Przekazywany Państwu numer „Postępów Nauk Medycznych” dedykowany wykładowcom prowadzącym kształcenie podyplomowe w endokrynologii w ramach kursów organizowanych przez Klinikę Endokrynologii CMKP, oprócz prac oryginalnych zawiera rozbudowany dział prac poglądowych. Endokrynologia stanowi jedną z najbardziej dynamicznie rozwijających się, a zarazem wyjątkowo interdyscyplinarną dziedzinę medycyny. Zaburzenia czynności gruczołów wewnętrznego wydzielania, przebiegające z ich nadczynnością lub niedoczynnością, prowadzą często do charakterystycznych zmian wyglądu, ale również do powikłań wielonarządowych. Dlatego też za temat przewodni bieżącego numeru obrano zaburzenia endokrynne a choroby układu sercowego. Mam nadzieję, że interdyscyplinarna tematyka tego zeszytu zainteresuje wielu lekarzy, także tych, którzy nie są endokrynologami.

W dziale prac oryginalnych znalazło się doniesienie socjologa mgr. Wojciecha Stefana Zgliczyńskiego ze Szkoły Zdrowia Publicznego CMKP, które powinno zainteresować tych, którym dedykowano ten numer – nauczających endokrynologii. Autor na podstawie przeprowadzonych podczas kursów dla endokrynologów ankiet stara się stworzyć opis sylwetki lekarza specjalizującego się w tej dziedzinie. Uzyskane informacje na temat sytuacji zawodowej i rodzinnej, a także wyznawanych w tej grupie poglądów i wartości, powinny przyczynić się z jednej strony do odpowiedniego kształtowania polityki gospodarowania zasobami ludzkimi oraz planowania kształcenia, a z drugiej strony poznania własnego środowiska.

Oddawany do rąk Państwa numer rozpoczyna charakterystyka etiologiczna jednego z największych na świecie zbiorów przypadków incydentaloma nadnerczy i analiza częstości występowania w tej grupie nadciśnienia tętniczego. W materiale obejmującym 2430 pacjentów z przypadkowo wykrytymi guzami nadnerczy w 90% rozpoznano zmiany łagodne, w 7% – raka kory nadnerczy, w 0,5% inne złośliwe nowotwory pierwotne nadnerczy, a w 2,5% – przerzuty nowotworów z innych narządów. Nadciśnienie tętnicze występowało u około 40%, ale tylko u około 1/3 z nich można było wiązać to nadciśnienie ze zmianami w nadnerczach.

W pracy badającej powiązania między otyłością brzuszną i gynoidalną oraz markerami zaburzeń metabolicznych a stężeniami androgenów w surowicy kobiet z PCO wykazano tylko korelacje między otyłością brzuszną a stężeniem triglicerydów i stężeniami insuliny oraz ciśnieniem tętniczym krwi, natomiast nie stwierdzono zależności od stężenia androgenów.

W publikacji oceniającej kliniczną przydatność zaburzeń libido w rozpoznawaniu późnego hipogonadyzmu u mężczyzn wykazano, iż zaburzenia wzwodu są bardziej specyficznym objawem późnego hipogonadyzmu u mężczyzn niż obniżenie libido i korelują ujemnie ze stężeniem całkowitego testosteronu.