Ponad 7000 publikacji medycznych!
Statystyki za 2021 rok:
odsłony: 8 805 378
Artykuły w Czytelni Medycznej o SARS-CoV-2/Covid-19

Poniżej zamieściliśmy fragment artykułu. Informacja nt. dostępu do pełnej treści artykułu
© Borgis - Medycyna Rodzinna 2/2001, s. 107-108
Marek Modrzyński1, Edward Zawisza2, Piotr Rapiejko2, Bożena Tarchalska-Kryńska3
Receptory komórkowe i zasady komunikacji międzykomórkowej.
Część II
Cellular receptors and the base of intracellular communication.
Part II
z Poradni Alergologicznej NZOZ EUROMEDICA-SPEC w Grudziądzu
Kierownik: dr n. med. Marek Modrzyński
2 z Polikliniki Alergologii CSK AM w Warszawie
Kierownik Polikliniki: prof. dr hab. med. Edward Zawisza 3z Zakładu Farmakologii Klinicznej i Doświadczalnej AM w Warszawie Kierownik Zakładu: prof. dr hab. n. med. Andrzej Członkowski
Summary
Effective communication between single cells on condition of normal functioning of the organism as a whole. In recent years, owing to advances in basic sciences, this highly complex process could be understood, in part, al least. The problem is presented in sevenal short papers by the authors.



Kaskady sygnalizacyjne. Klasyfikacja receptorów. Receptory jonotropowe
Jak to już zaznaczono w poprzedniej części*, czynność receptorów sprowadza się generalnie do zamiany jednej formy sygnału w inną jego formę, w tzw. sygnał wewnątrzkomórkowy. Zjawisko to zapoczątkowuje cały łańcuch wewnątrzkomórkowego przenoszenia sygnału. Tak więc ostateczna odpowieź komórki jest wypadkową kolejnego, często wieloetapowego przekazywania informacji z jednego zestawu cząsteczek sygnalizacyjnych do drugiego, następnie do trzeciego, itd. W ten sposób tworzą się, tzw. kaskady sygnalizacyjne, prowadzące ostatecznie do bardzo różnorodnej odpowiedzi efektorowej, jak np. do aktywacji enzymów, wpływu na ekspresję genów, odpowiedzi ruchowej komórki poprzez oddziaływanie na jej cytoszkielet (chemokiny), itp.
Oceniając rolę kaskad sygnalizacyjnych stwierdzić można, że:
  • przenoszą one sygnał od miejsca odbioru, do elementów efektorowych komórki, często znacznie oddalonych od receptora;
  • dokonują przekształcenia sygnału w taką jego formę, która wywołuje powstanie ostatecznej odpowiedzi;
  • często powodują wzmocnienie sygnału, w stopniu umożliwiającym silną odpowiedź, przy niewielkiej stymulacji pierwotnej;
  • rozprowadzają sygnał do różnych rejonów komórki i umożliwiają jego zróżnicowany, równoczesny wpływ, na różnorodne procesy, co staje się podstawą do kompleksowej odpowiedzi komórki;
  • poprzez wzajemny wpływ na siebie różnych kaskad dochodzi do modulowania sygnału w różny sposób.
  • Stwierdzić można, że wewnątrzkomórkowe kaskady sygnalizacyjne funkcjonują jak seria przełączników molekularnych, których działanie polega na aktywacji lub dezaktywacji różnych substancji. Choć, jak to już wspomniano kaskady mogą być wielostopniowe to w zasadzie wyróżnić możemy jedynie dwa mechanizmy działania białek będących przełącznikami molekularnymi, a więc składnikami kaskad.
    Grupę pierwszą stanowią białka wiążące GTP. To czy są one aktywne, czy nieaktywne zależy od tego, czy w danej chwili związane są z GTP, czy też z GDP.
    Grupa druga to białka aktywowane przez fosforylację. Ufosforylowanie, a więc włączenie tych białek następuje pod wpływem grupy enzymów określanych jako kinazy białkowe. Enzymy dezaktywujące, czyli usuwające grupę fosforanową, to fosfatazy białkawe. Ponieważ same kinazy białkowe są również z reguły aktywowane przez fosforylację, a następnie mogą fosforylować, czyli uaktywniać kolejne kinazy, często używa się określenia kaskady fosforylacyjne.
    Klasyfikacja receptorów
    Powróćmy jednak do sprawy cząsteczek sygnalizacyjnych, gdyż to one są kluczem do zrozumienia zasad współcześnie obowiązującej klasyfikacji receptorów komórkowych. Pomimo wielkiej różnorodności substancji, mogących być cząsteczkami sygnalizacyjnymi, podzielić je możemy na dwie zasadnicze grupy. Pierwszą, najliczniejszą, stanowią cząsteczki o stosunkowo dużych wymiarach i małej lipofilności (słabo rozpuszczalne w tłuszczach), które nie są w stanie przeniknąć swobodnie przez błonę komórkową (będącą w istocie dwuwarstwą lipidową). Z tego powodu białka będące receptorami dla tych cząsteczek muszą być wbudowane w błonę komórkową komórki docelowej.
    Drugą grupę cząsteczek tworzą te, które są dostatecznie małe i hydrofobowe, by móc swobodnie dyfundować przez błony komórkowe. Dzięki temu receptory dla tych substancji zlokalizowane być mogą we wnętrzu komórki.
    W zależności od wspomnianej lokalizacji receptora, jego budowy, szybkości przepływu informacji oraz ze względu na charakter sygnału wewnątrzkomórkowego, jaki wytwarza receptor po związaniu zewnątrzkomórkowej substancji sygnalizacyjnej, dokonać można dalszych podziałów cząsteczek receptorowych.
    Nie wnikając w dalsze szczegóły stwierdzić można, że w chwili obecnej receptory komórkowe dzieli się w następujący sposób:
    1. Receptory zewnątrzkomórkowe:
    a. receptory jonotropowe (receptory związane z kanałami jonowymi);
    b. receptory metabotropowe (receptory związane z białkami G);
    c. receptory katalityczne (receptory związane z enzymami).
    2. Receptory wewnątrzkomórkowe:
    a. receptory cytoplazmatyczne;
    b. receptory jądrowe.

    Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
    Mam kod dostępu
    • Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
    • Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
    • Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.

    Opcja #1

    24

    Wybieram
    • dostęp do tego artykułu
    • dostęp na 7 dni

    uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony

    Opcja #2

    59

    Wybieram
    • dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
    • dostęp na 30 dni
    • najpopularniejsza opcja

    Opcja #3

    119

    Wybieram
    • dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
    • dostęp na 90 dni
    • oszczędzasz 28 zł
    Piśmiennictwo
    1. Axford J. (red). – Choroby wewnętrzne, Urban & Partner, Wrocław, 1998. 2. Nowak J.Z., Zawilska J.B. – Receptory. Struktura, charakterystyka, funkcja, PWN, 1997. 3.Unwin N – Nicotinic acetylocholine receptor at 9 A resolution, J. Mol. Biol., 1993, 229, 1101-1124.
    Medycyna Rodzinna 2/2001
    Strona internetowa czasopisma Medycyna Rodzinna