© Borgis - Nowa Stomatologia 2/2008, s. 34-38
*Agnieszka Mielczarek, Marcin Aluchna, Anna Kwiatkowska
Wpływ wybranych preparatów na remineralizację zmian erozyjnych szkliwa
The effect of selected formulations on remineralization of enamel erosions
Zakład Stomatologii Zachowawczej Instytutu Stomatologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
Kierownik Zakładu: prof. dr hab. n. med. Elżbieta Jodkowska
W bieżących publikacjach coraz częściej podnoszony jest temat wdrażania nieinwazyjnych metod terapii wczesnych uszkodzeń szkliwa. Szczególną uwagę poświęca się remineralizacji początkowych zmian próchnicowych i erozyjnych uszkodzeń szkliwa. Jednym z proponowanych modeli terapeutycznych jest wzbogacenie środowiska jamy ustnej w składniki mineralne w celu zintensyfikowania procesów naprawczych.
W wyniku badań prowadzonych nad środkami remineralizacyjnymi opracowano specjalne formuły past do zębów do codziennego stosowania, które usprawniają regulację gospodarki mineralnej w środowisku jamy ustnej (1).
W ostatnich latach pojawiły sie również na rynku inne preparaty umożliwiające suplementację i utrzymanie równowagi mineralnej. Potocznie środki te często określane są terminem „płynne szkliwo". Prezentowane produkty oparte sa na technologii Recaldent. Zawierają w swoim składzie kompleks fosfopeptydu kazeiny i amorficznego fosforanu wapnia zwany w skrócie CPP-ACP (2). Rolą produktów zawierających kompleks CCP-ACP jest dostarczenie aktywnej formy minerałów niezbędnych do neutralizowania kwasów produkowanych przez bakterie płytki nazębnej, oraz kwasów inicjujących zmiany erozyjne. Wsród preparatów tych na uwagę zasługują dwa produkowane w postaci pasty: pasta Tooth Mousse oraz pasta MI (GC Corp. Tokio, Japonia), podjęto również próbę wzbogacania kompleksem CPP-ACP płukanek i gum do żucia (3).
W piśmiennictwie pojawiają się doniesienia o wpływie prezentowanych środków na zapobieganie różnym procesom patologicznym toczącym się w jamie ustnej (4-6).
Celem niniejszej pracy była ocena wpływu past Tooth Mousse oraz Blend a Med Pro Mineral Action na remineralizację wczesnych zmian erozyjnych wywoływanych w warunkach in vitro.
Materiał i metody
Przygotowanie próbek
Jako materiał wykorzystano ludzkie zęby usunięte z różnych wskazań stomatologicznych. Do badań zakwalifikowano zęby bez widocznych uszkodzeń, zmian próchnicowych i wypełnień. Po ekstrakcji zęby płukano pod bieżącą wodą, oczyszczano mechanicznie i przechowywano w roztworze wody destylowanej z dodatkiem kryształków tymolu. Oczyszczone i utrwalone zęby wykorzystywano do dalszych badań w postaci próbek z eksponowaną powierzchnią szkliwa. Przygotowano 36 próbek w kształcie walców o przekroju 4 mm zatopionych w bloczkach akrylowych (Durabase), które następnie numerowano, płukano w myjce ultradźwiękowej, szlifowano oraz polerowano ostatecznie pastą polerską z nasypem ziarna 0,3 ?m. Widok próbek przygotowanych do badań zaprezentowano na rycinie 1.
Ryc. 1. Widok próbek szkliwa przygotowanych do badań.
Wstępne pomiary
Mikrotwardość szkliwa (MH) oceniono mikrotwardościomierzem Vickersa (HMV-2000, Shimatsu, Kyoto, Japan), przy obciążeniu 200 gram, w czasie 10 s. Pomiarów dokonano w pięciu określonych rejonach próbek, a otrzymane wyniki ostatecznie uśredniano.
Pomiary struktury geometrycznej powierzchni (SGP) przeprowadzono metodą stykową wykorzystując profilometr TOPO 01P v3D, będący elementem modułowego systemu do pomiaru topografii powierzchni. Oceniono chropowatość badanej powierzchni analizując współczynnik Ra.
W kolejnej fazie eksperymentu, próbki przechowywano w 25% zawiesinie pasty do zębów Blend a med Complite (Procter & Gamble), przez okres 10 minut, a następnie inkubowano w mieszaninie ludzkiej śliny w temperaturze 37°C przez 24 h, po czym płukano w wodzie destylowanej.
I faza eksperymentu – wywoływanie zmian erozyjnych
Następnie przystąpiono do wywoływania wczesnych zmian erozyjnych w warunkach in vitro. Na powierzchnię każdej próbki aplikowano 100 ?l odgazowanego napoju Coca-Cola (Coca-Cola HBC, Polska) o pH 2,69. Płyn pozostawiono na powierzchni próbek przez 5 minut, po czym płukano solą fizjologiczną i osuszano miękkimi, bezpyłowymi bibułami absorpcyjnymi.
Randomizacja
W oparciu o wstępne pomiary mikrotwardości, dokonano randomizacji próbek szkliwa z wczesnymi zmianami erozyjnymi, wyodrębniając 3 grupy badawcze:
I grupa testowa (12 próbek) – próbę remineralizacji szkliwa podjęto z użyciem preparatu Tooth Mousse
II grupa testowa (12 próbek) – próbę mineralizacji szkliwa podjęto z użyciem pasty do zębów Blend a Med Pro Mineral Action
III grupa kontrolna (12 próbek) – próbki przechowywano w roztworze soli fizjologicznej.
II faza eksperymentu – procedury remineralizacyjne
Grupa I
Na powierzchnię każdej próbki aplikowano grubą warstwę pasty Tooth Mousse, pokrywając ja folią zabezpieczająca typu parafilm. Po 3 minutach zdejmowano folię, usuwano pastę bezpyłowymi bibułami absorpcyjnymi (Kimberly-Clark, Ontario, Kanada), a po upływie 2 kolejnych minut próbki płukano wodą destylowaną i osuszano.
Grupa II
Próbki z II grupy testowej poddawano działaniu 25% wodnej zawiesiny pasty do zębów Blend-a-med Pro-Mineral Action Mild Fresh (Blend a med. Procter & Gamble). Po 3-minutowym okresie aplikacji próbki płukano w wodzie destylowanej i osuszano.
Grupa III
Na próbki z grupy kontrolnej (III) nanoszono na 3 minuty 100 ?l wody destylowanej, po czym powierzchnie szkliwa osuszano bezpyłowymi bibułami absorpcyjnymi.
Rycina 2 obrazuje materiał badawczy po aplikacji past remineralizacyjnych.
Ryc. 2. Materiał badawczy po aplikacji past remineralizacyjnych. A – pasta Pro-mineral, B – pasta Tooth Mouse.
Opisane procedury wykonywano 2 razy dziennie przez 10 dni. W okresach pomiędzy aplikacjami, próbki przechowywano w mieszaninie ludzkiej śliny w temperaturze 37°C. Mieszaninę śliny codziennie wymieniano. Zbiórkę śliny stymulowanej prowadzono przez okres 10 dni, wśród ochotników, pracowników Zakładu Stomatologii Zachowawczej. Badania MH, SGP oraz AFM przeprowadzono wstępnie, po wywołaniu zmian erozyjnych oraz po wdrożeniu procedur remineralizacyjnych.
Analizy statystyczne przeprowadzono w oparciu o oprogramowanie komputerowe STATISTICA V.6.1 (StatSoft, Polska). Przyjęto 5% błąd wnioskowania i związany z nim poziom istotności p<0,05 wskazujący na istnienie istotnych statystycznie różnic bądź zależności.
Schemat przebiegu eksperymentu przedstawiono na rycinie 3.
Ryc. 3. Schemat przebiegu procedur badawczych.
Wyniki
Wyniki pomiarów mikrotwardości(MH) próbek szkliwa wszystkich grup badawczych, uzyskane w dwóch kolejnych fazach eksperymentu zestawiono w tabeli 1. W badaniu wstępnym, średnia wartość MH szkliwa była porównywalna we wszystkich grupach i wahała się od 289,2(±12,5) do 298,4 (±13,4). Indukowanie zmian erozyjnych w szkliwie w znacznym stopniu obniżyło średni poziom mikrotwardości, w I grupie testowej z 292,3 (±16,7) do 211,6(±19,8), w II grupie z 298,4(±13,4) do 201,7(±21,6) oraz w grupie kontrolnej z 289,2(±12,5) do 196,7((±16,9). Zastosowanie past remineralizacyjnych umożliwiło wzrost twardości szkliwa. Obserwowana różnica była najbardziej znamienna w grupie I, choć występowała również w grupie II. Zarejestrowane średnie wartości MH szkliwa w obu grupach testowych nie osiągnęły poziomu wyjściowego. Twardość zdemineralizowanego szkliwa w grupie kontrolnej nie zmieniła się w II fazie eksperymentu.
Tabela 1. Zmiana mikrotwardości szkliwa po zastosowaniu wybranych procedur badawczych.
| Mikrotwardość (VHN) | Grupa I | Grupa II | Grupa III |
| Początkowa | 292,3 (?16,7)* | 298,4 (?13,4)* | 289,2 (?12,5)* |
| Po demineralizacji | 211,6 (?19,8)** | 201,7 (?21,6)** | 196,7 (?16,9)** |
| Po remineralizacji | 264,8 (?15,2)** | 247,5 (?19,4)** | 193,4 (?15,9)* |
* = nieistotne statystycznie p <0,05
** = istotne statystycznie p <0,05
Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
- Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
- Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
- Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.
Opcja #1
24 zł
Wybieram
- dostęp do tego artykułu
- dostęp na 7 dni
uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony
Opcja #2
59 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 30 dni
- najpopularniejsza opcja
Opcja #3
119 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 90 dni
- oszczędzasz 28 zł
Piśmiennictwo
1. Zero D.T. Dentifrice, mouthwashes, and remineralization/caries arrestment strategies. BMC Oral Health 2006; 6: 1-22. 2. Reynolds E.C. Remineralization of enamel subsurface lesions by casein phosphopeptide - stabilized calcium phosphate solutions. J Dent Res 1997; 76: 1587-1595. 3. Jijima Y., Cai F., Shen P., Walker G., Reynolds C, Reynolds E.C. Acid resistance of enamel subsurface lesions remineralized by a sugar-free chewing gum containing casein phosphopeptide-amorphous calcium phosphate. Caries Res 2004; 38: 551-556. 4. Kowalczyk A., Botuliński B., Jaworska M., Kierkło A., Pawińska M., Dąbrowska E. Evaluation of the product based on Recaldent TM technology in the treatment of dentin hypersensitivity. Adv Dent Scie 2006; 61 (1 suppl): 40-42. 5. Giniger M., Spaid M., Felix H., MacDonald J. A 180-Day Clinical Investigation of the Tooth Whitening Efficacy of a Bleaching Gel with Added Amorphous Calcium Phosphate. J Clin Dent 2005: 11-16. 6. Aimutis W. Bioactive properties of milk proteins with particular focus on anticariogenesis. J Nutr 2004; 134: 989S-995S. 7. Cross K.J., Huq N.L., Reynolds E.C. Casein phosphopeptides in oral health-chemistry and clinical applications. Curr Pharm Des. 2007;13(8):793-800. 8. Hay K.D. Thomson W.M. A clinical trial of the anticaries efficacy of casein derivatives compexed with calcium phosphate in patients with salivary gland dysfunction. Oral Surg Oral Pathol Oral Radiol Endod 2002; 93: 271-275. 9. Finke M., Jandt K.D., Parker D.M. J The Early Stages of Native Enamel Dissolution Studied with Atomic Force Microscopy. Colloid Interface Sci. 2000; 232 (1): 156-164. 10. Collys K., Cleymaet R., Coomans D., Michotte Y., Slop D. Rehardening of surface softened and surface etched enamel in vitro and by intraoral exposure. Caries Res 1993; 27(1): 15-20. 11. Lippert F., Parker D.M., Jandt K. In situ remineralization of surface softened human enamel studied with AFM nanoindentation. Surf Science 2004; 553 (1-3): 105-114. 12. Amaechi B.T., Higham S.M, Eroded enamel lesion remineralization by saliva as a possible factor in the site-specificity of human dental erosion. Arch Oral Biol 2001; 48(8): 697-703. 13. Tantbirojn D., Huang A., Ericson M.D., Poolthong S. Change in surface hardness of enamel by a cola drink and a CPP-ACP paste. J Dent. 2008; 36(1):74-9. 14. Chunmuang S., Jitpukdeebodintra S., Chuenarrom C. Benjakul P. Effect of xylitol and fluoride on enamel erosion in vitro. J Oral Science 2007; 49 (4): 293-297.
