Ponad 7000 publikacji medycznych!
Statystyki za 2021 rok:
odsłony: 8 805 378
Artykuły w Czytelni Medycznej o SARS-CoV-2/Covid-19

Poniżej zamieściliśmy fragment artykułu. Informacja nt. dostępu do pełnej treści artykułu
© Borgis - Medycyna Rodzinna 2a/2018, s. 36-40 | DOI: 10.25121/MR.2018.21.2A.36
Joanna Solarz-Bogusławska, Wojciech Bogusławski
Wzajemne powiązania pomiędzy osobowością z pogranicza, PTSD i Complex PTSD
Interrelationship between borderline personality, PTSD and Complex PTSD
Katedra Psychiatrii, Collegium Medicum, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Bydgoszczy
Summary
This article contains a presentation of the most important elements of the definition of Complex PTSD (Complex Post-traumatic Stress Disorder). The text is showing on the accuracy to make distinctions of the Complex PTSD from other known disease entities such as Borderline Personality Disorder (BPD) and Post-traumatic Stress Disorder (PTSD). Modern studies are clearly demonstrating this need. The experiences referred to as &dsquo;boundary” for the human psyche and making up this type of disorder are long-lasting and leaving significant traces in the psyche of the patients as emotional dyssregulation, difficulty in establishing interpersonal relationship and identity disorder. Herman’s proposed criteria for adult C-PTSD are: restricted or constricted impulses and exhibited behaviors, which include facial expressions and vocal inflection expressing emotions; variations in consciousness, such as repressing, suppressing or reliving traumatic events or dissociation, detachment from mental or psychical processes; alterations in self-perception, including feelings of helplessness, shame, guilt and/or being different from others’ differences in relationships with others, which can be isolating, looking for a rescuer, and/or mistrust; somatization, a subconscious process in which psychological distress in expressed as physical symptoms; changes in systems of meaning, which can be felt as a loss of faith, despair, and/or hopelessness.



Wstęp
Niniejszy artykuł stanowi częściowy przegląd literatury i doniesień z badań na temat zależności pomiędzy zaburzeniami osobowości borderline (BPD), zespołem stresu pourazowego (PTSD) oraz Complex PTSD (cPTSD). W klasyfikacji ICD-11, która prawdopodobnie ukaże się w 2018 roku, może zostać zawarta nowa jednostka chorobowa: Complex PTSD (cPTSD). Do tej pory nie znalazła się ona ani w klasyfikacji ICD-10, ani DSM V. Było to powodowane przyjęciem stanowiska, iż większość osób, o których można było myśleć w kategorii cPTSD, spełniała kryteria już istniejących zaburzeń (tzn. PTSD i/lub BPD). Obecne badania pokazują, że diagnoza PTSD nie wystarcza do opisu wszystkich pacjentów przeżywających chroniczny stres.
Complex PTSD
Diagnoza PTSD nie oddaje pełni obrazu klinicznego osób, które doświadczają przewlekłej sytuacji stresowej, gdy trauma trwa kilka tygodni, miesięcy czy lat. Określenie „Complex PTSD” obejmuje, poza podstawowymi kryteriami PTSD, objawy dodatkowe, odnoszące się do zaburzeń regulacji w trzech obszarach: przetwarzania emocji, postrzegania siebie oraz zawierania relacji interpersonalnych. Poprzez „rozregulowane emocje” rozumieć należy wzmożoną reaktywność, gwałtowne wybuchy złości, autodestrukcyjne zachowanie, przewlekłą drażliwość czy wręcz zamrożenie emocji. U osób ze zdiagnozowanym zaburzeniem w zakresie „postrzegania siebie” odnotowuje się negatywną samoocenę, bezradność, niskie poczucie własnej wartości, wszechobecne poczucie wstydu i winy. Z kolei zawierane przez nich relacje interpersonalne są niestabilne i zmienne. Charakteryzuje ich ekstremalizm w kontaktach międzyludzkich, tj. wrogość, kłótliwość, słabe przywiązanie. Częstym zjawiskiem jest izolacja i wycofywanie się z relacji z drugim człowiekiem. Dodatkowymi objawami, poza wyżej wymienionymi, dopełniającymi obrazu cPTSD są zaburzenia tożsamości oraz zniekształcone postrzeganie sprawcy. Zmiany tożsamości to stany dysocjacji, psychogenne amnezje dotyczące traumy czy wręcz przeciwnie – ruminacje na jej temat. Ofiary przemocy mogą paradoksalnie odczuwać sympatię w stosunku do swojego oprawcy (syndrom sztokholmski), inni planują zemstę czy racjonalizują zaistniałą sytuację. Wskutek przewlekłego stresu dochodzić może do utraty wiary w poprawę swojego losu i poczucia beznadziejności (1).
Początkowo PTSD opisane w klasyfikacji DSM III opierało się na obserwacji zachowania wietnamskich weteranów wojennych będących ofiarami stresu bojowego. W 1980 roku zauważono, że PTSD może powstać także jako następstwo wykorzystywania seksualnego, przemocy fizycznej i psychicznej, których ofiarami były dzieci. Dochodziło u nich do zaburzeń spójności tożsamości, utraty poczucia Ja, co stało się zasadniczym objawem odróżniającym cPTSD od PTSD oraz podłożem do rozwoju zaburzeń osobowości z pogranicza. Za powstanie cPTSD odpowiedzialna jest długotrwała trauma, z której nie ma szansy na ucieczkę i wobec której człowiek staje się bezradny. Przykładami takich urazowych sytuacji mogą być obozy koncentracyjne, obozy jenieckie, długotrwała przemoc domowa czy wykorzystywanie seksualne. Zatem cPTSD może mieć swoje początki w dzieciństwie lub dotyczyć osób dorosłych, u których także często dochodziło do nadużyć w pierwszych latach życia. PTSD to częściej konsekwencja pojedynczego zdarzenia niosącego rozmiar katastrofy. Dlatego dziecko będące świadkiem śmierci rodzica jest bardziej narażone na rozwój PTSD, natomiast to, które dorasta w toksycznym domu, może mieć zdiagnozowane cPTSD (2).
Zanarini i wsp. już w 1997 roku (3) stwierdzili, że osoby poddawane długotrwałemu stresowi w dzieciństwie ujawniają objawy dysregulacji afektu, impulsywności, zaburzeń w relacjach interpersonalnych, zdradzają myśli samobójcze, doświadczają uczucia pustki, złości i dysocjacji. Wymienione objawy obserwujemy także u osób z rozpoznaniem BPD (4-6). Herman sugerowała, że potrzebna jest dodatkowa diagnoza, która opisywałaby sytuacje chronicznego stresu, tym samym wprowadzono diagnozę Complex PTSD. W literaturze spotyka się także określenie DESNOS (ang. disorders of extreme stress not otherwise specified) zaproponowane m.in. przez van der Kolk, Pearlman czy Roth (4-6) lub DTD (ang. developmental trauma disorder) (7). W związku z tym, że 92% osób z diagnozą Complex PTSD spełniało kryteria PTSD, klasyfikacja DSM V nie wprowadziła nowej jednostki chorobowej. Wielu badaczy uważa jednak, że pacjenci doświadczający przewlekłego stresu potrzebują odmiennych metod leczenia, stąd potrzeba wyodrębnienia tej kategorii.

Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
  • Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
  • Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
  • Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.

Opcja #1

24

Wybieram
  • dostęp do tego artykułu
  • dostęp na 7 dni

uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony

Opcja #2

59

Wybieram
  • dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
  • dostęp na 30 dni
  • najpopularniejsza opcja

Opcja #3

119

Wybieram
  • dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
  • dostęp na 90 dni
  • oszczędzasz 28 zł
Piśmiennictwo
1. Herman JL: Compex PTSD: A syndrome in survivors of prolongated and repeated trauma. J Trauma Stress 1992; 5(3): 377-391.
2. Ford JD, Grasso D, Greene C et al.: Clinical Significance of a Proposed Developmental Trauma Disorder Diagnosis: Results of an International Survey of Clinicians. J Clin Psychiatry 2013; 74(8): 841-849.
3. Zanarini MC, Williams AA, Lewis RE et al.: Reported pathological childhood experiences associated with the development of borderline personality disorder. Am J Psychiatry 1997; 154(8): 1101-1106.
4. van der Kolk BA, Roth S, Pelcovitz D et al.: Disorders of extreme stress: The empirical foundation of a complex adaptation to trauma. J Trauma Stress 2005; 18: 389-399.
5. Pearlman LA: Treatment of persons with complex PTSD and other trauma-related disruptions of the self-treating psychological trauma and PTSD. Guildford Press, New York 2001: 205-236.
6. Roth S, Newman E, Pelcovitz D et al.: Complex PTSD in victim exposed to sexual and physical abuse: Results from the DSM IV Field Trial for PTSD. J Trauma Stress 1997; 10: 539-555.
7. van der Kolk BA: Developmental trauma disorder: towards a rational diagnosis of children complex trauma histories. Send to Prax Kinderpsychol Kinderpsychiatr 2009; 58(8): 572-586.
8. Herman JL: Complex PTSD: a syndrome in survivors of prolongated and repeated trauma. J Trauma Stress 1992; 5(3): 377-391.
9. Eliasz A: Temperament a osobowość. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1974.
10. Maercker A, Brewin CR, Bryant RA et al.: Proposals for mental disorders specifically associated with stress in the ICD-11. Lancet 2013; 381(9878): 1683-1685.
11. Cloitre M, Garvert DW, Brewin CR et al.: Evidence for proposed ICD 11 PTSD and Complex PTSD: A latent profile analysis. Eur J Psychotraumatol 2013; 4: 20706.
12. Elklit A, Hyland P, Shevlin M: Evidence of symptom profiles consistent with posttraumatic stress disorder and complex posttraumatic stress disorder in different trauma samples. Eur J Psychotraumatol 2014; 5: 24221.
13. Knefel M, Lueger-Schuster B: An evaluation of ICD 11 PTSD and Complex PTSD criteria in a sample of adult survivors of childhood institutional abuse. Eur J Psychotraumatol 2013; 4: 22608.
14. Pagura J, Stein MB, Bolton JM et al.: Comorbidity of borderline personality disorder and posttraumatic stress disorder in the U.S. Population. J Psychiatr Res 2010; 44: 1190-1198.
15. Grant BF, Chou SP, Goldstein RB et al.: Prevalence, correlates disability and comorbility of DSM-IV borderline personality disorder; Results from the wave 2 national epidemiologic survey on alcohol and related conditions. J Clin Psychiatry 2008; 69: 533-545.
16. Heffernan K, Cloitre M: A comparison of posttraumatic stress disorder with and without borderline personality disorder among women with a history of childhood sexual abuse: Etiological and clinical characteristic. J Nerv Ment Dis 2000; 188: 589-595.
17. Zlotnick C, Franklin CL, Zimmerman N: Is comorbidity of posttraumatic stress disorder and borderline personality disorder related to greater pathology and impairment? Am J Psychiatry 2002; 159: 1940-1943.
18. Golier JA, Yehuda R, Bierer LM et al.: The relationship of borderline personality disorder to posttraumatic stress disorder and traumatic events. Am J Psychiatry 2003; 160: 2018-202.
19. Harned MS, Rizvi SL, Linehan MM: The impact of co-occurring posttraumatic stress disorder no suicidal women with borderline personality disorder. Am J Psychiatry 2010; 167: 1210-1217.
20. Roepke S, Vater A, Preissler S et al.: Social cognition in borderline personality disorder. Front Neuroscience 2012; 6: 195.
21. Weinger G, Lange C, Sachesse U, Irle E: Reduced amygdala and hippocampus size in trauma-exposed women with borderline personality disorder and without posttraumatic stress disorder. J Psychiatry Neurosci 2009; 34(5): 383-388.
22. Wedig MM, Frankenburg FR, Bradford Reich D et al.: Predictors of suicide threats in patients with borderline personality disorder over 16 years of prospective follow-up. Psychiatry Research 2013; 208(3): 252-256.
23. Eichelman B: Borderline personality disorder, PTSD, and suicide. Am J Psychiatry 2010; 167(10): 1152-1154.
24. Zlotnick C, Johnson DM, Yen S et al.: Clinical features and impairment in women with BPD with Posttraumatic Stress Disorder, BPD without PTSD and other personality disorders with PTSD. J Nerv Ment Dis 2003; 191: 706-713.
25. Schroeder K, Fisher HL, Schafer I: Psychotic symptoms in patients with borderline personality disorder: prevalence and clinical management. Curr Opin Psychiatry 2013; 26(1): 113-119.
26. Rusch N, Corrigan PW, Bohus M et al.: The impact of posttraumatic stress disorder on dysfunctional implicit and explicit emotions among women with borderline personality disorder. J Nerv Ment Dis 2007; 195(6): 537-539.
27. Rusch B, Luders E, Lieb K et al.: Corpus callosum abnormalities in women with borderline personality disorder and comorbid attention- deficit hyperactivity disorder. J Psychiatry Neurosci 2007; 32(6): 417-422.
28. Zlotnick C, Mattia JI, Zimmerman M: Clinical correlates of self-mutilation in a sample of general psychiatric patients. J Nerv Ment Dis 1999; 187(5): 296-301.
29. Gratz KL, Tull MT: Exploring the relationship between posttraumatic stress disorder and deliberate self-harm: the moderating roles of borderline and avoidant personality disorders. Psychiatry Research 2012; 199(1): 19-23.
30. Maurex L, Lekander M, Nilsonne A et al.: Social problem solving, autobiographical memory, trauma, and depression in women with borderline personality disorder and a history of suicide attempts. Br J Clin Psychol 2010; 49(3): 327-342.
31. Cloitre M, Courtois CA, Ford JD et al.: ISTSS Expert Consensus Treatment Guidelines for Complex. PTSD in Adults. 2012.
32. Quadrio C: Disordered Borderline. Australian and New Zealand Journal of Psychiatry 2005; 39(5): 428-429.
otrzymano: 2018-04-27
zaakceptowano do druku: 2018-05-18

Adres do korespondencji:
Joanna Solarz-Bogusławska
ul. Białkowo 40e, 87-400 Golub-Dobrzyń
tel.: +48 606-607-231
aboguslawska@poczta.onet.pl

Medycyna Rodzinna 2a/2018
Strona internetowa czasopisma Medycyna Rodzinna