Milena Lubowicz, *Magdalena Łukasik, Katarzyna Dylewska, Andrzej Kurylak
Wrodzony niedobór biotynidazy o późnym początku – opis przypadku
Inborn biotinidase deficiency with late onset – a case report
Oddział Pediatrii, Hematologii, Onkologii i Reumatologii, Wojewódzki Szpital Dziecięcy im. Józefa Brudzińskiego w Bydgoszczy
Ordynator Oddziału: prof. dr hab. n. med. Andrzej Kurylak
Summary
Biotinidase deficiency is a genetically conditioned congenital disorder of biotin metabolism. The disease is caused by mutations in the BTD-3p25 gene, located on the short strand of chromosome 3. The BTD gene conditions proper biotinidase synthesis. So far, approximately 150 mutations of this gene have been identified. The incidence proportion is one case per 61 000 births, and the carrier state – one case per 120 births. Biotin (vit. H, B7) is essential in numerous metabolic processes. The initial phase of the disease can be acute, chronic including exacerbations/remissions, progressive, and the symptoms can appear at any age. The diagnosis of patients with late-onset disease is particularly difficult, since the symptoms suggest disorders of different nature, especially neurologic. The diagnosis is based on the analysis of clinical symptoms and laboratory tests, including biotinidase activity. The supplementation of biotin is the treatment of choice.
It leads to rapid resolution of symptoms and can protect against permanent consequences of the disease such as optic atrophy, hearing loss or retarded psychomotor development.
Wstęp
Niedobór biotynidazy to genetycznie uwarunkowana wrodzona wada metabolizmu. Dziedziczy się w sposób autosomalny recesywny. Przyczyną choroby jest mutacja genu BTD-3p25 zlokalizowanego na ramieniu krótkim 3 chromosomu. Gen BTD warunkuje syntezę biotynidazy. Dotychczas zidentyfikowano około 150 mutacji. Częstość występowania choroby wynosi 1:61 000 urodzeń, a nosicielstwo 1:120 urodzeń (1-4).
Biotyna w pokarmie występuje w postaci kompleksów z białkami. W jelicie cienkim następuje proteolityczny rozkład nośników biotyny z uwolnieniem biocytyny (biotyna związana z grupą aminową lizyny). Biotyna jest uwalniana z biocytyny przy udziale biotynidazy (5).
Biotyna wchłaniana jest w dwunastnicy i górnej części jelita cienkiego. Dzienne zapotrzebowanie na witaminę H wynosi 0,05-0,1 mg. Dobrym źródłem biotyny są: drożdże, wątróbka, jaja, orzechy ziemne, mleko, czekolada, bakterie jelitowe (synteza biotyny przez drobnoustroje jelitowe okrężnicy) (6).
Biotyna jest niezbędna do przebiegu różnych procesów przemiany materii, bierze udział w metabolizmie przemiany białek i tłuszczów, uczestniczy w syntezie kwasów tłuszczowych, bierze udział we wchłanianiu witaminy C, współdziała w przemianie aminokwasów i cukrów, uczestniczy z witaminą K w syntezie protrombiny, wpływa na właściwe funkcjonowanie skóry, włosów, zapobiega siwieniu i łysieniu. Objawami niedoboru biotyny są: zaburzenia równowagi i chodu, opóźnienie/degradacja rozwoju psychoruchowego, drgawki, niedowłady kończyn, hipotonia, zaniki nerwów wzrokowych, zaburzenia widzenia, niedosłuch, zaburzenia oddychania, łysienie/nadmierne wypadanie włosów, zapalenie łojotokowe skóry, wyprysk, łuszczycowe zmiany skóry, wysuszenie i przebarwienia skóry i błon śluzowych, infekcje grzybicze, szczególnie o etiologii Candida, podwyższenie stężenia cholesterolu i barwników żółciowych we krwi. Do wczesnych objawów, które mogą występować u niemowląt, zalicza się skłonność do niskich ciśnień tętniczych, zaniki nerwów wzrokowych oraz zmiany zapalne skóry i spojówek (1, 2, 5-7).
Początek choroby może być ostry, przewlekły z okresami zaostrzeń/remisji, szybko postępujący, a objawy mogą wystąpić w różnym wieku. Wyróżniamy głęboki, poniżej 10%, niedobór aktywności enzymu oraz częściowy – w zakresie 10-30% prawidłowej aktywności (5).
Rozpoznanie opiera się na badaniu podmiotowym, przedmiotowym i wynikach badań dodatkowych, w tym określeniu aktywności biotynidazy. Jedyną i skuteczną terapią deficytu enzymu jest suplementacja biotyny (1).
Opis przypadku
Dziewczynka 2,5-letnia została przyjęta do Oddziału Laryngologii w trybie pilnym z powodu nagłej duszności wdechowej. Wykonano bronchoskopię oraz laryngoskopię, wykluczając obecność ciała obcego w drzewie oskrzelowym. Z powodu utrzymywania się zaburzeń oddychania przekazano dziecko w celu kontynuacji diagnostyki do Oddziału Pediatrii, Hematologii, Onkologii i Reumatologii.
U dziecka od około 2 miesięcy poprzedzających hospitalizację obserwowano incydenty pochylania głowy z towarzyszącymi zaburzeniami równowagi pod postacią upadania – początkowo na stronę prawą, następnie na prawą i lewą; w tym czasie dziecko leczone było także z powodu zapalenia oskrzeli, którego objawem wiodącym był świszczący oddech bez wyraźnych zmian osłuchowych.
Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
- Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
- Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
- Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.
Opcja #1
24 zł
Wybieram
- dostęp do tego artykułu
- dostęp na 7 dni
uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony
Opcja #2
59 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 30 dni
- najpopularniejsza opcja
Opcja #3
119 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 90 dni
- oszczędzasz 28 zł
Piśmiennictwo
1. Kawalec W, Grenda R, Ziółkowska H: Pediatria. Tom 1. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013: 260.
2. Pronicka E, Sykut-Cegielska J, Sawnor-Orszyńska D, Ługowska A: Wyniki pilotażowego badania w kierunku deficytu biotynidazy: za i przeciw wprowadzeniu skriningu populacyjnego noworodków w Polsce. Ped Pol 1996; 10: 851-856.
3. Dobrowolski SF, Angeletti J, Banas RA, Naylor EW: Real time PCR assays to detect common mutations in the biotinidase gene and application of mutational analysis to newborn screening for biotinidase deficiency. Mol Genet Metab 2003; 78(2): 100-107.
4. Wolf B: Biotinidase deficiency. In Adam MP, Ardinger HH, Pagor RA et al. (eds.): GeneReviews. University of Washington. Seattle 1993-2018. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK1322/
5. Sykut-Cegielska J, Pronicka E, Ługowska A et al.: Deficyt biotynidazy – heterogenność obrazu klinicznego. Ped Pol 1997; 2: 113-118.
6. Sikorska-Wiśniewska G, Bako W, Liberek A et al.: Short bowel syndrome as a cause of biotin deficiency. Przegląd Pediatryczny 2004; 34(1): 62-64.
7. Oizumi J, Hayakawa K: Partial deficiency of biotinidase activity. J Pediatr 1987; 110: 818.
8. Choroby i wady wykrywane w badaniach przesiewowych; http://przesiew.imid.med.pl/choroby.html (dostęp: 21.09.2018)
