Juliusz Przysławski, Izabela Bolesławska, Jacek Nowak
Ocena poziomu spożycia wybranych składników mineralnych występujących w racjach pokarmowych kobiet i mężczyzn w okresie meno- i andropauzy
Assessing the intake of selected minerals from food rations taken by menopausal women and andropausal men
Katedra i Zakład Bromatologii Akademii Medycznej w Poznaniu
Kierownik Katedry: dr hab. Juliusz Przysławski
Streszczenie
Using the method of 24-h recall it was carried out the assessment of intake of selected minerals present in daily food rations (DFR´s) of menopausal women and andropausal men. The studies showed unsatisfactory intake of minerals from DFR´s, especially calcium, magnesium, iron, zinc, copper, fluorine and jodine. The intake of phosphorus and sodium were far from the values recommended. DFR´s of the women were characterised by greater deficit of minerals vs. DFR´s of the men.
WSTĘP
Jednym z czynników decydujących o zdrowiu człowieka jest właściwy sposób odżywiania się, który dotyczy zarówno okresu intensywnego wzrostu i rozwoju, okresu dojrzałości, jak również starzenia się organizmu i związanego z tym procesem okresu meno- i andropauzy (4, 16, 20). W okresie menopauzy i andropauzy dochodzi do niedoborów hormonalnych, prowadzących do głębokich zaburzeń metabolicznych, sprzyjających rozwojowi miażdżycy, osteoporozy, nadciśnienia i innych chorób (3, 13, 15, 17). Kierując się powyższymi przesłankami podjęto badania nad oceną poziomu spożycia wybranych składników odżywczych, występujących w całodziennych racjach pokarmowych (CRP) grupy kobiet i mężczyzn powyżej 45 i 50 roku życia (11, 12). W tej części pracy szczególną uwagę zwrócono na składniki mineralne, makro- i mikroelementy.
MATERIAŁ I METODY
Badaniami objęto grupę 803 kobiet (średnia wieku 50,4 lat) i 443 mężczyzn (średnia wieku 54,4 lat) z regionu Wielkopolski. Badania prowadzono w latach 1997-1998. Ocenę poziomu spożycia przeprowadzono w oparciu o wywiad 24-godzinny (2). Do analizy wyników badań ankietowych, wykorzystano komputerowe bazy danych przygotowane w programie Microsoft Access 2.0 na podstawie tabel składu i wartości odżywczej produktów spożywczych (6, 8, 10). Przy ustalaniu stopnia realizacji norm posłużono się normami zaproponowanymi przez Instytut Żywności i Żywienia w Warszawie (19). Założono, że badana grupa kobiet i mężczyzn charakteryzowała się umiarkowaną aktywnością fizyczną.
Tabela 1. Zawartość wybranych składników mineralnych – makro- i mikroelementów w całodziennych racjach pokarmowych kobiet i mężczyzn w okresie meno- i andropauzy.
| Analizowany składnik | Na*
[mg]
x ? SD | Ca
[mg]
x ? SD | P
[mg]
x ? SD | Mg
[mg]
x ? SD | Zn
[mg]
x ? SD | Fe
[mg]
x ? SD | Cu
[mg]
x ? SD | F
[mg]
x ? SD | J
[mg]
x ? SD |
Kobiety
n=803 | 2298 ? 1281 | 630? 348 | 1115 ? 400 | 265 ? 101 | 10,1 ? 3,9 | 12,3 ? 5,3 | 1,16 ? 0,43 | 0,339 ? 0,25 | 48,4 ? 42,7 |
Mężczyźni
n=443 | 3327 ? 1698 | 701 ? 359 | 1398 ? 440 | 315 ? 110 | 13,4 ? 4,4 | 16,7 ? 8,2 | 1,39 ? 0,50 | 0,407 ? 0,29 | 56,1 ? 51,2 |
*Sód w produktach spożywczych bez NaCl.
WYNIKI I ICH OMÓWIENIE
Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
- Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
- Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
- Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.
Opcja #1
24 zł
Wybieram
- dostęp do tego artykułu
- dostęp na 7 dni
uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony
Opcja #2
59 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 30 dni
- najpopularniejsza opcja
Opcja #3
119 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 90 dni
- oszczędzasz 28 zł
Piśmiennictwo
1. Brzozowska A.: Interactions between iron, zinc and copper and their consequences for nutritional practice. Polish J. Food Nutr. Sci., 1998, 4, 603-616. 2. Charzewska J.: Instrukcja przeprowadzania wywiadu o spożyciu z 24 godzin. Zakład Epidemiologii Żywienia. IŻŻ, Warszawa, 1997. 3. Dennison E., Cooper C.: The epidemiology of osteoporosis. Br. J. Clin. Pract., 1996, 50, 33 - 36. 4. Hasik J.: Dietetyka (red), PZWL, Warszawa, 1992, str. 7. 5. Janitz W., i wsp.: Wzbogacanie żywności w jod. Przemysł Spoż., 1997, 7, 12-14. 6. Kunachowicz H., i in.: Tabele wartości odżywczej produktów spożywczych. IŻŻ, Warszawa, 1998, 1-679. 7. Lorenc R., i in.: Znaczenie i rola suplementacji wapniem w zapobieganiu i leczeniu osteoporozy. Żyw. Człow. Metab., 1999, 24, 30-38 (supl.). 8. Łoś-Kuczera M., Piekarska J.: Skład i wartość odżywcza produktów spożywczych. Cz. II-VII. PZWL, Warszawa, 1988. 9. Mocchegiani E., et al.: Zinc and immunoresistance to infection in aging: new biological tools. TiPS, 2000, 21, 205-208. 10. Piekarska J., Łoś-Kuczera M.: Skład i wartość odżywcza produktów spożywczych. Cz. I. PZWL, Warszawa, 1983. 11. Przysławski J., et al.: Assessing the intake of selected vitamins from food rations of menopausal women and andropausal men. Polish J. Food Nutr. Sci., 1999, 4, 89-96. 12. Przysławski J., Nowak J.: Assessing the intake of selected nutrients from food rations of menopausal women and andropausal men. I. Intake of energy and basic components. Polish J. Food Nutr. Sci. 1999, 1, 125-134. 13. Pużyński S.: Zaburzenia depresyjne w okresie menopauzy i andropauzy. Medycyna po Dyplomie, wyd. spec./wrzesień, 1997, 17-20. 14. Saris N-E, L., et al.: Magnesium. An update on physiological, clinical and analytical aspects. Clinica Chimica Acta 2000, 294, 1-26. 15. Słowińska-Srzednicka J., Srzednicki M.: Andropauza a czynniki miażdżycy tętnic u mężczyzn. Medycyna po Dyplomie, wyd. spec./wrzesień, 1997, 21-26. 16. Szponar L., i wsp.: Żywienie a zdrowie w okresie menopauzy i andropauzy. Medycyna po Dyplomie, wyd. specjalne, 1997, 51-60. 17. Waine C.: Prevention of both osteoporosis and coronary heart disease in primary care. Br. J. Clin. Pract., 1996, 50, 44-46. 18. WHO Diet, nutrition and the prevention of chronic diseases. Report of a WHO Study Group. Technical Report Series 797, WHO, Geneva, 1990, rozdz. 3-4. 19. Ziemlański Ś. i wsp.: Normy żywienia dla ludności w Polsce. Żyw. Człow. Metab., 1994, 4, 303-338. 20. Ziemlański Ś.: Sposób żywienia się człowieka (zarys historyczny). Żyw. Człow. Metab., 1993, 1, 38-52.
