Ponad 7000 publikacji medycznych!
Statystyki za 2021 rok:
odsłony: 8 805 378
Artykuły w Czytelni Medycznej o SARS-CoV-2/Covid-19

Poniżej zamieściliśmy fragment artykułu. Informacja nt. dostępu do pełnej treści artykułu
© Borgis - Nowa Stomatologia 1/2020, s. 26-30 | DOI: 10.25121/NS.2020.25.1.26
*Beata Godowska1, Joanna Zemlik2, 3
Opiekun dziecka jako sprawca urazu nieprzypadkowego w obrębie uzębienia. Część I. Identyfikacja zjawiska w aspekcie środowiskowym
Child-caregiver as the perpetrator of a non-accidental dental trauma. Part I. Phenomenon identification in the environmental aspect
1Studenckie Koło Naukowe, Zakład Stomatologii Dziecięcej, Warszawski Uniwersytet Medyczny
Opiekun Koła: dr hab. n. med. Anna Turska-Szybka
2Wydział Pedagogiki i Psychologii, Instytut Pedagogiki, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach
Kierownik Wydziału: dr hab. n. hum. Sławomir Chrost, prof. UJK
3Prywatna Praktyka Dentystyczna, Kielce
Streszczenie
Wstęp. Problem występowania urazów nieprzypadkowych analizowany jest od dawna jako problem zdrowia publicznego generujący wysokie koszty społeczne i ekonomiczne.
Cel pracy. Celem pracy jest przedstawienie poglądów dotyczących etiologii występowania zjawiska krzywdzenia dzieci i jego identyfikacji w celu podejmowania skutecznych interwencji przerywających zjawisko nieprawidłowego obchodzenia się z dzieckiem.
Materiał i metody. Dokonano przeglądu publikacji zamieszczonych w bazie naukowej PubMed. Zastosowano kryterium wyszukiwania następujących słów kluczowych w języku polskim i angielskim: „urazy nieprzypadkowe”, „dzieci i młodzież”, „krzywdzenie dziecka”, „identyfikacja zjawiska”, „profil psychologiczny sprawcy”, „nieprawidłowe obchodzenie się z dzieckiem”, „koszty społeczne i ekonomiczne”, „zdrowie publiczne”.
Wyniki. Środowisko medyczne odgrywa istotną rolę w diagnozowaniu urazów nieprzypadkowych. Dla zespołu stomatologicznego, który może mieć do czynienia z obrażeniami spowodowanymi przemocą fizyczną, kluczowym czynnikiem różnicującym uraz przypadkowy i nieprzypadkowy jest prawidłowo zebrany wywiad oraz ocena zgodności informacji podawanych przez opiekuna dziecka z obserwowanymi uszkodzeniami pourazowymi w obrębie głowy i szyi. Znając czynniki ryzyka krzywdzenia, które są wielopłaszczyznowe (wynikające ze środowiska, struktury rodziny, sytuacji życiowej rodzica lub bezpośrednio dotyczące osoby dziecka), personel medyczny będzie zobowiązany do podjęcia interwencji zmierzającej do przerwania zjawiska krzywdzenia dziecka.
Wnioski. Autorzy prac pochodzących z różnych krajów są zgodni, że mimo wielu publikacji dotyczących występowania zjawiska nieprawidłowego obchodzenia się z dzieckiem istnieje konieczność stałej pracy nad kompetencjami środowiska profesjonalistów funkcjonujących w otoczeniu dziecka – w tym środowiska stomatologicznego, które może i powinno skutecznie reagować na przemoc wobec dzieci.
Summary
Introduction. The problem of non-accidental injury has long been analyzed as a public health problem generating high social and economic costs.
Aim. The aim of the study is to present views on the etiology of occurrence of the phenomenon of child abuse and its identification in order to take effective interventions interrupting the phenomenon of improper handling of a child.
Material and methods. The publications in the PubMed scientific database were reviewed by applying the search criteria for the following keywords in Polish and English: “non-accidental injuries”, “children and adolescents”, “child abuse”, “identification of the phenomenon”, “perpetrator’s psychological profile”, “improper handling of the child”, “social and economic costs”, “public health”.
Results. Medical community plays an important role in diagnosing non-accidental injuries. For a dental team, that may be dealing with physical violence injuries, correctly taken medical history and compliance of information provided by the child’s caregiver with visible head and neck post-traumatic injuries is the key factor to differentiate the origins of the trauma. By recognising the multifaceted risk factors in regards to child abuse (resulting due to the environment, the structure of the family, the life situation of the parent or directly related to the child), medical team will be required to intervene to stop child abuse.
Conclusions. The authors of studies from various countries agree that despite many publications on the occurrence of the phenomenon of improper handling of a child, there is a need to constantly work on the competences of professionals in the child’s environment – including the dental environment, which can and should effectively respond to violence against children.



Wstęp
Na przestrzeni wieków zmieniało się podejście do problemu przemocy wobec dziecka. Do niedawna bicie dzieci było akceptowalną formą dyscyplinowania celem osiągnięcia określonego zachowania. Ten sposób karcenia przysługiwał rodzicom i opiekunom jako „środek wychowawczy” stosowany w ramach ich kompetencji rodzicielskich. Badania interdyscyplinarne nad niekorzystnym wpływem na rozwój dziecka różnych form przemocy sprawiły, że każdy rodzaj krzywdzenia jest traktowany obecnie jako głęboka patologia relacji interpersonalnych. Wraz z rozwojem nauk społecznych: psychologii, pedagogiki i socjologii, niewłaściwe obchodzenie się z dzieckiem jest postrzegane jako negatywne zachowanie, naruszające prawa człowieka i dobra osobiste krzywdzonej jednostki, która długotrwale pozostaje w określonym stopniu zależności (1).
Aktywność przemocowa wobec populacji w wieku rozwojowym, skutkująca koniecznością wdrożenia wielosektorowych działań naprawczych, generuje wysokie koszty społeczne i ekonomiczne. Zgodnie z ustawą o świadczeniach finansowanych ze środków publicznych odpowiedzialność za leczenie dzieci i młodzieży solidarnie spoczywa na wszystkich użytkownikach systemu ochrony zdrowia (2). Co do zasady, postępowanie terapeutyczne u dziecka po urazie nieprzypadkowym nie różni się od wdrożonego w sytuacji zdarzenia przypadkowego. Niemniej zdiagnozowanie umyślnego uszkodzenia wymaga wdrożeń formalno-prawnych, chroniących małoletniego przed szkodliwym działaniem opiekuna. Profesjonaliści wszystkich sektorów winni dysponować takim poziomem wiedzy, który pozwoli na skuteczne reagowanie na niewłaściwe zachowania. Mając na względzie prawnie chronione dobro dziecka, regulowane przez najwyższe akty normatywne międzynarodowe i lokalne (3, 4), niskie umiejętności społeczne agresora winny być niezwłocznie demaskowane, a skutki agresji – natychmiastowe i odległe – skutecznie niwelowane (5).
Inwestycja w poprawę świadomości wiktymologicznej pedagogów, pracowników ochrony zdrowia, policji, pracowników socjalnych, wymiaru sprawiedliwości oraz konieczność poprawy kompetencji społecznych opiekunów powinny skutkować eliminacją kosztów społeczno-ekonomicznych zjawiska krzywdzenia.
Cel pracy
Celem pracy jest uzupełnienie wiedzy interdyscyplinarnej umożliwiającej ocenę sytuacji środowiskowej małoletniego w aspekcie wiktymologicznym.
Materiał i metody
Dokonano przeglądu publikacji zamieszczonych w bazie naukowej PubMed. Zastosowano kryterium wyszukiwania następujących słów kluczowych w języku polskim i angielskim: „urazy nieprzypadkowe”, „dzieci i młodzież”, „krzywdzenie dziecka”, „identyfikacja zjawiska”, „profil psychologiczny sprawcy”, „nieprawidłowe obchodzenie się z dzieckiem”, „koszty społeczne i ekonomiczne”, „zdrowie publiczne”. Wyselekcjonowano blisko 800 streszczeń dotyczących zagadnienia. Po dodaniu w różnych konfiguracjach słów kluczowych: „kryminologia”, „wiktymologia”, „profilowanie”, „portret psychologiczny sprawcy”, „osobowość dyssocjalna”, „pedagogika rodziny”, „ekosystem człowieka”, wyselekcjonowano 59 streszczeń związanych z identyfikacją sprawcy krzywdzenia.
Wyniki
W wyselekcjonowanym piśmiennictwie poszukiwano informacji dotyczących relacji społecznych sprzyjających realizacji zachowań krzywdzących, występujących w środowisku dziecka.
Przemoc w aspekcie społecznym
Zjawisko krzywdzenia jest interdyscyplinarnym problemem społecznym. Światowa Organizacja Zdrowia w 1985 roku zdefiniowała krzywdzenie dziecka jako: „każde zamierzone lub niezamierzone działanie osoby dorosłej, społeczności lub państwa, które wywiera negatywny wpływ na zdrowie, rozwój fizyczny i psychospołeczny dziecka”. Prowadzenie szerokiej kampanii informacyjnej, dotyczącej zjawiska szkodliwości zarówno działań, jak i zaniechań dotyczących rozwoju biopsychospołecznego dziecka powinno skutkować podniesieniem świadomości społecznej dotyczącej faktu, że osoby z bliskiego otoczenia mogą być sprawcami urazów nieprzypadkowych (6).

Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
  • Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
  • Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
  • Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.

Opcja #1

29

Wybieram
  • dostęp do tego artykułu
  • dostęp na 7 dni

uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony

Opcja #2

69

Wybieram
  • dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
  • dostęp na 30 dni
  • najpopularniejsza opcja

Opcja #3

129

Wybieram
  • dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
  • dostęp na 90 dni
  • oszczędzasz 78 zł
Piśmiennictwo
1. Badura-Madej W, Dobrzańska-Mesterhazy A: Przemoc w rodzinie. Wydawnictwo UJ, Kraków 2000.
2. Ustawa z dnia 23 stycznia 2003 r. o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym. Dz. U. 2003, nr 45, poz. 391 ze zm.
3. Konwencja o Prawach Dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r., Dz. U. z 23 grudnia 1991 r., nr 120, poz. 526, Polska ratyfikowała Konwencję 7 lipca 1991 r.
4. Ustawa z dnia 2 kwietnia 1997 r. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Dz. U. 1997, nr 78, poz. 483.
5. Piekarska A: Przemoc w rodzinie. Agresja rodziców wobec dzieci. Przejawy i psychologiczne uwarunkowania. WSiP, Warszawa 1991.
6. Pospiszyl I: Razem przeciw przemocy I. Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa 1999.
7. Zawadzka B, Orłowska M: Skutki zdrowotne przemocy w rodzinie. Wydawnictwo MOPS, Kielce 2012.
8. Hołyst B: Wiktymologia. Wydawnictwo Prawnicze PWN, Warszawa 2000.
9. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny Dz. U. z 1997, nr 88, poz. 553 ze zm.
10. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Dz. U. nr 180, poz. 1493 ze zm.
11. Miller A: Zniewolone dzieciństwo. Ukryte źródła tyranii. Wydawnictwo Media Rodzina, Warszawa 2007.
12. Sołtysiak T, Nowakowska A: Młode pokolenie, ofiary czy sprawcy przemocy? Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz 2010.
13. Teutsch-Lipowska A: Wychować, wyleczyć, wyzwolić. Wydawnictwo PARPA, Warszawa 1998.
14. Pilecka W: Przewlekła choroba somatyczna w życiu i rozwoju dziecka. Problemy psychologiczne. Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2002: 37.
otrzymano: 2020-02-21
zaakceptowano do druku: 2020-03-13

Adres do korespondencji:
*Beata Godowska
Zakład Stomatologii Dziecięcej Uniwersyteckie Centrum Stomatologii Warszawski Uniwersytet Medyczny
ul. Binieckiego 6, 02-097 Warszawa
tel.: +48 (22) 116-64-24
godowskab@gmail.com

Nowa Stomatologia 1/2020
Strona internetowa czasopisma Nowa Stomatologia