Ponad 7000 publikacji medycznych!
Statystyki za 2021 rok:
odsłony: 8 805 378
Artykuły w Czytelni Medycznej o SARS-CoV-2/Covid-19

Poniżej zamieściliśmy fragment artykułu. Informacja nt. dostępu do pełnej treści artykułu
© Borgis - Medycyna Rodzinna 5/2002, s. 176-178
Marcin Sosnowski1, Romana Chmara-Pawlińska2
Czynnościowa ocena pacjentów skalą adl w różnych typach otępienia
An Assessment of functions of ADL Index and MMSE in patients with various demention syndroms of different origin
1 ze Szpitala Geriatrycznego w Katowicach
2 z Zakładu Biologii Człowieka Uniwersytetu Opolskiego
Summary
The relationship between the functional status and the range of dementia and amior subtypes was corelated. We examinated the activities of the patients by evoluation form of Activities of Daily Living Index (Index of ADL). Dementia was diagnosed by Mini –Mental State Examination (MMSE). All patietns were selected during the standard geriatric examination in geratric despensary in Katowice. We observed corelation between ADL and MMSE in all cases of dementia. We showed that ADL index is usefull to define the activities in dementia. ADL index corelate with moderate and severe dementia independent of subtypes.
Key words: adl index, mmse, dementia, aging.



Oceniano pacjentów w zakresie podstawowych czynności dnia codziennego za pomocą skali ADL (Activitis of Daily Living) w formie rozwiniętej, będących pod opieką Poradni Geriatrycznej w Katowicach. Ocena czynnościowa została skorelowana ze stopniem otępienia mierzonym za pomocą Krótkiej Skali Oceny Stanu Psychicznego (Mini-Mental State Examination-MMSE) w otępieniu o podłożu naczyniowym, mieszanym i chorobie Alzheimera.
Ocena czynnościowa pacjentów przewlekle chorych, a także ludzi starszych skłoniła Katza do opracowania skali określającej podstawowe czynności dnia codziennego, która byłaby prosta, krótka, możliwa do zastosowania przez lekarzy, pielęgniarki, rehabilitantów i opiekunów (2). Skala początkowo wykorzystywana była do określenia postępów rehabilitacyjnych osób po złamaniu biodra, udarze mózgowym, w stwardnieniu rozsianym i innych schorzeniach neurologicznych. Określano zdolność do wykonywania podstawowych czynności dnia codziennego, takich jak korzystanie z toalety, zdolność do przemieszczania się, spożywanie posiłków, kąpanie się, ubieranie i rozbieranie się, kontrola wydalania moczu i stolca, które ludzie muszą wykonać samodzielnie aby móc przeżyć bez pomocy z zewnątrz. Z czasem skala ta rozpowszechniła się i używana jest w celu czynnościowej oceny osób w przypadkach wielu schorzeń. Szczególnie dobrze została ona przyjęta przez geriatrów w celu określenia sprawności osób w wieku podeszłym. Czynnościowa wydolność osób starszych jest integralną częścią oceny geriatrycznej, która kompleksowo określa potrzeby zdrowotne, rehabilitacyjne, psychologiczne i socjalne (3, 8, 9). Możliwość samoobsługi, utrzymanie samodzielności we własnym domu jest jednym z ważniejszych czynników jakości życia poczucia niezależności i szczęścia.
Otępienie jest zespołem różnorodnych objawów spowodowanych uszkodzeniem mózgu. Uszkodzenie to obejmuje struktury mózgowe odpowiedzialne za wyższe funkcje korowe takie jak pamięć, mowa, orientacja, zdolność dokonywania prawidłowych wyborów, liczenie, myślenie, zdolność do porównań, czy zdolność nabywania nowych informacji. Upośledzenie ich skutkuje nie tylko zaburzeniami funkcji poznawczych ale także zaburzeniami codziennego funkcjonowania (5). Zaburzenia te nie są związane jedynie z szeroko pojętym intelektem, ale dotyczą także naszego dostosowywania się do otoczenia, korzystania z otaczających przedmiotów, panowania nad swoimi popędami czy zaspokajania naszych podstawowych potrzeb. Otępienie jest procesem dynamicznym, postępującym od niewielkiego stopnia zaburzeń nie zakłócających naszego funkcjonowania – po zaburzenia głębokie. Do wykonania najprostszej czynności potrzebny jest sprawny umysł (chęć i umiejętność wykonania danej czynności), sprawna droga przekazania informacji (drogi nerwowe) oraz sprawność układu wykonawczego (mięśnie, kości, stawy). Wydolność czynnościowa w zakresie czynności dnia codziennego oraz innych bardziej złożonych znalazła zastosowanie w ocenie chorych z otępieniem i to zarówno w celu określenia zaawansowania choroby, jak i efektów leczenia inhibitorami acetylocholinesterazy (5, 7, 8). Utrata samodzielności w codziennym funkcjonowaniu jest punktem przełomowym dla chorego oraz osób sprawujących nad nim opiekę. Najbardziej rozpowszechnionym testem w celu wykrywania i określenia zaawansowania demencji jest Mini-Mental State Examination opracowany przez Folstein i Folstein w 1975 roku (1). Od tego czasu ta krótka skala oceny stanu psychicznego rozpowszechniła się i stała się standardowym narzędziem diagnostycznym (10, 11). Ocenia ona takie funkcje poznawcze jak: orientację w czasie i miejscu, zapamiętywanie, przypominanie, uwagę i liczenie, funkcje językowe oraz praksję konstrukcyjną. W wyniku przeprowadzonego testu maksymalnie uzyskać można 30 punktów, natomiast otępienie rozpoznaje się gdy badany uzyska 24 punkty lub mniej. Niektórzy badacze wnioskują jednak o podniesienie punktu odcięcia do 26 punktów lub o indywidualizację wyników, uwzględniając zaawansowany wiek i poziom wykształcenia (10, 11, 12).
Na podstawie dokumentacji lekarskiej dokonano oceny pacjentów z rozpoznanym otępieniem, u których wykonano ocenę stanu psychicznego testem MMSE oraz ocenę czynności dnia codziennego skalą ADL. Użyto rozwiniętej formy oceny czynności dnia codziennego opracowanej przez Katza i wsp.
Oceniano podstawowe czynności na trzech poziomach:
– zdolny do samodzielnego wykonania określonej czynności (po 1 pkt. za każdą czynność),
– brak samodzielnego wykonania czynności (po 3 pkt. za każdą czynność),
– pośrednia sprawność w wykonywaniu poszczególnych czynności określana jako możliwość wykonania jej pod nadzorem lub z niewielką pomocą (2 pkt. za każdą czynność).

Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
  • Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
  • Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
  • Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.

Opcja #1

24

Wybieram
  • dostęp do tego artykułu
  • dostęp na 7 dni

uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony

Opcja #2

59

Wybieram
  • dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
  • dostęp na 30 dni
  • najpopularniejsza opcja

Opcja #3

119

Wybieram
  • dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
  • dostęp na 90 dni
  • oszczędzasz 28 zł
Piśmiennictwo
1. Folstein M.F. et al.: Mini-Mental State A practical method for grading the cognitive state of patients for clinician. J. Psychiatr Res. 1975:12;189-198. 2. Katz S. et al.: W Studies of illness in the aged: The index ADL, a standardized measure of biological and psychological function. JAMA 1963;186 914-919. 3. Gautier S.: PDS - what, why, how? Alzheimer´s insights 1998 ;4 (1) 7-8. 4. American Psychiatric Association. Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders 3 rd. revised. Washington DC; American Psychiatric Association; 1987. 5. Gauthier S.: Functional changes in Alzheimer´s disease Alzheimer´s insights 1996; 2(1)3-5. 6. World Health Organization. The ICD-10 Classification of Mental and Behavioral Disorders: Clinical Descriptions and Diagnostic Guidelines. Geneva World Health Organization 1992. 7. Rosler M. et al.: Efficiency and safety of rivastigmin in patients with Alzheimer´s disease BMJ 1999 318 633-638 8. Rogers S.L.: Farlow MR A 24 week, double blind, placebo controlled trail of donepezil in patients with Alzheimer´s disease. Neurology Jan 98 vol 50. 9. Pfeffer R.I. et al.: Measurement of functional activities of older adults in community J. Gerontol. 1982;37:323-329. 10. McDowell I. et al.: Community screening for dementia the Mini-Mental State Examination (MMSE) and Modified Mini-Mental Exam compared. J. Clin. Epidemiol 1997;50:377-383. 11. Lobo A. et al.:. Prevalence of dementia and major subtypes in Europe: collaborative study of population-based cohorts. Neurology 2000;54(suppl 5) 4-9. 12. Robinson B.E.: Guidelines for clinical evaluation of patient with memory loss Geriatrics Dec 1997 vol 52 No12;34-39. 13. Fratiglioni L. et al.: Incident of dementia and major subtypes in Europe;A collaborative study of population-based cohorts. Neugology 2000; 54 (Suppl 5) 10-15.
Medycyna Rodzinna 5/2002
Strona internetowa czasopisma Medycyna Rodzinna