Ponad 7000 publikacji medycznych!
Statystyki za 2021 rok:
odsłony: 8 805 378
Artykuły w Czytelni Medycznej o SARS-CoV-2/Covid-19

Poniżej zamieściliśmy fragment artykułu. Informacja nt. dostępu do pełnej treści artykułu
© Borgis - Postępy Nauk Medycznych 10/2013, s. 706-709
*Piotr Bogucki
Znaczenie zaburzeń układu autonomicznego w symptomatologii i patogenezie napadów padaczkowych
Consequence of autonomic nervous system disturbances in symptomatology and pathogenesis of the seizures
Klinika Neurologii i Epileptologii, Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego,
Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny im. prof. W. Orłowskiego, Warszawa
Kierownik Kliniki: prof. dr hab. med. Urszula Fiszer
Streszczenie
Pacjenci chorujący na padaczkę stanowią grupę osób, u których zaobserwowano dziesięciokrotnie częstsze występowanie nagłych zgonów w porównaniu z populacją osób zdrowych.
Nieznane są mechanizmy patofizjologiczne związane z tym zjawiskiem. Postulowana jest rola zaburzeń układu krążenia i układu autonomicznego w etiopatogenezie zespołu nagłej śmierci na podstawie obserwacji klinicznej pacjentów, a także dzięki doświadczeniom przeprowadzonym na modelach zwierzęcych, u których stwierdzano poprzedzające zgon zaburzenia rytmu pracy serca lub objawy świadczące o obrzęku płuc. Zaburzenia układu autonomicznego mogą być objawami napadu padaczkowego częściowego lub stanowić jeden z elementów towarzyszących napadom padaczkowym, zwłaszcze uogólnionym tonicznym, toniczno-klonicznym, a także częciowym, których ognisko obejmuje struktury płata skroniowego.
Nieznany jest wpływ stosowanego leczenia przeciwpadaczkowego na częstość występowania zaburzeń układu autonomicznego, układu sercowo-naczyniowego oraz nagłych zgonów u pacjentów chorujących na padaczkę (SUDEP).
Monitorowanie funkcji układu krążenia u pacjentów chorujących na padaczkę pozwala ocenić funkcję układu autonomicznego, a także oszacować ryzyko nagłego zgonu w tej grupie chorych.
Niezbędne są dalsze badania mające na celu wyjaśnienie mechanizmów nagłej śmierci u pacjentów z padaczką oraz ocenę wpływu stosowanego leczenia przeciwpadaczkowego na częstość ich występowania.
Summary
Patients who suffer from epilepsy are group of people with ten times higher risk of sudden unexpected death to compare with healthy people.
Pathophysiological mechanisms related to this event are unknown. Disturbances of circulatory and autonomic systems are supposed to be responsible for SUDEP based on patients clinical observations and animal experimental data, where abnormalities of cardiac rhythm or signs confirming lungs edema were observed. Autonomic nervous system disturbances may be a symptoms of partial seizures or they can be an element which accompany seizures, especially generalised tonic, tonic-clonic ones and partial, which focus attached to temporal lobes structures, either.
It is unknown whether antiepileptic drugs influence on the presence of circulatory or autonomic system disturbances or sudden unexpected death in epilepsy (SUDEP).
Observation of circulatory system in patients with epilepsy enable establish role of autonomic nervous system and also predict risk of SUDEP in this population.
Subsequent investigations are necessary to explain mechanism of SUDEP and influence of antiepileptic drugs on the frequency of SUDEP presence.



Wstęp
U pacjentów chorujących na padaczkę zwiększone jest ryzyko zgonu w porównaniu z populacją osób zdrowych. Nieznany jest mechanizm odpowiedzialny za to zjawisko. Wiele danych wskazuje na zaburzenia aktywności układu wegetatywnego, a także na schorzenia układu krążenia, w tym głównie zaburzenia rytmu pracy serca, jako mechanizmu odpowiedzialnego za zgony pacjentów chorujących na padaczkę. Niejasne jest również, czy zgony nie występują w przebiegu uszkodzenia części mózgu odpowiedzialnych za funkcje życiowe człowieka.
Układ autonomiczny człowieka składa się z dwóch zasadniczych części – układu współczulnego i przywspółczulnego. Układ autonomiczny unerwia narządy wewnętrzne człowieka, w tym także serce i naczynia krwionośne, pozostając pod kontrolą ośrodkowego układu nerwowego. Ośrodki odpowiedzialne za sterowanie układem współczulnym zlokalizowane są głównie w obrębie rdzenia przedłużonego oraz szyjnego, piersiowego i lędźwiowego odcinka rdzenia kręgowego. Natomiast ośrodki zawiadujące układem przywspółczulnym znajdują się w mózgowiu oraz odcinku krzyżowym rdzenia kręgowego. Wzajemne współdziałanie układu współczulnego i przywspółczulnego odpowiedzialne jest za regulację wszystkich czynności życiowych organizmu człowieka.
Zaburzenia autonomiczne towarzyszące napadom padaczkowym
Napady padaczkowe uogólnione toniczne, toniczno-kloniczne, zawsze związane są z zaburzeniami aktywności układu autonomicznego pod postacią ślinienia, oddania moczu, zblednięcia, wydzielania potu, dolegliwości bólowych w nadbrzuszu. Napady padaczkowe częściowe wtórnie uogólnione oraz częściowe z okolicy płata skroniowego bardzo często również skojarzone są z objawami ze strony układu autonomicznego. Prawdopodobnym mechanizmem powodującym zaburzenia autonomiczne podczas napadów padaczkowych jest rozchodzenie się nieprawidłowych pobudzeń z kory mózgu i obejmowanie nimi ośrodków układu autonomicznego. Inną grupą zaburzeń autonomicznych występujących u pacjentów z padaczką jest występowanie napadów częściowych dotyczących jedynie układu autonomicznego, co zdarza się rzadko. Występują wówczas objawy dotyczące narządów wewnętrznych. Do najczęstszych należą: bóle głowy, bóle brzucha, wymioty, nudności, zaburzenia miesiączkowania, tachykardia, bradykardia, wzrost lub spadek ciśnienia tętniczego, zblednięcie, zaczerwienienie, zaburzenia potliwości (tab. 1) (1). Objawy te są najczęściej niespecyficzne i dotyczą praktycznie każdego narządu. Co więcej, schorzenia związane z zaburzeniami metabolizmu, choroby zapalne, nowotwory, choroby układu wydzielania wewnętrznego, inne schorzenia układu nerwowego (niż padaczka) mogą implikować zaburzenia układu autonomicznego i układu krążenia (tab. 2) (1).
Tabela 1. Objawy kliniczne napadów częściowych prostych autonomicznych (1).
Dyskomfort w jamie brzusznej
Bezdech
Arytmie/wolny rytm pracy serca
Ból w klatce piersiowej
Sinica
Zaczerwienienie
Nagły rumień twarzy
Objawy z narządów płciowych/orgazm
Hiperwentylacja
Łzawienie
Zwężenie źrenicy/rozszerzenie źrenicy/drżenie źrenicy
Drżenia
Pocenie się
Reakcja pilomotoryczna
Tachykardia
Parcie naglące na pęcherz moczowy/niemożność
powstrzymania moczu
Wymioty
Tabela 2. Diagnostyka różnicowa napadów padaczkowych autonomicznych (1).
Choroby endokrynologiczne:
   – srebrzak
   – guz chromochłonny
   – hipoglikemia
Choroby organiczne przewodu pokarmowego
Atak paniki
Napadowe dysfunkcje autonomiczne
SUDEP
Wśród osób chorujących na padaczkę występuje dwudziestokrotnie większe ryzyko nagłej śmierci w porównaniu z populacją ogólną (2, 3). Zjawisko to określane jest akronimem SUDEP (ang. sudden unexpected death in epilepsy). SUDEP jest przyczyną ok. 7,5-17% zgonów osób cierpiących z powodu padaczki (4). W większości przypadków nagłe zgony występują bez świadków, w godzinach nocnych. Większość przypadków SUDEP, do których dochodzi w obecności osób drugich, są związane z wystąpieniem napadu padaczkowego uogólnionego toniczno-klonicznego. Tym niemniej występują również przypadki nagłych zgonów niezwiązane z napadami padaczkowymi.

Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
  • Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
  • Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
  • Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.

Opcja #1

24

Wybieram
  • dostęp do tego artykułu
  • dostęp na 7 dni

uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony

Opcja #2

59

Wybieram
  • dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
  • dostęp na 30 dni
  • najpopularniejsza opcja

Opcja #3

119

Wybieram
  • dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
  • dostęp na 90 dni
  • oszczędzasz 28 zł
Piśmiennictwo
1. Engel J Jr, Pedley TA (eds.): Epilepsy: A comprehensive Textbook. Lippincott-Raven Publishers, Philadelphia 1997: 554-550.
2. Hesdorffer DC, Torbjorn T: Sudden unexpected death in epilepsy potential role of antiepileptic drugs. CNS Drugs DOI 10.1007/s40263-012-0006-1.
3. Nashef L, So E, Ryvlin P et al.: Unifying the definitions of sudden unexpected death in epilepsy. Epilepsia 2012; 53(2): 227-233.
4. Terra VC, Cysneiros R, Cavalheiro EA et al.: Sudden unexpected death in epilepsy: From the lab to the clinic setting. Epilepsy and Behav 2013; 26: 415-420.
5. Tomson T, Nashef L, Ryvlin P: Sudden unexpected death in epilepsy: current knowledge and future directions. Lancet Neurology 2008; 7: 1021-1031.
6. Lamberts RJ, Thijs RD, Laffan A et al.: Sudden unexpected death in epilepsy: people with nocturnal seizures may be at highest risk. Epilepsia 2012; 53(2): 253-257.
7. Lotufo PA, Valiengo L, Bensenor IM et al.: A systematic review and meta-analysis of heart rate variability in epilepsy and antiepileptic drugs. Epilepsia 2012; 53(2): 272-282.
8. Wasterlain CG, Fujikawa DG, Penix L et al.: Pathophysiological mechanisms of brain damage from status epilepticus. Epilepsia 1993; 34 (suppl. 1): 37-53.
9. Tolstykh GP, Cavazos JE: Potential mechanisms of sudden unexpected death in epilepsy. Epilepsy and Behav 2013; 26: 410-414.
10. Hesdorffer DC, Tomson T, Benn E et al.: Do antiepileptic drugs or generalized tonic-clonic seizure frequency increase SUDEP risk? A combined analysis. Epilepsia 2012; 53(2): 249-252.
11. Tomson T, Hirsch LJ, Frioedman D et al.: Sudden unexpected death in epilepsy in lamotrigine randomized-controlled trials. Epilepsia 2013; 54(1): 135-140.
12. Persson H, Ericson M, Tomson T: Carbamazepine affects autonomic cardiac control in patients with newly diagnosed epilepsy. Epilepsy Res 2003; 57(1): 69-75.
13. Tomson T, Kenneback G: Arrhythmia, heart rate variability and antiepileptic drugs. Epilepsia 1997; 38 (suppl. 11): 48-51.
14. Danielsson BR, Lansdell K, Patmore L et al.: Effects of the antiepileptics drugs lamotrigine, topiramate and gabapentin on hERG potassium currents. Epilepsy Res 2005; 63(1): 17-25.
otrzymano: 2013-07-17
zaakceptowano do druku: 2013-09-04

Adres do korespondencji:
*Piotr Bogucki
Klinika Neurologii i Epileptologii CMKP SPSK
ul. Czerniakowska 231, 00-416 Warszawa
tel.: +48 (22) 584-11-28
e-mail: kl.neurologii@szpital-orlowskiego.pl

Postępy Nauk Medycznych 10/2013
Strona internetowa czasopisma Postępy Nauk Medycznych