Ponad 7000 publikacji medycznych!
Statystyki za 2021 rok:
odsłony: 8 805 378
Artykuły w Czytelni Medycznej o SARS-CoV-2/Covid-19

Poniżej zamieściliśmy fragment artykułu. Informacja nt. dostępu do pełnej treści artykułu
© Borgis - Postępy Nauk Medycznych 9/2007, s. 427-430
*Agnieszka Jamrozy-Witkowska, Iwona Grabska-Liberek, Jaromir Wasyluk, Agnieszka Nowosielska, Irmina Jankowska-Lech, Anna Dyczkowska
Procedury laserowe w jaskrze wtórnej
Laser therapy for secondary glaucoma
Klinika Okulistyki Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego w Warszawie
p.o. Kierownika: dr n. med. Iwona Grabska-Liberek
Streszczenie
Autorzy przedstawiają nowoczesne metody laserowego leczenia różnych postaci jaskry wtórnej. W leczeniu jaskry powstałej w przebiegu zespołu rzekomego złuszczania i zespołu rozproszenia barwnika dobre efekty hipotensyjne uzyskuje się po trabekuloplastyce laserowej. Wprowadzenie do leczenia selektywnej trabekuloplastyki laserowej przyniosło możliwość powtarzania tego zabiegu. Irydotomia laserowa nadal pozostaje leczeniem z wyboru różnych postaci bloku źrenicznego. Cyklofotokoagulacja jest zarezerwowana dla przypadków opornych na inne sposoby leczenia.
Summary
Authors presents the modern methods of lasers treatments for various forms of secondary glaucoma. In pigmentary and pseudoexfoliation glaucoma laser trabeculoplasty is effective in reduction of intraocular pressure. Introducing selective laser trabeculoplasty gives opportunity to repeat this procedure. Laser peripheral iridotomy still remain a treatment of choice in pupillary block. Cyclophothocoagulation is indicated for cases where other forms of therapy have failed.



Celem zabiegów laserowych w jaskrze jest zmniejszenie ciśnienia wewnątrzgałkowego (c.w.) poprzez zmniejszenie odpływu, ułatwienie przepływu lub zmniejszenie wytwarzania cieczy wodnistej. Laseroterapia w leczeniu jaskry została powszechnie wprowadzona w latach siedemdziesiątych ubiegłego wieku (1) i jest stosowana najczęściej jako procedura uzupełniająca dla leczenia farmakologicznego lub chirurgicznego.
Celem pracy jest omówienie skuteczności i bezpieczeństwa obecnie stosowanych zabiegów laserowych stosowanych w jaskrze wtórnej.
Wyróżniamy wiele postaci jaskry wtórnej, które zostały szeroko omówione w tym wydaniu poświęconym problematyce prowadzenia pacjentów z jaskrą wtórną. Leczenie laserowe najczęściej stosujemy:
? W jaskrze wtórnej w przebiegu zespołu rozproszenia barwnika (JPEX).
? W jaskrze wtórnej w przebiegu zespołu rzekomego złuszczania (JZRB).
? W jaskrze neowaskularnej.
? W jaskrze pozapalnej.
? W jaskrze złośliwej.
Do procedur laserowych najbardziej popularnych wykonywanych w jaskrze wtórnej należy:
? Trabekuloplastyka laserowa.
? Selektywna trabekuloplastyka laserowa.
? Irydotomia obwodowa.
? Cyklofotokoagulacja.
Do metod rzadziej stosowanych i często stanowiących uzupełnienie zabiegów chirurgicznych zaliczamy:
? Trabekulosklerostomię laserową.
? Trabekuloablację.
Trabekuloplastykę laserową (LT – Laser Trabeculoplasty), jedną z najczęściej wykonywanych zabiegów w jaskrze wtórnej, wykonuje się za pomocą lasera argonowego (ALT – Argon Laser Trabeculoplasty) i diodowego (DLT). Wg Wise´a i Witter´a (1) energia termiczna wyzwolona podczas absorpcji promieniowania powoduje obkurczenie włókien kolagenowych trabekulum, co skutkuje zmniejszeniem średnicy pierścienia beleczkowania i otwarciem przestrzeni międzybeleczkowych. Dodatkowo zabieg ten stymuluje komórki trabekulum do produkcji prostaglandyn i napływ makrofagów fagocytujących niepotrzebne fragmenty siateczki beleczkowania. Te wszystkie zjawiska prowadzą do ułatwienia odpływu cieczy wodnistej drogą klasyczną.
Wskazaniami do wykonania LT są, ogólnie mówiąc, nietolerancja leków miejscowych, niesystematyczne stosowanie leków przeciwjaskrowych, obecność przeciwwskazań do zabiegu operacyjnego lub brak zgody pacjenta na jego wykonanie. Według wyników badania The Glaucoma Laser Trial trabekuloplastyka laserowa może być stosowana jako leczenie „pierwszego rzutu” w obniżaniu c.w. Pierwotne zastosowanie LT zmniejsza ilość stosowanych kropli przeciwjaskrowych, co poprawia jakość życia chorego, zmniejsza ilość efektów ubocznych i zmniejsza koszty leczenia dla chorego (nawet jeśli sam zabieg LT jest relatywnie kosztowny). Badania GLT wykazały, że w oczach w których najpierw zastosowano trabekuloplastykę laserową c.w. w długotrwałej obserwacji jest niższe, a ubytki w polu widzenia mniejsze niż w grupie chorych stosujących w pierwotnym leczeniu krople (2, 3, 4).
Idealnym kandydatem do przeprowadzenia LT jest wiek powyżej 50 r.ż., z wyjątkiem osób z JZRB, którzy lepiej odpowiadają na leczenie w młodszym wieku, barwnik w beleczkowaniu na minimum 2+, relatywnie wysokie wyjściowe wartości c.w. i pierwszy zabieg. Przedstawione kryteria spełniają pacjenci z JPEX i JZRB (5, 6, 7).
Nie powinno kwalifikować się pacjentów do LT z wąskim kątem przesączania lub ze zrostami w kącie, w zapaleniu błony naczyniowej, a także przy zaawansowanym uszkodzeniu nerwu wzrokowego ze względu na możliwą zwyżkę c.w. tuż po zabiegu. Zaraz po zabiegu może dojść obok wzrostu c.w. do łagodnego zapalenia tęczówki. Powikłaniom tym zapobiega się podawaniem bezpośrednio przed zabiegiem alfa2-agonisty, a po zabiegu leków przeciwzapalnych i ponownie alfa2-agonisty. Niekiedy w późniejszym okresie pojawiają się obwodowe zrosty przednie, zwłaszcza wtedy, gdy wiązka laserowa była niewłaściwie ogniskowana.
Trabekuloplastykę laserową można wykonać na pełnym obwodzie kąta (360 stopni) lub połowie obwodu (180 stopni). LT na 180° daje mniejszy odczyn zapalny w przednim odcinku oka i mniejszy skok c.w. po zabiegu, a w przypadku spadku skuteczności można ją powtórzyć na pozostałych 180°. LT na 360° skuteczniej obniża c.w. w początkowym okresie i efekt hipotensyjny trwa dłużej ale przy spadku efektu nie powinno się powtarzać zabiegu z uwagi na bliznowacenie beleczkowania i związaną z tym niską i krótkotrwałą skuteczność (8, 9).
LT pozwala na obniżenie c.w. nawet do 30%, a efekt hipotensyjny u pacjentów z JPEX może wystąpić u 97% i utrzymać się do roku. Następnie skuteczność spada i utrzymuje się u 50 do 70% oczu do 5 lat (5). W oczach z JZRB skuteczność zabiegu po roku stwierdza się u ok. 80%, a u 45% po 6 latach. U młodszych pacjentów efekt hipotensyjny jest większy i dłużej się utrzymuje (6, 10).
W 1995 roku Latina i Park (11) wykorzystali wiązkę drugą harmoniczną pulsowego lasera Nd:YAG (532 nm) do wykonania tzw. selektywnej trabekuloplastyki laserowej (SLT).
Selektywne oddziaływanie wiązki promienia laserowego na melaninę melanosomów beleczkowania wywołuje napływ monocytów i makrofagów oczyszczających utkanie beleczkowania z uszkodzonego barwnika i jednocześnie usuwających z kąta przesączania substancje utrudniające odpływ cieczy wodnistej. W badaniu mikroskopowym nie stwierdza się koagulacji tkanek, a jedynie rzadkie pęknięcia beleczkowania (12). Teoretycznie istnieje możliwość wielokrotnego wykonania SLT bez bliznowacenia trabekulum. Wskazania, przeciwwskazania i skuteczność są podobne jak w LT. Zasadniczą różnicą jest potencjalna możliwość powtarzania zabiegu w przypadku spadku jej skuteczności (13).
Laserowa irydotomia obwodowa (LPI – Laser Peripheral Iridotomy) obok trabekuloplastyki laserowej stanowi jeden z najczęściej przeprowadzanych zabiegów laserowych. Ma on na celu wytworzenie otworu/ów u nasady tęczówki, które łączą tylną i przednią komorę oka. Najczęściej używa się w tym celu lasera Q switch Nd:YAG.
W brązowych „pogrubiałych” tęczówkach bez widocznych krypt można przygotować miejsce perforacji laserem koagulacyjnym, np. diodowym lub argonowym. LPI jest podstawową metodą zapobiegania powstawaniu, a także leczenia bloku źrenicznego. Możemy stosować ją w bloku źrenicznym w jaskrze pozapalnej, w bezsoczewkowości, a niekiedy w przypadku wąskiego kąta w JPEX (14).
W JZRB celem irydotomii jest przerwanie tzw. odwrotnego bloku źrenicznego i przez to zmniejszenie wklęsłej konfiguracji tęczówki (Q) sprzyjającej kontaktowi włókien obwódki rzęskowej z tylną powierzchnią tęczówki. Zmniejszenie ocierania listka barwnikowego o więzadełka soczewki może ograniczyć uwalnianie barwnika z listka barwnikowego tęczówki, a przez to mniejsze fluktuacje c.w. związane z gromadzeniem się barwnika w kącie przesączania (15).
Po zabiegu LPI może dojść do krwawienia z naczyń tęczówki, które zdarza się nawet do 50% przypadków ale zwykle jest niewielkie. Do innych częstszych powikłań należy uszkodzenie śródbłonka rogówki w przypadku mocno spłyconej komory przedniej, wzrost c.w. bezpośrednio po zabiegu i łagodne zapalenie tęczówki. Niekiedy, jeśli irydotomia została wykonana poniżej brzegu powieki górnej, pacjent może skarżyć się na olśnienie i dwojenie. Rzadko może dojść do lokalnego uszkodzenia soczewki lub przepukliny ciała szklistego do komory przedniej. Aby uniknąć jatrogennego uszkodzenia soczewki miejsce wykonania irydotomii powinno być na dalekim obwodzie tęczówki, tam gdzie odległość pomiędzy soczewką a tęczówką jest największa (16).
Nie należy wykonywać irydotomii w przypadku nieprzeziernej rogówki, bardzo płytkiej komory przedniej i przy trwałym zamknięciu kąta na obszarze>50% jego obwodu.

Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
  • Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
  • Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
  • Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.

Opcja #1

29

Wybieram
  • dostęp do tego artykułu
  • dostęp na 7 dni

uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony

Opcja #2

69

Wybieram
  • dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
  • dostęp na 30 dni
  • najpopularniejsza opcja

Opcja #3

129

Wybieram
  • dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
  • dostęp na 90 dni
  • oszczędzasz 78 zł
Piśmiennictwo
1. Wise J.B., Witter S.: Argon Laser therapy for open-angle glaucoma: a pilot study. Arch. Ophthalmol., 1979; 79: 319-322.
2. The Glaucoma Laser Trial (GLT). 2. Results of argon laser trabeculoplasty versus topical medicines. The Glaucoma Laser Trial Research Group. Ophthalmology 1990; 97: 1403-13.
3. The Glaucoma Laser Trial (GLT). 6. Treatment group differences in visual field changes. The Glaucoma Laser Trial Research Group. Am. J. Ophthalmol., 1995; 120: 10-22.
4. The Glaucoma Laser Trial (GLT) and glaucoma laser trial follow-up study: 7. Results. The Glaucoma Laser Trial Research Group. Am. J. Ophthalmol., 1995; 120: 718-31.
5. Robin A.L., Pollack I.P.: Argon laser trabeculoplasty in secondary forms of open-angle glaucoma. Arch. Ophthalmol., 1983; 101: 382-4.
6. Ritch R., et al.: Argon laser trabeculoplasty in pigmentary glaucoma. Ophthalmology 1993; 100: 909-913.
7. Psilas K., et al.: Comparative study of argon laser trabeculoplasty in primary open-angle and pseudoexfoliation glaucoma. Ophthlamologica 1989; 198: 57-63.
8. Weinreb R.N., Ruderman J., et al.: Influence of the number of laser burns administered on the early results of argon laser trabeculoplasty. Am. J. Ophthalmol., 1983; 95: 287-292.
9. Richter C.U., et al.: Retreatment with argon laser trabeculoplasty. Ophthalmology 1987; 94: 1085-9.
10. Lunde M.W.: Argon laser trabeculoplasty in pigment dispersion syndrome with glaucoma. Am. J. Ophthalmol., 1983; 96: 721-725.
11. Latina M.A., Park C.: Selective targeting of trabecular meshwork cells in vitro studies of pulsed and CW laser interaction. Exp. Eye. Res., 1995; 60: 359-71.
12. Kramer T.R., Noecker R.J.: Comparison of the morphologic changes after selective laser trabeculoplasty and argon laser trabeculoplasty in human eye bank eyes. Ophthalmology 2001 108: 773-9.
13. Juzych M.S., et al.: Comparison of long-term outcomes of selective laser trabeculoplasty versus argon laser trabeculoplasty in open-angle glaucoma. Ophthalmology 2004; 111: 1853-9.
14. Wise J.B.: Low-energy linear-incision neodymium YAG laser irydotomy versus linear-incision argon laser irydotomy. A prospective clinical investigation. Ophthalmology 1987; 94: 1531-7.
15. Karickhoff J.R.: Reverse papillary block in pigmentary glaucoma: follow up and new developments. Ophthalmic Surg., 1993; 24: 562-3.
16. Moster M.R., et al.: Laser irydectomy. A controlled study comparing argon and neodymium:YAG. Ophthlamology 1986; 93: 20-4.
17. Liu G.J., et al.: Mechanism of intraocular pressure decrease after contact transscleral continuous-wave Nd:YAG laser cyclophotocoagulation. Ophthalmic. Res., 1994; 26: 65-79.
18. Brancato R., et al.: Contact transscleral cyclophotocoagulation with Nd:YAG laser in uncontrolled glaucoma. Ophthalmic Surg. 1989; 20: 547-51.
19. Hauber F.A., Scherer W.J.: Influence of total energy delivery on success rate after contact diode laser transscleral cyclophotocoagulation: a retrospective case review and meta-analysis. J. Glaucoma 2002; 11: 329-33.
20. Mora J.S., et al.: Endoscopic diode laser cyclophotocoagulation with limbal approach. Ophthalmic Surg. Lasers 1997; 28: 118-23.
21. Shields S., et al.: Transpupillary argon laser cyclophotocoagulation in the treatment of glaucoma. Ophthalmic Surg., 1988; 19: 171-5.
22. Kosoko O., et al.: Long-term outcome of initial ciliary ablation with contact diode laser transscleral cyclophotocoagulation for severe glaucoma. The diode laser cilliary ablation study group. Ophthalmology 1996; 103: 1294-302.
23. Schlote T., et al.: Efficacy and safety of contact transscleral diode laser cyclophotocoagulation for advanced glaucoma. J. Glaucoma., 2001; 10: 294-301.
24. Lai J.S., et al.: Diode laser transscleral cyclophotocoagulation as primary surgical treatment for medically uncontrolled chronic angle closure glaucoma: long-term clinical outcomes. J. Glaucoma 2005; 14: 114-9.
25. Maus M., Katz L.J.: Choroidal detachment, flat anterior chamber, and hypotony as complications on neodymium: YAG laser cyclophotocoagulation. Ophthalmology 1990; 97: 69-72.
26. Epstein D.L., et al.: Neodymium: YAG laser therapy to the anterior hyaloid in aphakic malignant (ciliovitreal block) glaucoma. Am. J. Ophthalmol., 1984; 98: 137-43.
27. Herschler J.: Laser shrinkage of the ciliary processes. A treatment for malignant (ciliary block) glaucoma. Ophthalmology 1980; 87: 1155-9.
28. Wetzel W., et al.: Laser sclerostomy ab externo using two different infrared lasers: a clinical comparison. Ger. J. Ophthalmol., 1995; 4: 1-6.
29. Berlin M.S., et al.: Excimer laser photoablation in glaucoma filtering surgery. Am. J. Ophthalmol., 1987; 103: 713-4.
30. Epstein D.L., et al.: Neodymium: YAG laser trabeculopuncture in open-angle glaucoma. Ophthalmology 1985; 92: 931-7.
31. Mermoud A., et al.: Nd: YAG goniopuncture after deep sclerectomy with collagen implant. Ophthalmic Surg. Lasers 1999; 30: 120-5.
otrzymano: 2007-04-16
zaakceptowano do druku: 2007-06-29

Adres do korespondencji:
*Agnieszka Jamrozy-Witkowska
Klinika Okulistyki CMKP, SPSK im. Prof. Orłowskiego
ul. Czerniakowska 231, 00-416 Warszawa
tel./fax (0-22) 629-71-09
e-mail: ajamrozy@poczta.fm

Postępy Nauk Medycznych 9/2007
Strona internetowa czasopisma Postępy Nauk Medycznych