharm Nutr 2013;1:50-7.
33. Lal B, Mishra N. Importance of Embelia ribes: an update. IJPSR 2013; 4(10):3823-38.
34. Celleno L, Tolaini MV, D’Amore A i wsp. A dietary supplement containing standardized Phaseolus vulgaris extract influences body composition of overweight men and women. Int J Med Sci 2007; 4(1):45-52.
35. Udani J, Singh BB. Blocking carbohydrate absorption and weight loss: a clinical trial using a proprietary fractionated white bean extract. Alt Ther 2007; 13:32-83.
36. Birketvedt GS, Langbakk B, Florholmen J. A dietary supplement with bean extract decreases body weight, body fat, waist circumference and blood pressure in overweight and obese subjects. Curr Top Nutraceut Res 2005; 3:137-42.
37. Kavitha C, Rajamani K, Vadivel E. Coleus forskohlii: a comprehensive review on morphology, phytochemistry and pharmacological aspects. J Med Plants Res 2010; 4(4):278-85.
38. Badmaerv V, Majeed M, Conte A. Diterpene forskolin (Coleus forskohlii Benth.): A possible new compound for reduction of body weight by increasing lean body mass. Sabinsa Corporation, Piscataway 2000.
39. Tsuguyoshi A. Clinical report on root extract of Perilla plant (Coleus forskohlii) ForsLean® in reducing body fat. Sabinsa Corporation, Tokyo 2001.
40. Bhagwat AM, Joshi B, Joshi AS i wsp. A randomized double-blind clinical trial to investigate the efficacy and safety of forslean in increasing lean body mass. Sabinsa Corporation, Mumbai 2004.
41. Kamohara S, Noparatanawong S. A Coleus forskohlii extract improves body composition in healthy volunteers: An open-label trial. Person Med Univ 2013; 2:25-7.
42. Scheen J. From Obesity to Diabetes: Why, When and Who? Acta Clin Belg 2002; 1(55):9-15.
43. Felber JP. Golay A. Pathways from obesity to diabetes. Intern J Obesity Related Metabolism Disorders 2002; 2(26):39-45.
44. Rahman U, U Zaman U. Medicinal plants with hypo-glycemic activity. J Ethnopharmacol 1989; 26(1): 1-55.
45. Shanmugasundaram ERB, Rajeswari G, Baskaran K. Use of Gymnema sylvestre leaf extract in the control of blood glucose in insulin-dependent diabetes mellitus. J Ethnopharmacol 1990; 30:281-94.
46. Baskaran K, Ahamath BK, Shanmugasundaram KR. Antidiabetic effect of a leaf extract from Gymnema sylvestre in non-insulin dependent diabetes mellitus patients. J Ethnopharmacol 1990; 30:295-305.
47. Joffe DJ, Freed SH. Effect of extended release Gymnema sylvestre leaf extract (Beta Fast GXR) alone or in combination with oral hypoglycemics or insulin regimens for type 1 and type 2 diabetes. Diabetes In Control Newsletter 2001; 76(1):1-4.
48. Al-Romaiyan A, Liu B, Asare-Anane H. A novel Gymnema sylvestre extract stimulates insulin secretion from human islets in vivo and in vitro. Phytother Res 2010; 24(9):1370-6.
49. Paliwal R, Kathori S, Upadhyay B. Effect of gurmar (Gymnema sylvestre) powder intervention on the blood glucose levels among diabetics. Ethno-Med 2009; 3(2):133-5.
50. Bhakuni DS, Dhar ML, Dhar MM. Screening of Indian plants for biological activity. 3. Indian J Exp Biol 1971; 9(1):91-102.
51. Mattes RD, Bormann L. Effects of (-)-hydroxycitric acid on appetitive variables. Physiol Behavior 2000; 71(1-2):87-94.
52. Vasques CA, Schneider R, Klein-Júnior LC. Hypolipemic effect of Garcinia cambogia in obese women. Phytother Res 2014; 28(6):887-91.
53. Heymsfield SB, Allison DB, Vasselli JR i wsp. Garcinia cambogia (hydroxycitric acid) as a potential antiobesity agent: a randomized controlled trial. JAMA 1998; 280(18)11:1596-600.
54. Dara L, Hewett J, Lim JK. Hydroxycut hepatotoxicity: a case series and review of liver toxicity from herbal weight loss supplements. World J Gastroenterol 2008; 14(45):6999-7004.
55. Shim M, Saab S. Severe hepatotoxicity due to Hydroxycut: a case report. Digest Dis Sci 2009; 54(2):406-8.
otrzymano: 2019-05-28
zaakceptowano do druku: 2019-06-13

Adres do korespondencji:
*dr inż. Małgorzata Kania-Dobrowolska
Zakład Farmakologii i Fitochemii Instytut Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich
ul. Kolejowa 2, 62-064 Plewiska
tel. +48 (61) 665-95-50
e-mail: malgorzata.kania@iwnirz.pl

Postępy Fitoterapii 3/2019
Strona internetowa czasopisma Postępy Fitoterapii