© Borgis - Nowa Pediatria 4/2005, s. 128-130
Kamil K. Hozyasz1, Anna Ruszczyńska2, Ewa Bulska2
Zanieczyszczające pierwiastki w butelkowanych niegazowanych wodach
Chemical contaminants in bottled still waters
1z Kliniki Pediatrii Instytutu Matki i Dziecka Warszawa
Kierownik Kliniki: prof. dr hab. Andrzej Milanowski 1z Wydziału Chemii Uniwersytetu Warszawskiego
Streszczenie
There is a need to insure the safety of drinking waters, especially of those recommended for young children. The aim of our preliminary study was to determine the content of chemical contaminants in bottled still waters. Arsenic, barium, nickel levels were determined with inductively coupled plasma-mass spectrometry (ICP-MS). In 2003, there were found levels of barium, arsenic and nickel above the Polish limits for mineral drinking waters in 6 of 15 (40%) samples.
Wśród hieroglifów egipskich zidentyfikowano pierwsze opisy korzystnego wpływu wody na zdrowie ludzi oraz procedur wiodących do podwyższania jej jakości. Obecnie uważa się, że najlepsza dla zdrowia jest wydobywana z głębi ziemi woda o odpowiednim poziomie składników mineralnych. Nie może ona jednakże zawierać potencjalnie szkodliwych dla zdrowia substancji w ilościach przekraczających ustalone granice norm, gdyż w przypadku długotrwałego spożywania wody mogłyby one ulec kumulacji w organizmie.
W 2003 r. na polskim rynku dostępnych było kilkaset różnych wód zwyczajowo określanych jako wody mineralne a klasyfikowanych zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej RP jako: naturalne wody mineralne, mineralne wody mieszane, naturalne wody źródlane oraz wody stołowe (1). Naturalne wody mineralne pochodziły ze złoży podziemnych, które są odizolowane geologicznie od zanieczyszczeń zewnętrznych i mają stały naturalny skład chemiczny. Mineralne wody mieszane otrzymywano poprzez zmieszanie naturalnych wód mineralnych w określonych stałych proporcjach ilościowych. Naturalne wody źródlane to wody niskozmineralizowane (<500 mg rozpuszczonych składników mineralnych/1L) ze złoży podziemnych, których skład chemiczny mógł podlegać niewielkim wahaniom uwarunkowanym geologicznie. Wody stołowe są naturalnie bądź sztucznie zmineralizowane na drodze zmieszania wody źródlanej lub wody podziemnej służącej do zaopatrywania ludności w wodę z naturalną wodą mineralną lub składnikami mineralnymi.
Zanieczyszczające pierwiastki mogą występować naturalnie w podziemnych złożach lub być skutkiem procesów technologicznych związanych z pozyskiwaniem, uzdatnianiem i konfekcjonowaniem oraz przenikać z materiałów wykorzystywanych podczas dystrybucji (2). W Polsce w ostatnich latach następuje zwiększanie spożycia wód mineralnych. Niezależnie od składu mineralnego wody, wytwórcy często zamieszczają na etykietach opisy właściwości prozdrowotnych, które nie mają uzasadnienia ze względu na skład biopierwiastków (3, 4). Większość wód dostępnych w Polsce nie stanowi cennego źródła pierwiastków niedoborowych w typowych racjach pokarmowych populacji polskiej (3).
Celem pracy była analiza zawartości pierwiastków potencjalnie toksycznych/niepożądanych w nadmiernych ilościach w wodach mineralnych nienasyconych dwutlenkiem węgla najczęściej spożywanych w Polsce.
MATERIAŁ I METODY
Materiał do badań stanowiły butelkowane (niezwrotne opakowania o pojemności od 1,5L do 2L) wody nienasycane dwutlenkiem węgla wyprodukowane przez największych wytwórców działających w Polsce (wg. danych o sprzedaży detalicznej ACNielsen). Badaniom poddano 15 próbek wód zakupionych w warszawskich sklepach w czerwcu 2003 r.: Arctic, Aqua Minerale, Bonaqua, Dobrawa, Kryształ Żywiecki, Laguna, Mazowszanka, Muszynianka, Nałęczowianka, Primavera, Świtezianka, Ustronianka, Vita, Vitalinea, Żywiec Zdrój.
Analizowano zawartość: arsenu, baru i niklu metodą spetkrometrii mas z jonizacją w plazmie indukcyjnie sprzężonej (ICP-MS). Do oznaczenia stężeń pierwiastków wykorzystano spektrometr ICP MS Elan 6100 Perkin Elmer Sciex (Kanada) wyposażony w rozpylacz typu Mainharda i kwarcową komorę mgielną. Spektrometr kondycjonowano według standardowych procedur ustawiając maksymalny sygnał dla pierwiastków przy ciągłym wprowadzaniu roztworu wzorcowego. Stężenia pierwiastków określono na podstawie oznaczenia wybranych izotopów: 58Ni,75As i 138Ba. W pomiarach wykorzystano metodę krzywej kalibrowania. Granica wykrywalności (z DL = 3s) dla 58Ni, 75As i 138Ba wynosiła odpowiednio w mg/L: 0.18, 0.20, 0.60. Procentowe odchylenie standardowe pomiaru ( RSD pom) nie przekraczało dla 58Ni – 8%, 75As – 5% i 138Ba – 2.5%.
WYNIKI
Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
- Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
- Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
- Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.
Opcja #1
24 zł
Wybieram
- dostęp do tego artykułu
- dostęp na 7 dni
uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony
Opcja #2
59 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 30 dni
- najpopularniejsza opcja
Opcja #3
119 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 90 dni
- oszczędzasz 28 zł
Piśmiennictwo
1. Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej w sprawie szczególnych warunków sanitarnych przy produkcji i w obrocie naturalnych wód mineralnych, mineralnych wód mieszanych, naturalnych wód źródłowych oraz wód stołowych. Dz.U.97.85.544. 2.Calderon R.L.: The epidemiology of chemical contaminants of drinkig water. Food Chem. Toxicol. 2000; 38: S13-S20. 3.Śmigiel-Papińska D. i wsp.: Wody mineralne jako źródło przyswajalnego wapnia i magnezu. Bromat. Chem. Toksykol. 2001; 34: 105-109. 4.Wojtaszek T.: Wody mineralne jako czynnik ekologicznej profilaktyki zdrowotnej. Biul. Magnezol. 1997; 2: 245-252. 5.Wichrowska B.: Aktualne normatywy wody do picia. Roczn. PZH 1997; 48: 163-171. 6.Hartwig A.: Current aspects in metal genotoxicity. BioMetals, 1995, 8, 3-11. 7.Schűmann K., Elsenhans B.: The impact of food contaminants on the bioavailability of trace metals. J. Trace Elem. Med. Biol., 2002,16,139-144. 8.Rudzka-Kańtoch Z., Weker H.: Woda w żywieniu dzieci. Med. Wieku Rozwoj. 2000; 4 (supl.1): 109-115. 9.Eife R. et al.: Chronic poisoning by copper in tap water: I. Copper intoxications with predominantly gastrointestinal symptoms. Eur. J. Med. Res. 1999, 1999, 4, 219-223. 10.Pomeranz A. et al.: Increased sodium concentrations in drinking water increase blood pressure in neonates. J. Hypertens. 2002, 20, 203-207.
