Ponad 7000 publikacji medycznych!
Statystyki za 2021 rok:
odsłony: 8 805 378
Artykuły w Czytelni Medycznej o SARS-CoV-2/Covid-19
Czytelnia Medyczna » Nowa Pediatria » 5/2000 » Ocena częstości występowania chorób układu oddechowego i chorób alergicznych u dzieci szkolnych w Trzciance

Poniżej zamieściliśmy fragment artykułu. Informacja nt. dostępu do pełnej treści artykułu
Księgarnia Borgis / dział medyczny
© Borgis - Nowa Pediatria 5/2000, s. 23-27
Zdzisława Kycler1, Agnieszka Korytowska1, Magdalena Kościsz2, Jerzy Alkiewicz1, Anna Bręborowicz1
Ocena częstości występowania chorób układu oddechowego i chorób alergicznych u dzieci szkolnych w Trzciance
Assessment of the incidence of respiratory and allergic diseases in school children in Trzcianka
1 z Kliniki Pneumonologii i Alergologii Dziecięcej Instytutu Pediatrii Akademii Medycznej im Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
Kierownik Kliniki: prof. dr hab. n. med. Jerzy Alkiewicz
2 z XXVIII Interdyscyplinarnego Obozu Naukowego Studenckiego Towarzystwa Naukowego
Kierownik Rady Naukowej Obozu: prof. dr hab. n. med. Jerzy Alkiewicz
Streszczenie
The purpose of the study was presentation of data on the incidence of selected respiratory diseases in children living in Trzcianka. The effect of selected environmential factors was assessed on the incidence of respiratory symptoms. The study included 600 children aged 9-13 years. An inquiry form was prepared containing questions concerning the history of bronchitis and pneumonia, signs of respiratory and dermatological allergy. Particular attention was paid to the incidence of bronchial asthma evaluating not only children with established diagnosis of asthma but also those with symptoms suggestive of that diagnosis such as dry nocturnal cough, breathlessness on effort, wheezing, attacks of dyspnoes. A trial was undertaked of finding correlations between certain environmental factors and respiratory symptoms.
It was found that respiratory diseases symptoms are a frequent problem in children in Trzcianka occuring in 47.9% of them, and only 5.7% of these children visited specialists in pulmonology and allergology. A disproportion was noted between the group of 19.7% of children with a history of symptoms suggesting asthma and the group with this diagnosis established by doctors (2.1%). Increased risk of respiratory diseases was connected with presence of molds and humidity in home environment, domestic animals, use of gas burners as additional warming source and exposure to chemicals.
Słowa kluczowe: assessment, incidence, respiratory, allergic diseases, school children, Trzcianka.



Podstawowym problemem zdrowotnym w populacji dziecięcej są choroby układu oddechowego, jednak brak jest precyzyjnych danych na temat częstości zachorowań (6, 15). W ciągu ostatnich kilkunastu lat istotnym problemem stały się także choroby alergiczne (10, 16, 29, 31, 32, 34). Jak wynika z danych z piśmiennictwa częstość ich występowania oceniana przy pomocy takich samych metod jest różna w różnych populacjach (9, 24, 34). Zjawisko to próbuje się tłumaczyć oddziaływaniem odmiennych czynników środowiskowych (3, 18, 21, 25). Spostrzeżenia te uzasadniają prowadzenie badań w populacjach mieszkających na terenach o różnym stopniu uprzemysłowienia i różnym stopniu zanieczyszczenia środowiska zewnętrznego oraz narażonych na różne szkodliwości środowiska domowego.
W poprzednich doniesieniach pochodzących z naszej Kliniki przedstawiliśmy dane epidemiologiczne dotyczące występowania chorób alergicznych w aglomeracjach miejskich (5, 11, 12). Celem aktualnych badań była ocena częstości występowania wybranych chorób układu oddechowego i chorób alergicznych u dzieci zamieszkałych w Trzciance, miejscowości rolniczej położonej w Wielkopolsce. Dodatkowo przeprowadzono analizę wpływu wybranych czynników środowiskowych na występowanie analizowanych objawów.
Materiał i metody
Do badań zakwalifikowano 600 dzieci w wieku 9-13 lat, uczniów Szkoły Podstawowej w Trzciance w roku szkolnym 1997/98.
Badanie przeprowadzono na podstawie kwestionariusza wypełnioanego przez rodziców. Zawierał on pytania dotyczące problemów zdrowotnych dzieci, które obserwowano w jakimkolwiek okresie życia i w ciągu ostatniego roku. Pytano o występowanie zapaleń oskrzeli, zapaleń płuc, alergicznego nieżytu nosa sezonowego (ANNS) i całorocznego (ANNC), alergicznego nieżytu spojówek sezonowego (ANNS) i całorocznego (ANSC), objawów alergii skórnej (rumień, świąd, wyprysk). Zebrano informacje na temat liczby dzieci z ustalonym rozpoznaniem astmy oraz ustalono częstość występowania objawów charakterystycznych dla tej choroby, takich jak: napadowa duszność, świszczący oddech, suchy nocny kaszel, zadyszka powysiłkowa. W dalszej części badania podjęto próbę określenia związku pomiędzy obecnością objawów ze strony układu oddechowego a ekspozycją na wybrane czynniki środowiskowe (sierść zwierząt, pierze, wilgoć, pleśń, palenie tytoniu, chemikalia, źródła ogrzewania mieszkania).
Do realizacji tego celu badaną grupę dzieci podzielono na dwie podgrupy:
A. dzieci zgłaszające objawy chorób układu oddechowego w ciągu ostatniego roku;
B. dzieci bez objawów
Wyniki poddano analizie statystycznej przy pomocy pakietu Statistica, StatSoft, stosując test χ2 i test Fischera, przyjmując za poziom istotności p<0,05.
Wyniki
Na ankietę odpowiedziało 583 rodziców. Wskaźnik zwrotu ankiet wynosił 97,2%. Uzyskano dane dotyczące stanu zdrowia 310 dziewczynek (53,2%) i 273 chłopców (46,8%). Ankietę wypełniały głównie matki dzieci (89,0%), rzadziej ojcowie (9,3%), sporadycznie inne osoby (1,7%).
83,5% badanych stanowili mieszkańcy Trzcianki, pozostali (16,5%) zamieszkiwali pobliskie miejscowości.
Na rycinie 1 przedstawiono częstość występowania wybranych chorób układu oddechowego kiedykolwiek i w ciągu ostatnich 12 miesięcy. Zapalenie oskrzeli przebyło kiedykolwiek 33,4% ankietowanych. W ciągu ostatniego roku na zapalenie oskrzeli chorowało 10,1% badanych, przy czym 1,5% z badanych (9 dzieci) co najmniej 3-krotnie. Na zapalenie płuc chorowało przynajmniej raz w życiu 14,8% analizowanych dzieci, a w ciągu ostatnich 12 miesięcy do zachorowania doszło u 1,9% badanych. Astma oskrzelowa była rozpoznawana u 2,1% dzieci, a jej zaostrzenie wystąpiło w ciągu ostatniego roku u 0,9% dzieci.
Ryc. 1. Częstość występowania (%) wybranych chorób układu oddechowego w ciągu ostatnich 12 miesięcy i kiedykolwiek u badanych dzieci (n = 583).
Analiza wyników w zależności od płci wykazała, że w badanej grupie istotnie częściej doszło do zachorowania na zapalenie oskrzeli w jakimkolwiek okresie życia u chłopców niż dziewczynek (odpowiednio 38,5% i 29,0%; p<0,01). Również zapalenie płuc (odpowiednio 15,8%; 13,9%) i astmę oskrzelową (odpowiednio 2,9%; 1,3%) częściej stwierdzano u chłopców, ale nie były to różnice istotne statystycznie. W ciągu ostatniego roku zapalenie oskrzeli (odpowiednio 10,6%; 9,7%) i płuc (odpowiednio 2,6%; 1,3%) przebyli częściej chłopcy, natomiast do zaostrzenia astmy oskrzelowej częściej dochodziło w grupie dziewcząt (odpowiednio 1,0%; 0,7%).
Częstość występowania wybranych objawów sugerujących astmę oskrzelową w jakimkolwiek okresie życia obrazuje rycina 2, a w ciągu ostatniego roku rycina 3. Suchy nocny kaszel nie związany z zakażeniem układu oddechowego przynajmniej raz w życiu stwierdzono u 12,0%, a w ciągu ostatnich 12 miesięcy u 7,2% badanych. Zadyszkę powysiłkową zgłaszało kiedykolwiek 9,6%, a w ciągu ostatniego roku 7,7% dzieci. Świszczący oddech i napadowa duszność wystąpiły u 5,0% dzieci przynajmniej raz w życiu, a w ciągu ostatniego roku odpowiednio u 2,4% i 2,1%. Wyżej wymienione objawy sugerujące astmę oskrzelową, tj. suchy nocny kaszel, zadyszkę powysiłkową, świszczący oddech, napadową duszność obserwowano częściej u chłopców niż u dziewczynek (ryc. 2, ryc. 3), ale różnice te nie były istotne statystycznie.
Ryc. 2. Częstość występowania (%) kiedykolwiek objawów sugerujących astmę oskrzelową w zależności od płci badanych dzieci (n = 583).
Ryc. 3. Aktualna częstość występowania (%) objawów sugerujących astmę oskrzelową w zależności od płci badanych dzieci (n = 583).
Z analizy liczby objawów pozwalających wysunąć podejrzenie astmy oskrzelowej, występujących w ciągu ostatniego roku u badanych dzieci wynika, że u 9,1% ankietowanych obserwowano 1 objaw, u 5,1% badanych – 2 objawy, u 3,1% – 3 objawy, natomiast 4 objawy wystąpiły u 2,4% dzieci. Spośród dzieci demonstrujących 4 objawy astmy ustalone rozpoznanie miało 1,4% badanych, w grupie manifestującej 3 objawy – 0,5%, a z 2 objawami – 0,2%. Co najmniej jeden z objawów astmy stwierdzono w ciągu ostatnich 12 miesięcy u 19,7%, przy czym wystąpił on istotnie częściej u chłopców niż dziewczynek (odpowiednio: 23,8% i 16,1%; p<0,05).
Objawy alergicznego nieżytu nosa sezonowego (ANNS) w ciągu ostatniego roku (ryc. 4) zgłaszało 8,6% dzieci, a alergicznego nieżytu nosa całorocznego (ANNC) – 3,1%. U 8,1% badanych wystąpiły objawy alergicznego nieżytu spojówek sezonowego (ANNS), u 2,1% – objawy alergicznego nieżytu spojówek całorocznego (ANSC). Objawy alergii skórnej w ciągu ostatniego roku pojawiły się u 20,6%. Nie zaobserwowano różnic w częstości występowania ANSS u chłopców i dziewczynek (8,1%). Objawy ANNC (odpowiednio 4,4% i 1,9%) i ANSC (odpowiednio 2,6% i 1,6%) występowały częściej u chłopców niż u dziewczynek, natomiast ANNS (odpowiednio 7,7% i 4,5%) i objawy alergii skórnej (odpowiednio 21,3% i 19,8%) częściej stwierdzano u dziewczynek. Jednak różnice te nie są znamienne statystycznie.
Ryc. 4. Aktualna częstość występowania (%) alergicznego sezonowego (ANNS) i całorocznego nieżytu nosa (ANNC), alergicznego sezonowego (ANSS) i całorocznego nieżytu spojówek (ANSC) oraz alergii skórnej u badanych dzieci (n = 583).
Choroby układu oddechowego wystąpiły przynajmniej raz w życiu u 47,9% dzieci. Z powodu chorób układu oddechowego leczonych było kiedykolwiek przez lekarza ogólnego – pediatrę 174 dzieci (29,8%), natomiast z porad specjalisty pulmonologa bądź alergologa skorzystało 33 dzieci (5,7%). Testy skórne alergiczne wykonano u 30 dzieci (5,1%). Wykazały one uczulenie na kurz domowy u 5 dzieci, na zwierzęta – u 3 dzieci, na pyłki roślin – u 6 dzieci, a na inne badane alergeny (pierze, pokarmy) u 21 testowanych. Wśród 164 dzieci (28,1%) zgłaszających występowanie objawów chorób układu oddechowego w ciągu ostatnich 12 miesięcy regularnie przyjmowało leki (bronchodilatatory, pprzeciwzapalne) tylko 22 dzieci, tj. 3,8%.

Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
  • Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
  • Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
  • Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.

Opcja #1

24 zł

Wybieram
  • dostęp do tego artykułu
  • dostęp na 7 dni

uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony

Opcja #2

59 zł

Wybieram
  • dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
  • dostęp na 30 dni
  • najpopularniejsza opcja

Opcja #3

119 zł

Wybieram
  • dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
  • dostęp na 90 dni
  • oszczędzasz 28 zł
Piśmiennictwo
1. Aberg N., Engström I.: Natural history of allergic diseases in children. Acta Paediatr. Scand. 1990. 79:206-211. 2. Almirall J.: Eur. Respir. J. 1993, 6:14. 3. Andrea S. et al.: Symptoms of bronchial hyperreactivity and asthma in relation to environmental factors. Arch. Dis. Child. 1988, 63:473-478. 4. Arshad S.H., Hide D.W.: Effect of environmental factors on the development of allergic disorders in infancy. J. Allergy Clin. Immunol. 1992, 90:235-241. 5. Bartkowiak M. i wsp.: Występowanie astmy oskrzelowej i objawów chorób układu oddechowego u dzieci miasta Poznania w wieku 7-18 lat. Post. Aerozoloter. 1996, 2:73-83. 6. Benediktsdottier B.: Upper airway infections in preschool children-frequency and risk factors. Scand. J. Prim. Health Care. 1993, 11:197-201. 7. Björksten B.: Risk factors in early childhood for the development of atopic disease. Allergy 1994, 49:400-407. 8. Brabäck L. et al.: Risk factors for respiratory symptoms and atopic sensitisation in the Baltic area. Arch. Dis. Child. 1995, 72:487-493. 9. Brabäck L. et al.: Atopic sensitization and respiratory symptoms among Polish and Swedish school children. Clin. Exp. Allergy 1994, 24:826-835. 10. Bręborowicz A. i wsp.: Występowanie chorób alergicznych u dzieci szkolnych miasta Poznania w świetle badań epidemiologicznych ISAAC. Nowa Pediatria 1998, 6:6-9. 11. Bręborowicz A. i wsp.: Astma, alergiczny nieżyt nosa i atopowe zapalenie skóry u dzieci w wieku szkolnym. Pneumonol. Alergol. Pol. 1995, 63:157-161. 12. Bręborowicz A. i wsp.: Charakterystyka astmy oskrzelowej u dzieci szkolnych w świetle badań epidemiologicznych ISAAC Poznań. Przegl. Pediatr. 1999, 29:115-118. 13. Chyrek-Borowska S.: Dychawica oskrzelowa – patomechanizmy, diagnostyka, leczenie. Farm. Pol. 1994, 50:335-343. 14. Dales R. et al.: Respiratory health effects of home dampness and molds among Canadian children. Am. J. Epidemiol. 1991, 134:196-203. 15. Dingle J. et al.: Illness in the home. A study of 25000 illnesses in a group of Cleveland families. The Press of Western Reserve University. Cleveland 1964. 16. Ewans R.: Epidemiology of asthma in childhood. Pediatrician 1991, 18:250-256. 17. Fergusson D.M. et al.: Parental smoking and respiratory illness in infancy. Arch. Dis. Child. 1980, 55:358-361. 18. Global Initiative for Asthma: Global Strategy for Asthma Management and Prevention. NHLBI/WHO Workshop Report 95-3659, 1995. 19. Halken S. et al.: Reccurrent wheezing in relation to environmental risk factors in infancy. Allergy 1991, 46:507-514. 20. Holt P. et al.: Pediatr. Allergy Immunol. 1990, 1:3. 21. Ishizaki T. et al.: Studies of prevalence of Japanese cedar pollinosis among the residents in a densely cultivated area. Ann. Allergy 1987, 58:265-270. 22. Levy M., Bell L.: General practice audit of asthma in childhood. BMJ 1984, 289:1115-1116. 23. Marrie T.J.: Community-acquired pneumonia. Clin. Infect. Dis. 1994, 18:501-513. 24. Von Mutius E. et al.: Prevalence of asthma and allergic disorders among children in united Germany: a descriptive comparison. Br. Med. J. 1992, 305:1395-1399. 25. Riedel F.: Influence of adjivant factors on development of allergy. Pediatr. Allergy Immunol. 1991, 2:1-5. 26. Schultz-Larsen F. et al.: Atopic dermatitis – a genetic – epidemiologic study in population based twin sample. J. Am. Acad. Derm. 1986, 15:487-494. 27. Sennhauser F.H., Guentert B.J.: Prevalenz des Asthma bronchiale im Kindersalter in der Schweiz: Die Bedeutung von Symptomatic und Diagnose. Schweiz. Med. Wochenschr. 1992, 122:189-193. 28. Speight A.N.P. et al.: Underdiagnosis and undertreatment of asthma in childhood. BMJ 1983, 286:1253-1256. 29. Venn A. et al.: Increasing prevalence of wheeze and asthma in Nottingham primary schoolchildren 1988-1995. Eur. Respir. J. 1998, 11:1324-1328. 30. Waegemakres M. et al.: Respiratory symptoms in damp homes. A pilot study, Allergy 1989, 44:192-198. 31. Weiss K.B.: An overviem of recent trends in asthma epidemiology. Eur. Respir. Rev. 1996, 35:101-104. 32. Weitaman M. et al.: Recent trends in the prevalence and severity of chilhood asthma. JAMA 1992, 268:2673-2677. 33. Woodhaed M. et al.: Use of investigations in lower respiratory tract infection in the community: a Europeean survery. Eur. Respir. J. 1996, 9:1596-1600. 34. Worldwide variation in prevalence of symptoms of asthma, allergic rhinoconjunctivitis, and atopic eczema: ISAAC: Lancet 1998, 351:1225-1232.
Nowa Pediatria 5/2000
Strona internetowa czasopisma Nowa Pediatria
Powrót na górę strony

Pozostałe artykuły z numeru 5/2000: