Ponad 7000 publikacji medycznych!
Statystyki za 2021 rok:
odsłony: 8 805 378
Artykuły w Czytelni Medycznej o SARS-CoV-2/Covid-19

Poniżej zamieściliśmy fragment artykułu. Informacja nt. dostępu do pełnej treści artykułu
© Borgis - Postępy Nauk Medycznych 6/2012, s. 516-522
*Szymon Pietrzak, Adam Czwojdziński, Paweł Polaczek, Marcin Tyrakowski, Jarosław Czubak
Leczenie nierówności i zaburzeń osi kończyn dolnych po zapaleniach kości i stawów – przeszkody, powikłania, analiza wyników
Treatment of length discrepancy and axial deviations of lower extremities after septic osteoarthritis – obstacles, complications, analysis of results
Klinika Ortopedii, Ortopedii i Traumatologii Dziecięcej Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego w Warszawie
Kierownik Kliniki: dr hab. med. Jarosław Czubak, prof. nadzw. CMKP
Streszczenie
Ropne krwiopochodne zapalenie kości i stawów w okresie noworodkowym i niemowlęcym obarczone jest nadal znacznym odsetkiem odległych następstw pod postacią nierówności i zaburzeń osi kończyn. Uszkodzenie struktur anatomicznych stawu, a przede wszystkim chrząstek nasadowych, prowadzi do poważnych i wymagających wieloetapowego leczenia zniekształceń kończyny.
Cel pracy. Celem pracy jest prezentacja przebiegu i wyników leczenia nierówności kończyn i zaburzeń ich osi metodą Ilizarowa oraz pojawiających się w jego trakcie komplikacji.
Materiał i metody. Materiał obejmuje 27 chorych w wieku od 7 do 22 lat z nierównością kończyn dolnych od 1,5 do 15 cm oraz zaburzeniami osi kończyny w płaszczyźnie czołowej i/lub strzałkowej powstałych w następstwie ropnego zapalenia stawu kolanowego oraz kości udowej i piszczelowej w okresie noworodkowym i niemowlęcym.
Ocena kliniczna obejmuje dane dotyczące nasilenia zniekształceń (nierówność kończyn, zaburzenia osi, zakres ruchów w stawach, niestabilność). Analizie poddano również komplikacje występujące podczas leczenia, dzieląc je według Paleya na problemy, przeszkody i powikłania rzeczywiste. Wyniki końcowe poddano analizie klinicznej i radiologicznej.
Wyniki. U trzech spośród 27 chorych przeprowadzono leczenie dwukrotnie, ze względu na nawrót deformacji osiowej albo niemożność pełnej egalizacji długości z powodu zbyt dużej różnicy wyjściowej. Najczęstszymi problemami w trakcie wydłużania były powierzchowne infekcje oraz przejściowe ograniczenie zakresu ruchów w stawie kolanowym, przeszkodami – przedwczesny zrost oraz jego złamanie w trakcie wydłużania; powikłaniami – podwichnięcie stawu kolanowego i biodrowego oraz konieczność przedwczesnego zakończenia leczenia z powodu kłopotów psychologicznych i braku współpracy.
Wnioski. leczenie metodą Ilizarowa zniekształceń kończyn dolnych powstałych w następstwie ropnego krwiopochodnego zapalenia kości i stawów obarczone jest znacznym odsetkiem powikłań komplikujących przebieg postępowania. Wymagana jest dobra współpraca z chorym oraz jego rodzicami/opiekunami, niezbędne jest również odpowiednie zaplecze fizjoterapeutyczne, pozwalające na uniknięcie komplikacji związanych z ograniczeniem zakresu ruchów w stawach.
Summary
Septic hematogenous osteomyelitis and arthritis in neonates and newborns may be the source of many late complications leading to leg length discrepancies and axial deviations. The destruction of joint structures and especially of the growth plate leads to serious deformities of the skeleton requiring complicated surgical treatment.
Aim. The aim of the study is to present the course and results of lengthening and correction of axial deformities of lower extremities, as well as the complications appearing during the treatment. The material consists of 27 patients, aged between 7 and 22 years with leg length inequality ranging from 1.5 to 15 cm and axial deviations in the horizontal and/or sagittal plane.
Material and methods. Medical records with clinical data about leg length inequality, axial deviations, limited range of motion, joint instability were reviewed. Complication appearing during the treatment, divided into problems, obstacles and real complications, were also analyzed. Final clinical and radiographic results were presented as well.
Results. Three of 27 patients were operated twice, because of the recurrence of the axial deviation or the fact that the huge leg length discrepancy could not be managed in a single procedure. The most frequent problems during the elongation were superficial infections and transient limitation of the range of motion in the knee; the most frequent obstacles were premature consolidation of the elongated bone and fractures of the callus during lengthening. The complications included subluxation of knee and hip and too early ending of the treatment due to a total non-compliance with the patient.
Conclusions. During the management using the Ilizarov device many complications may appear. A good cooperation with the patient and his patients is necessary, as well as a proper physiotherapeutic support to avoid limitations of the range of movements in the joints.



Obok wad wrodzonych, dysplazji kostnych i zmian pourazowych, następstwa ropnego krwiopochodnego zapalenia kości i stawów są jedną z przyczyn nierównej długości kończyn oraz zaburzeń ich osi u dzieci i młodzieży. Osteogeneza dystrakcyjna z zastosowaniem stabilizatora zewnętrznego Ilizarowa (IEF) stała się po wielu latach zastosowania uznaną metodą korekcji takich zniekształceń, niezależnie od ich etiologii. Pozwala ona na jednoczasową egalizację długości segmentów kończyn wraz z korekcją zaburzeń osiowych, pociąga za sobą jednak znaczne ryzyko powikłań o różnym charakterze, u których przyczyn leżą specyficzne warunki, związane z zastosowaniem tej metody.
Wydłużanie kończyny prowadzone z zastosowaniem stabilizatora zewnętrznego, niezależnie od jego typu (monolateralny albo wielopłaszczyznowy), obejmuje nie tylko sam zabieg operacyjny związany z założeniem dystraktora i wykonaniem osteotomii, ale również cały długi okres dystrakcji, a następnie konsolidacji regeneratu kostnego. Specyficzne powikłania, jakie mogą pojawiać się w trakcie stosowania tej metody, związane są w znacznej części właśnie z okresem pooperacyjnym, gdy stabilizator noszony jest przez chorego. Należy również pamiętać o ryzyku niepożądanych zdarzeń, którego mogą mieć miejsce również po usunięciu dystraktora, a związane są z przeprowadzonym wydłużeniem.
Publikacje dotyczące powikłań związanych z leczeniem metodą Ilizarowa zawierają bardzo rozbieżne dane o liczbie i częstości występowania powikłań (od 5% do ponad 200% uwzględniając możliwość wystąpienia wielu powikłań u jednego chorego). Wynika to w dużej mierze z rozbieżności odnośnie tego, co uznaje się za powikłanie. Według klasycznych kryteriów można podzielić powikłania na miejscowe albo ogólne; na śródoperacyjne, wczesne i późne; na związane z operacją, dystrakcją i konsolidacją; albo jeszcze inaczej, w zależności od ich charakteru, na związane z mięśniami i ścięgnami, skórą i tkanką podskórną, tkanką kostną, naczyniami i nerwami, na powikłania infekcyjne oraz powikłania związane z utrudnioną współpracą z chorym.
Paley (1) podzielił negatywne zjawiska pojawiające się podczas wydłużania kończyn na 3 grupy:
1. Problemy (problems)– pojawiają się w fazie wydłużania i/lub konsolidacji, można je pokonać metodami nieoperacyjnymi i nie wymagają interwencji chirurgicznej; nie mają wpływu na końcowy wynik leczenia.
2. Przeszkody (obstacles) – podobnie jak problemy pojawiają się w trakcie leczenia, wymagają interwencji chirurgicznej, lecz nie mają wpływu na końcowy wynik leczenia.
3. Powikłania rzeczywiste (true complications) – występują w całym okresie leczenia (sródoperacyjne i pooperacyjne), mogą mieć charakter miejscowy lub uogólniony, pozostają nierozwiązane do końca leczenia i w istotnym stopniu pogarszają jego wynik.
Cel pracy
Celem pracy jest przedstawienie wyników leczenia nierównej długości kończyn dolnych i zaburzeń ich osi powstałych w następstwie ropnego zapalenia kości i stawów w okresie noworodkowym i niemowlęcym. Kolejnym celem pracy jest przedstawienie i omówienie problemów, przeszkód i powikłań, które pojawiły się podczas leczenia naszych chorych.
Materiał i metody
Spośród 119 chorych operowanych przez nasz zespół w latach 2004-2008 wyodrębniono grupę 27 chorych (30 segmentów) operowanych z powodu następstw ropnego zapalenia stawu kolanowego oraz dalszej nasady kości udowej i/lub proksymalnej nasady kości piszczelowej w okresie noworodkowym i niemowlęcym. Grupa ta obejmowała 13 chłopców i 14 dziewcząt w wieku od 7 do 22 lat (średnia 13 lat i 4 miesiące). Operowano 30 segmentów (25 udowych i 5 goleniowych). Okres obserwacji wynosił od 9 miesięcy do 5 lat i 4 miesięcy (średnia 3 lata i 4 miesiące).
Ocena kliniczna i radiologiczna chorych przeprowadzana była przed rozpoczęciem leczenia, w momencie usunięcia stabilizatora zewnętrznego i na koniec okresu obserwacji. Ocena kliniczna obejmowała ocenę zakresu ruchów w stawach biodrowym, kolanowym i skokowym, ocenę długości całych kończyn dolnych oraz osobno segmentu udowego i goleniowego oraz ocenę zaburzeń osiowych w płaszczyźnie czołowej, strzałkowej i zaburzeń torsyjnych. Ocena radiologiczna przeprowadzana była na podstawie radiogramów telemetrycznych w projekcji przednio-tylnej i bocznej, obejmowała ocenę zaburzeń osi (mechanicznej i anatomicznej), testy zosiowania stawów oraz ocenę długości. Uzupełniono ją oceną wieku kostnego. Poniżej podane wartości różnicy długości i zaburzeń osiowych oparte są na badaniu radiologicznym.
Skrócenie operowanego segmentu wahało się od 15 do 150 mm (średnia 57 mm). Poza skróceniem zaburzenia osiowe obecne były w 19 segmentach (63%). Obejmowały one odchylenia w płaszczyźnie czołowej (koślawość w 15 segmentach rzędu od 5 do 35° albo szpotawość w 3 segmentach rzędu od 6 do 15°) oraz strzałkowej (20° przodozgięcia w 1 segmencie). Zaburzenia torsyjne obserwowano w 4 segmentach (od 10° torsji zewnętrznej do 30° torsji wewnętrznej).
U wszystkich chorych dystrakcję rozpoczynano po 7 dniach po zabiegu operacyjnym. Zakładana prędkość dystrakcji wynosiła 1 mm na dobę (4 x 0,25 mm/d). Po 5-7 dniach od rozpoczęcia dystrakcji i radiologicznym jej potwierdzeniu chorzy zwalniani byli do domu. Kontrole ambulatoryjne odbywały się z częstością co 7 do 14 dni w okresie dystrakcji (każdorazowo radiologiczna albo ultrasonograficzna kontrola tworzącego się regeneratu), w okresie konsolidacji kontrole ambulatoryjne odbywały się co 3-4 tygodnie. Decyzję o usunięciu aparatu podejmowano na podstawie radiologicznego obrazu wydłużanej kości.
Wyniki
Podczas wykonywanych procedur wydłużania kończyn uzyskano wydłużenie długości od 10 do 850 mm (średnia 51 mm). Biorąc pod uwagę wyjściową różnicę długości segmentu, po zakończeniu leczenia uzyskano od 100 mm niedoboru korekcji długości do 15 mm nadmiaru wydłużenia (średnia 6 mm niedoboru długości). Korekcję osiową uzyskano w pełnym zakresie u wszystkich chorych z wyjątkiem jednego (koślawość 35° przed leczeniem operacyjnym skorygowana o 20°). U wszystkich chorych uzyskano pełną korekcję zaburzeń torsyjnych.
W naszym materiale osiągnęliśmy wskaźnik wydłużania od 24 do 166 dni/cm (średnia 54 dni/cm), a wskaźnik korekcji długości od 33 do 133% (średnia 94%).

Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
  • Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
  • Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
  • Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.

Opcja #1

24

Wybieram
  • dostęp do tego artykułu
  • dostęp na 7 dni

uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony

Opcja #2

59

Wybieram
  • dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
  • dostęp na 30 dni
  • najpopularniejsza opcja

Opcja #3

119

Wybieram
  • dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
  • dostęp na 90 dni
  • oszczędzasz 28 zł
Piśmiennictwo
1. Paley D: Problems, obstacles, and complications of limb lengthening by the Ilizarov technique. Clin Orthop Relat Res 1990; 250: 81-104.
2. Dahl MT, Gulli B, Berg T: Complications of limb lengthening. A learning curve. Clin Orthop Relat Res 1994; 301: 10-8.
3. Jasiewicz B, Kącki W, Tęsiorowski M, Potaczek T: Wyniki wydłużania uda na gwoździu śródszpikowym i stabilizatorze zewnętrznym. Chir Narzadów Ruchu Ortop Pol 2008; 73: 177-83.
4. Koczewski P, Shadi M, Napiontek M, Marciniak W: Powikłania wydłużania za pomocą aparatu Ilizarowa w modyfikacji włoskiej. Chir Narzadów Ruchu Ortop Pol 2000; 65: 277-86.
5. Koczewski P, Shadi M: Chirurgiczne leczenie niedoboru wzrostu o różnej etiologii metodą Ilizarowa. Pediatr Endocrinol Diabetes Metab 2007; 13: 143-6.
6. Kristiansen LP, Steen H, Reiker?s O: No difference in tibial lengthening index by use of Taylor spatial frame or Ilizarov external fixator. Acta Orthop 2006; 77: 772-7.
7. Naudie D, Hamdy RC, Fassier F, Duhaime M: Complications of limb-lengthening in children who have an underlying bone disorder. J Bone Joint Surg Am 1998; 80: 18-24.
8. Antoci V, Ono CM, Antoci V Jr, Raney EM: Pin-tract infection during limb lengthening using external fixation. Am J Orthop (Belle Mead NJ) 2008; 37: E150-4.
9. García-Cimbrelo E, Olsen B, Ruiz-Yagüe M et al.: Ilizarov technique. Results and difficulties. Clin Orthop Relat Res 1992; 283: 116-23.
10. Maffulli N, Lombari C, Matarazzo L et al.: A review of 240 patients undergoing distraction osteogenesis for congenital post-traumatic or postinfective lower limb length discrepancy. J Am Coll Surg 1996; 182: 394-402.
11. Stanitski DF, Bullard M, Armstrong P, Stanitski CL: Results of femoral lengthening using the Ilizarov technique. J Pediatr Orthop 1995; 15: 224-31.
12. Tsuchiya H, Uehara K, Abdel-Wanis ME et al.: Deformity correction followed by lengthening with the Ilizarov method. Clin Orthop Relat Res 2002; 402: 176-83.
13. Yun AG, Severino R, Reinker K: Attempted limb lengthenings beyond twenty percent of the initial bone length: results and complications. J Pediatr Orthop 2000; 20: 151-9.
14. Stanitski DF, Shahcheraghi H, Nicker DA, Armstrong PF: Results of tibial lengthening with the Ilizarov technique. J Pediatr Orthop 1996; 16: 168-72.
15. Velazquez RJ, Bell DF, Armstrong PF et al.: Complications of use of the Ilizarov technique in the correction of limb deformities in children. J Bone Joint Surg Am 1993; 75: 1148-56.
16. Synder M, Niedzielski K: Analiza powikłań występujących podczas wydłużań kończyn. Chir Narzadów Ruchu Ortop Pol 1997; 62: 431-6.
17. Theis JC, Simpson H, Kenwright J: Correction of complex lower limb deformities by the Ilizarov technique: An audit of complications. J Orthop Surg (Hong Kong) 2000; 8: 67-71.
18. Tjernström B, Olerud S, Rehnberg L: Limb lengthening by callus distraction. Complications in 53 cases operated 1980-1991. Acta Orthop Scand 1994; 65: 447-55.
19. Aldegheri R, Renzi-Brivio L, Agostini S: The callotasis method of limb lengthening. Clin Orthop Relat Res 1989; 241: 137-45.
otrzymano: 2012-04-04
zaakceptowano do druku: 2012-05-10

Adres do korespondencji:
Szymon Pietrzak
Klinika Ortopedii, Ortopedii i Traumatologii Dziecięcej CMKP, SPSK im. prof. A. Grucy w Otwocku
ul. Konarskiego 13, 05-400 Otwock
tel.: +48 (22) 788-91-97, fax: +48 (22) 788-91-98
e-mail: szymon-pietrzak@o2.pl

Postępy Nauk Medycznych 6/2012
Strona internetowa czasopisma Postępy Nauk Medycznych