© Borgis - Nowa Stomatologia 4/1999, s. 9-11
Grażyna Marczuk-Kolada, Barbara Szafrańska-Perkowska
Roczna ocena utrzymania laku Jonosit-Seal w zębach trzonowych i przedtrzonowych
The annual estimation of maintenance of Jonosit-Seal sealing wax in molar and premolar teeth
z Zakładu Stomatologii Zachowawczej Instytutu Stomatologii Akademii Medycznej w Białymstoku
Kierownik Zakładu: dr hab. Wanda Stokowska
Ciągłe poszukiwania skutecznych metod profilaktyki próchnicy u dzieci spowodowały, iż stosowanie uszczelniaczy bruzd międzyguzkowych jest metodą szeroko stosowaną na świecie. Zabiegi lakowania mające na celu blokowanie bruzd i szczelin powierzchni żujących zębów, prowadzące do redukcji ubytków próchnicowych są metodą uznaną, a jej skuteczność została dostatecznie udokumentowana w badaniach klinicznych (1, 5, 12, 15, 17).
Ta metoda profilaktyki, udoskonalana w zakresie materiałów i metod ich stosowania dysponuje aktualnie szeregiem polecanych preparatów. Powszechnie stosuje się laki szczelinowe na bazie materiałów kompozytowych. Oprócz laków kompozytowych zaleca się wykorzystanie uszczelniaczy bruzd na bazie cementów glass-jonomerowych.
Celem pracy jest ocena utrzymania kompomerowego laku Jonosit-Seal firmy DMG-Hamburg po upływie roku od założenia oraz wpływ tego materiału na frekwencje próchnicy w bruzdach objętych badaniem.
Materiał i metoda
Badaniami objęto 45 pacjentów w wieku od 6 do 17 lat, którym zalakowano 123 wolne od próchnicy i wypełnień zęby: 60 zz. przedtrzonowych oraz 63 zz. trzonowe (szczegółowo materiał badawczy przedstawiono w tabeli 1).
Celem uszczelnienia bruzd użyto światłoutwardzalnego materiału na bazie cementu szklano-jonomerycznego wzbogaconego pierwiastkami cynku i fluoru pod nazwą Jonosit-Seal firmy DMG-Hamburg.
Tabela 1. Przedstawienie materiału badawczego.
| Lakowane zęby | 14/24 | 15/25 | 16/26 | 17/27 | 34/44 | 35/45 | 36/46 | 37/47 | Suma |
| Liczba lakowanych zębów | 18 | 14 | 28 | 9 | 13 | 15 | 16 | 10 | 123 |
Zabieg lakowania poprzedzano oczyszczeniem powierzchni zęba przy użyciu pasty Detartrine firmy Septodont oraz szczoteczki silikonowej osadzonej na kątnicy. Pastę spłukiwano sprayem wodnym a następnie suszono ząb powietrzem z dmuchawki. Do wytrawienia bruzd użyto preparatu Ecusit Etch firmy DMG-Hamburg. Wytrawiacz pozostawiano na 30-60 sekund, następnie wypłukiwano go, a bruzdy dokładnie suszono. Ząb izolowano od kontaktu ze śliną wałeczkami ligniny. Na wytrawione i osuszone bruzdy aplikowano materiał uszczelniający umieszczony w praktycznych mikrotipach, przy użyciu podajnika Ecu-Pen firmy DMG-Hamburg. Materiał polimeryzowano światłem halogenowym przez ok. 40 sekund. Następnie sprawdzano kalką zgryzową warunki okluzyjne, a ewentualne nadmiary zbierano wiertłem diamentowym.
Badanie kontrolne wykonano po upływie roku. Przeprowadzono je w świetle sztucznym przy użyciu lusterka i zgłębnika.
Wyniki
Po przeprowadzeniu dokładnych badań można stwierdzić, iż na 123 zalakowane zęby w 81,3% stwierdzono całkowite utrzymanie materiału uszczelniającego. Utrzymanie częściowe zaobserwowano w 12,2%, natomiast całkowity brak laku stwierdzamy w 6,5% badanych zębów (tab. 2, 3, 4).
Tabela 2. Utrzymanie laku w grupie zębów górnych i dolnych.
| Grupa zębów | Liczba badanych zębów | Utrzymanie laku (%) |
| całkowite | częściowe | brak laku |
| Zęby górne | 69 | 75,4% - 52 | 17,4% -12 | 7,2% - 5 |
| Zęby dolne | 54 | 89,0% - 48 | 5,5% - 3 | 5,5% - 3 |
| Suma | 123 (100%) | 100 (81,3%) | 15 (12,2%) | 8 (6,5%) |
Tabela 3. Utrzymanie laku w poszczególnych grupach zębów przedtrzonowych i trzonowych.
| Grupy zębów | Liczba zębów
w danej grupie | Utrzymanie laku (%) |
| całkowite | częściowe | brak laku |
| I przedtrzonowce | 31 | 87% - 27 | 0 | 13% - 4 |
| II przedtrzonowce | 29 | 89,7% - 26 | 3,4% - 1 | 6,9% - 2 |
| I trzonowce | 44 | 81,8% - 36 | 18,2% - 8 | 0 |
| II trzonowce | 19 | 57,9% - 11 | 31,6% - 6 | 10,5% - 2 |
| Suma | 123 (100%) | 100 (81,3%) | 15 (12,2%) | 8 (6,5%) |
Tabela 4. Utrzymanie laku w grupach jednoimiennych zębów górnych i dolnych.
| Nr zęba | Liczba
badanych zębów | Utrzymanie laku (%) |
| całkowite | częściowe | brak laku |
| 14/24 | 18 | 94,4% - 17 | 0 | 5,6% - 1 |
| 15/25 | 14 | 78,6% - 11 | 7,1% - 1 | 14,3% - 2 |
| 16/26 | 28 | 75,0% - 21 | 25,0% - 7 | 0 |
| 17/27 | 9 | 33,3% - 3 | 44,5% - 4 | 22,2% - 2 |
| 34/44 | 13 | 77,0% - 10 | 0 | 23,0% - 3 |
| 35/45 | 15 | 100,0% - 15 | 0 | 0 |
| 36/46 | 16 | 93,7% - 15 | 6,3% - 1 | 0 |
| 37/47 | 10 | 80,0% - 8 | 20,0% - 2 | 0 |
| Suma | 123 (100%) | 100 (81,3%) | 15 (12,2%) | 8 (6,5%) |
Tabela 2 uwzględnia podział lakowanych zębów na zz. górne i dolne. Obserwujemy lepsze utrzymanie laku w zębach dolnych aniżeli w zz. górnych. Całkowite utrzymanie laku w zębach dolnych wynosi 89,0% natomiast w zębach górnych 75,4%. Częściowe utrzymanie laku jak i jego całkowity brak stwierdzamy w niższym odsetku w zz. dolnych (5,5% – częściowe utrzymanie, 5,5% – brak laku) aniżeli w zz. górnych (17,4% – częściowe utrzymanie, 7,2% – brak laku).
Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
- Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
- Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
- Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.
Opcja #1
24 zł
Wybieram
- dostęp do tego artykułu
- dostęp na 7 dni
uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony
Opcja #2
59 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 30 dni
- najpopularniejsza opcja
Opcja #3
119 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 90 dni
- oszczędzasz 28 zł
Piśmiennictwo
1. Barańska-Gachowska M. i wsp.: Kliniczna ocena wypełniacza bruzd i szczelin Helioseal w profilaktyce próchnicy zębów. Obserwacje 6-miesięczne. Czas. Stomat., 1994, XLVII, 9:594. 2. Barańska-Gachowska M. i wsp.: Roczne obserwacje kliniczne skuteczności działania w profilaktyce próchnicy materiału Helioseal. Przegląd Stomatologii Wieku Rozwojowego, 1994, 6-7:14. 3. Boksman L. et al.: Dwuletnia ocena kliniczna dwóch uszczelniaczy bruzd i szczelin założonych z użyciem czynnika wiążącego i samodzielnie. Quintessence, 1994, II, 8:543. 4. Heintze S.D.: Vivacare. Metodyka współczesnej profilaktyki (część V). Stomatologia Współczesna, 1995, 2, 2:104. 5. Jańczuk Z. i wsp.: Jak lakowanie bruzd zębów trzonowych może zmienić stan uzębienia polskich dzieci? Przegląd Stomatologii Wieku Rozwojowego, 1993, 1-2:48. 6. Jodkowska E.: Dwuletnie obserwacje kliniczne skuteczności uszczelniacza Jonosit-Seal w profilaktyce próchnicy zębów trzonowych i przedtrzonowych. Stomatologia Współczesna, 1998, 5, 3:176. 7. Jodkowska E.: Materiały złożone i cementy glass-ionomerowe w stomatologii zachowawczej. Med. Tour. Press International, Wydawnictwo Medyczne, Warszawa 1992. 8. Jodkowska E.: Materiały złożone i pośrednie systemy wiążące w odtwarzaniu ubytków w zębach bocznych. Med. Tour Press International, Wydawnictwo Medyczne, Warszawa 1993. 9. Hichel R.: Lakowanie szczelin (bruzd). [W:] Ketterel W. (red.) Stomatologia zachowawcza I. Wydanie I polskie pod red. Stanisława Potoczka. Stomatologia Praktyczna 2, Urban & Partner, Wrocław 1994. 10. Łuczaj-Cepowicz E., Zdanowicz-Wiloch J.: Ocena skuteczności dwóch wybranych laków szczelinowych w profilaktyce próchnicy powierzchni zgryzowych pierwszych stałych trzonowców. Przegląd Stomatologii Wieku Rozwojowego, 1994, 5:40. 11. Marczuk-Kolada G. i wsp.: Porównawcza ocena kliniczna laków szczelinowych Helioseal i Visioseal w profilaktyce próchnicy zębów szóstych (obserwacje roczne). Przegląd Stomatologii Wieku Rozwojowego, 4-1996/1-1997, 16/17, 18. 12. Marzec-Koronczewska Z.: Skuteczność uszczelniania bruzd międzyguzkowych lakiem Delton w wykonaniu stomatologa i higienistki. Czas. Stomat., 191, XLIV, 7-8:500. 13. Marzec-Koronczewska Z.: Utrzymanie laku Delton i redukcja próchnicy w zębach bocznych. Czas. Stomat., 1991, XLIV, 6:405. 14. Rock W.P. et al.: A comparative study of fluoride-releasing composite resin and glass ionomer materials used as fissure sealants. Journal of Dentistry, 1996, 24, 4:275. 15. Szczepańska J. i wsp.: Ocena kliniczna i bakteriologiczna profilaktycznego lakowania bruzd preparatem Helioseal (doniesienie wstępne). Przegląd Stomatologii Wieku Rozwojowego, 1994, 6-7, 113. 16. Szkodny K., Mangold D.: Badania porównawcze utrzymania wypełniaczy bruzd i szczelin: Heliosealu, Estisealu LC i Fissuritu F w zębach stałych. Magazyn Stomatologiczny, 1996, 12:33. 17. Śliwka B. i wsp.: Ocena skuteczności lakowania bruzd zębów szóstych na podstawie badań epidemiologicznych przeprowadzonych u dzieci 8-letnich w Szczecinie w 1995 roku. Przegląd Stomatologii Wieku Rozwojowego, 1997, 4:13. 18. Williams B. et al.: Fissure sealants: a 4-year clinical trial comparing an experimental glass polyalkenoate cement with a bis glycidyl methacrylate resin used as fissure sealants. British Dental Journal 1996, 180, 3:104. 19. Materiały reklamowe na temat laku Jonosit-Seal firmy DMG Hamburg.
