Streszczenie
Dializoterapia jest podstawową metodą, której poddawanych jest 77% spośród blisko 1,5 mln pacjentów leczonych aktualnie na świecie terapią nerkozastępczą. Od lat czterdziestych ubiegłego stulecia, w których wprowadzono zarówno hemodializę, jak też dializę otrzewnową do leczenia pacjentów ze schyłkową niewydolnością nerek, obie metody przeszły szereg udoskonaleń i modyfikacji. Istnieje wiele krajów na świecie, do których od niedawna zalicza się Polska, w których leczenie nerkozastępcze jest powszechnie dostępne. Niestety, są takie kraje o bardzo dużej populacji jak Indie, Chiny, Rosja czy wiele krajów afrykańskich, w których system tego rodzaju terapii jest wciąż bardzo ograniczony. Zależy to w dużym stopniu od słabej kondycji ekonomicznej tych krajów, co przekłada się na niskie nakłady na ochronę zdrowia. Wiadomo natomiast, że dializoterapia należy do drogich procedur medycznych. Biorąc pod uwagę rosnące koszty wraz z jej rozwojem trzeba jednocześnie stwierdzić, że dzięki postępowi osiągniętemu w tym zakresie w wielu krajach świata mocznica przestała być chorobą prowadzącą wprost do śmierci pacjenta. Jest to niewątpliwie jedno z najważniejszych osiągnięć nefrologii w XX wieku. Należałoby zastanowić się nad przyszłością dializoterapii w obecnym XXI stuleciu. Zgodnie z wszelkimi prognozami w ciągu kolejnych 10 lat liczba poddawanych terapii nerkozastępczej wzrośnie o kolejny milion osób. Można spodziewać się, że także we wspomnianych krajach, z dużymi niedoborami w tym zakresie, sytuacja ulegnie poprawie. Przewidywany burzliwy rozwój dializoterapii będzie miał niewątpliwie wpływ na znaczący wzrost wydatków z budżetu ochrony zdrowia. Muszą to wziąć pod uwagę organizatorzy ochrony zdrowia publicznego planujący przyszłe wydatki z nią związane. Jednocześnie można przewidywać dalszy postęp technologiczny, który powodować będzie coraz większe podobieństwo sztucznej nerki do nerek ludzkich pod kątem spełnionych funkcji. Szczytem osiągnięć stanie się skonstruowanie zminiaturyzowanego aparatu, który jako wynik pracy specjalistów w dziedzinie bioinżynierii, elektroniki, biotechnologii i medycyny molekularnej spełniać będzie podstawowe funkcje nerek. Jeżeli dojdzie do opracowania takiego urządzenia to wspomniane powyżej koszty mogą być nawet wyższe niż przy klasycznej dializoterapii. Należy zatem dołożyć wszelkich starań by dzięki działaniom profilaktycznym oraz postępowi w leczeniu schorzeń nerek w znaczący sposób ograniczyć liczbę pacjentów, u których rozwija się schyłkowa niewydolność nerek.

Summary
Dialysis is the predominant method used in 77% of almost 1,5 mln of patients treated actually with renal replacement therapy throughout the world. From the mid forties when both hemodialysis and peritoneal dialysis were used for the first time in clinical practice both methods were subject of many modernizations and modifications. There are many countries, among them quite recently also Poland, where renal replacement therapy is commonly available. Unfortunately in opposite there are countries with huge populations like India, China and Russia or many African countries where this kind of therapy is still underdeveloped. It is mainly dependant upon the weak economical status of those countries with low health care resources. On the other hand it is known fact that dialysis is one of the expensive medical procedures. Taking into account expences rising parallely to development in this therapy one has to remember that due to progress achieved in this field uremia stopped to be a life threatning disease. Undoubtely this is one of the most important achievements of clinical nephrology in the XX century. It is necessary to think over the future of dialysis in XXI century. According to existing prognosis during next 10 years the number of dialysed will increase by about milion patients. Lets hope that also in countries mentioned above with underdeveloped dialysis facitities the situation will improve in the nearest future. On the other hand progress in dialysis will cause significant increase of health care expences. This fact has to be taken into consideration by people involved in health service organization planning future budgets. Simultaneously further technological progress will enable to achieve more and more similiarities between artificial and native kidneys concerning their function. The top achievement of specialists in bioengineering, electronics, biotechnology and molecular medicine would be construction of a miniature apparatus imitating basic renal functions. This futurological construction will cause even higher costs than classic hemodialysis. Taking into account all these facts it is necessary to pay more attention to prophylaxis and development of effective preventive methods in renal disease thus avoiding an increase in the number of patients with end – stage renal disease.