© Borgis - Nowa Pediatria 3/2000, s. 27-29
Anna Piaseczna-Piotrowska
Chirurgiczne leczenie odpływu żołądkowo-przełykowego u niemowląt
Surgical treatment of gastro-oesophageal reflux in infants
z Kliniki Chirurgii Dziecięcej Instytutu Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi
Kierownik Kliniki: prof. dr hab. med. Andrzej Chwaliński
Streszczenie
In this article authors present the current indications and widely accepted methods of the operative treatment of gastro-oesophageal reflux in infants.
Odpływ żołądkowo-przełykowy (o.ż.p.) jest częstą patologią wieku niemowlęcego, która zwykle ustępuje wraz z rozwojem dziecka lub po wprowadzeniu leczenia zachowawczego, na które składa się terapia ułożeniowo-dietetyczna, oraz leczenie farmakologiczne. Większość niemowląt z o.ż.p. nie wymaga interwencji chirurgicznej. Prawidłowy rozwój dziecka, w porę wprowadzone i konsekwentnie kontynuowane leczenie zachowawcze, jak również samoistne „dojrzewanie” mechanizmów antyrefluksowych w większości przypadków prowadzą do ustąpienia objawów o.ż.p. w ciągu pierwszego roku życia. Jednak u tych niemowląt, u których nie stwierdzamy zadowalających efektów wielotygodniowej terapii zachowawczej, u których dochodzi do nawracających aspiracyjnych zapaleń płuc, pojawiają się epizody napadów bezdechu bezpośrednio zagrażające życiu, jak również u pacjentów z głębokim upośledzeniem centralnego układu nerwowego należy postawić wskazania do zabiegu operacyjnego (1, 3, 5, 7, 11, 13, 15).
Większość zabiegów chirurgicznych stosowanych w leczeniu odpływu żołądkowo-przełykowego opiera się na (2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 10, 11):
– korekcji odnóg przepony mającej na celu zmniejszenie rozworu przełykowego, co stanowi standardowy element wszystkich zabiegów antyrefluksowych (ryc. 1. wg. J.G. Randolph);
Ryc. 1.
– wytworzeniu fałdu okrężnego (rodzaju zewnętrznej zastawki) z dna żołądka, mającego na celu wzmocnienie dolnego zwieracza przełyku w jamie brzusznej – fundoplikacja całkowita (Nissen) lub częściowa (Belsey, Thal-Dorr, Boix-Ochoa) (ryc. 2, 3, 4);
Ryc. 2. Fundoplikacja Nissena – wytworzenie okrężnego (380°) fałdu z dna żołądka otulającego okrężnie dystalną część przełyku (wg J.G. Randolpha).
Ryc. 3. Fundoplikacja Thala – wytworzenie (270°) fałdu z dna żołądka naszytego przednioboczną powierzchnię w części brzusznej przełyku i przeponę w miejscu rozworu przełykowego (wg J. Boix Ochoa).
Ryc. 4. Operacja Boix-Ochoa – podszycie dna żołądka w okolicę rozworu przełykowego przepony, do bocznej ściany przełyku – niepełna fundoplikacja oraz do przepony ponad rozworem przełykowym.
– umocowaniu dolnego, podprzeponowego odcinka przełyku ze wzmocnieniem ostrego kąta Hisa. (Boerema, Hill) (ryc. 5);
Ryc. 5. Operacja Hilla – po zaciśnięciu więzadła przeponowo-przełykowego szwami pojedynczymi celem wzmocnienia działania dolnego zwieracza przełyku, podszycie okolicy wpustu żołądka od strony krzywizny małej do powięzi przyaortalnej oraz dna żołądka do przepony ponad rozworem przełykowym (wg L.D. Hilla).
– pyrolomiotomii lub plastyce odźwiernika sposobem Heineke-Mikulicza u niemowląt z udokumentowanym upośledzonym opróżnianiem żołądkowym.
Po prawidłowo wykonanym zabiegu przełykanie jest normalne, nie obserwuje się niekorzystnych zmian motoryki przełyku, żołądka i jelit, możliwe jest ujście gazów z żołądka poprzez odbijanie, natomiast ustępuje wsteczny odpływ żołądkowo-przełykowy.
Najczęściej występującymi powikłaniami i niepowodzeniami zabiegów antyrefluksowych są (3, 5, 14, 15):
– wzdęcie żołądka i niezdolność do wymiotów (zwykle dolegliwość przemijająca);
– dumping syndrom (również dolegliwość przemijająca w ciągu 6 miesięcy po zabiegu);
– wtórna przepuklina rozworu przełykowego lub okołoprzełykowa;
– zaburzenia pasażu jelitowego jako wynik niedrożności zrostowej;
– nawrót patologicznego o.ż.p. (najczęściej późny, po kilku latach od zabiegu operacyjnego);
– zakażenie rany;
– zejście śmiertelne.
Materiał i metody
W latach 1993-1999 w Klinice Chirurgii Dziecięcej Instytutu Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi leczono 140 niemowląt z powodu patologicznego odpływu żołądkowo przełykowego (o.ż.p.). Rozpoznanie i monitorowanie przebiegu leczenia prowadzono w oparciu o badanie kliniczne, 24-godzinne monitorowanie pH przełyku, pasaż górnego odcinka przewodu pokarmowego, oraz badanie endoskopowe przełyku. U wszystkich niemowląt zastosowano leczenie zachowawcze (terapia dietetyczno-ułożeniowa i Coordinax lub Coordinax + H-2 blokery). U 7 niemowląt, u których nie uzyskano poprawy po leczeniu zachowawczym, a u 3 z nich, z uwagi na epizody bezdechu, istniało dodatkowo zagrożenie życia, postawiono wskazania i wykonano zabieg antyrefluksowy (fundoplikację Nissena).
Wyniki
W grupie niemowląt operowanych najczęstszymi objawami patologicznego o.ż.p. były ulewania i wymioty, oraz nawracające zapalenia płuc (tab. 1).
Tabela 1.
| Kliniczne objawy o.ż.p. w grupie dzieci operowanych | Liczba dzieci |
| Ulewania i wymioty | 7 |
| Nawracające zapalenia płuc | 7 |
| Opóźnienie w rozwoju fizycznym | 5 |
| Objawy niedokrwistości | 2 |
| Epizody bezdechu | 3 |
| Zaburzenia połykania | 2 |
Czworo niemowląt wykazywało objawy głębokiego uszkodzenia o.u.n. z powodu encefalopatii niedokrwienno-niedotlenieniowej.
Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
- Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
- Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
- Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.
Opcja #1
24 zł
Wybieram
- dostęp do tego artykułu
- dostęp na 7 dni
uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony
Opcja #2
59 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 30 dni
- najpopularniejsza opcja
Opcja #3
119 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 90 dni
- oszczędzasz 28 zł
Piśmiennictwo
1. Andze G.O. et al.: Diagnosis and treatment of gastroesophageal reflux in 500 children with respitarory symptoms: the value of pH monitoring. J. Pediatr. Surg. 1991, 3:295-300. 2. Berquist W.E. et al.: Effectiveness of Nissen fundoplication for gastroesophageal reflux in children as measured by 24-hour intraesophageal pH monitoring. J. Pediatr. Surg. 1981, 6:872-875. 3. Bokszczanin L. et al.: Gastroesophageal reflux: results of surgical treatment. Surg. Childh. Int. 1993, 2:33-36. 4. Collins III J.B. et al.: Comparison of open and laparoscopic gastrostomy and fundoplication in 120 patients. J. Pediatr. Surg. 1995, 7:1065-1071. 5. Delgato S.M. et al.: Gastrostomy and Nissen fundoplication in neurological impaired children. J. Pediatr. Surg. 1989, 10:1044-1048. 6. Fonkalsrud E.W. et al.: Surgical managament of the gastroesophageal reflux syndrome in childhood. Surg. 1985, 1:42-8. 7. Fonkalsrud E.W. et al.: Operative treatment for the gastroesophageal reflux syndrome in children. J. Pediatr. Surg. 1989, 6:525-529. 8. Hill L.D. et al.: Laparoscopic Hill repair. Contemporary Surg. 1994, 1:13-20. 9. Johnson D.G. et al.: Surgical selection of infants with gastroesophageal reflux. J. Pediatr. Surg. 1981, 16 (4 suppl. 1), 587-94. 10. Jolley S.G.: Current surgical consideration in gastroesophageal reflux disease in infancy and childhood. Ped. Surg. 1992, 6:1365-58. 11. Kazerooni N.L. et al.: Fundoplication in 160 chidren under 2 years of age. J. Pediatr. Surg. 1994, 5: 677-81. 12. Robie D.K., Pearl R.H.: Modified Nissen fundoplication: improved results in high-risk children. J. Pediatr. Surg. 1991, 11:1268-1272. 13. Sandhu B.K., Daviwes A.E.M.: Terapia antyrefluksowa – dlaczego, kiedy i jak? Aktualności Pediatryczne, 1994, 4:246-250. 14. Turnage R.H. et al.: Late results of fundoplication for gastroesophageal reflux in infants and children. Surg. 1989, 4:457-464. 15. Vandenplas Y. et al.: Current concepts and issues in the management of regurgitation of infants: a reappraisal. Acta Pediatr. 1996, 85:531-534.
Pozostałe artykuły z numeru 3/2000:
