Ponad 7000 publikacji medycznych!
Statystyki za 2021 rok:
odsłony: 8 805 378
Artykuły w Czytelni Medycznej o SARS-CoV-2/Covid-19

Poniżej zamieściliśmy fragment artykułu. Informacja nt. dostępu do pełnej treści artykułu
© Borgis - Nowa Pediatria 4/2001, s. 3-4
Anna Stolarczyk
Rola oligosacharydów w żywieniu niemowląt
The role of oligosaccharids in infants´ nutrition
z Kliniki Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia, Instytut-Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka



Mikroflora jelitowa u niemowląt
Kolonizacja przewodu pokarmowego noworodka następuje w ciągu kilku pierwszych dni życia. Powodują to głównie bakterie z rodziny Enterobacteriacae, szczególnie z grupy Escherichia coli, ale też Klebsiella, Enterobacter, Bacteroides, Clostridia i G(+) ziarniaki. U niemowląt karmionych piersią dominującą mikroflorę stanowią bifidobakterie, natomiast mniej jest bakterii z rodzaju Clostridium i Enterococcus, w ogóle nie występują szczepy Klebsiella i Enterobacter. U niemowląt karmionych sztucznie mikroflora jest bardziej złożona, podobna jak u osób dorosłych. W jelicie grubym starszych dzieci i osób dorosłych można wyodrębnić ponad 400 różnych szczepów bakteryjnych. Dominacja bifidobakterii jest wynikiem obecności w pokarmie „czynnika bifidogennego”, tj. niestrawnych oligosacharydów, które ulegając fermentacji w jelicie grubym przez bifidobakterie równocześnie pobudzają ich wzrost. Głównym produktem fermentacji bifidobakterii jest kwas octowy, który poprzez obniżenie pH treści jelitowej oraz – dodatkowo przez silne działanie bakteriostatyczne hamuje szczepy patogenne. Inne produkty fermentacji, to kwas masłowy i propionowy. Kwas masłowy jest preferowanym źródłem energii dla kolonocytów, natomiast pozostałe kwasy, po wchłonięciu, są utleniane w wątrobie i tkankach obwodowych. Bifidobakterie wykazują ponadto korzystne działanie na organizm, poprzez stymulację układu odpornościowego i produkcję innych substancji o charakterze antybiotyków (tzw. bakteriocyny), hamujących rozwój szczepów patogennych. Ostatnio w testach laboratoryjnych wykazano, że niektóre bifidobakterie wykazują działanie antagonistyczne przeciwko E. coli 0157, przy czym najsilniejszy efekt dotyczył szczepów B. infantis i B. longum.
Oligosacharydy w pokarmie kobiecym
W skład węglowodanów pokarmu kobiecego, poza laktozą, wchodzą oligosacharydy, pentozy nukleotydowe, glikolipidy i glikoproteiny. Oligosacharydy stanowią bardzo zróżnicowaną frakcję około 130 związków – pochodnych kwasu sialowego, N-acetyloglukozoaminy, galaktozy, fruktozy oraz glukozy. Ich stężenie wynosi średnio 1,3-1,8 g w 100 ml, a najwyższe wartości osiągają w pierwszym tygodniu laktacji. Oligosacharydom przypisuje się szereg funkcji fizjologicznych – stanowią substraty do syntezy gangliozydów i sialoglikoprotein w procesie dojrzewania mózgu. Ze względu na podobieństwo struktury chemicznej do węglowodanów w cząsteczkach glikoprotein i glikolipidów na powierzchni komórek mogą odgrywać ważną rolę w zapobieganiu adhezji patogenów do receptorów i w wiązaniu toksyn, co sprzyja ochronie niemowlęcia przed zakażeniem. Oligosacharydy pokarmu kobiecego stanowią podstawowy substrat do fermentacji dla bifidobakterii w jelicie grubym, selektywnie pobudzając ich wzrost. Dominacja bifidobakterii w składzie mikroflory jelitowej niemowlęcia stanowi dodatkową barierę przed kolonizacją szczepów patogennych. Inne czynniki sprzyjające rozwojowi bifidobakterii w pokarmie kobiecym to: niskie stężenie białka, laktoferryna, lizozym i immunoglobuliny.
Prebiotyki
Za korzystną mikroflorę jelita grubego naukowcy uważają taki jej skład, w którym dominują bifidobakterie. Dlatego podejmowane są próby zwiększenia ich liczebności w jelicie grubym. Stosuje się probiotyki (żywe mikroorganizmy, które po spożyciu wywierają korzystny wpływ na organizm gospodarza poprzez poprawę równowagi mikroflory jelitowej), ale po zaprzestaniu ich podaży bifidobakterie w kale szybko zanikają. Wpływ oligosacharydów pokarmu kobiecego na wzrost bifidobakterii u niemowląt karmionych piersią skierował zainteresowanie naukowców na prebiotyki. Prebiotyki – to nie podlegające trawieniu składniki pożywienia, które selektywnie pobudzają wzrost lub aktywność wybranych szczepów bakterii jelitowych, a przez korzystną zmianę składu mikroflory mogą wpływać na poprawę stanu zdrowia gospodarza. Obecnie, cechy prebiotyku potwierdzono w odniesieniu do niestrawnych oligosacharydów – pochodnych fruktozy i galaktozy. Inulina i oligofruktoza (b-fruktany) występują w naturze głównie w warzywach, takich jak cykoria, pory, karczochy, czosnek, szparagi, cebula, banany, a fruktooligosacharydy (FOS) są uzyskiwane dzięki biotechnologii w wyniku enzymatycznej syntezy z sacharozy. Podobne działanie prebiotyczne wykazują galaktooligosacharydy (pochodne galaktozy), oligosacharydy, pochodne rafinozy (stachioza, werbaskoza, ajugoza – w roślinach strączkowych) i b-glukany (w owsie i jęczmieniu). Inne potencjalne prebiotyki, to niektóre peptydy, białka i lipidy. Aktualne badania naukowe idą w kierunku zwiększenia ilości i pobudzenia aktywności szczepów korzystnych, poprzez taką modyfikację składu diety, by dostarczać substraty do fermentacji dla bifidobakterii i innych szczepów probiotycznych. Suplementacja diety w inulinę i FOS nie tylko stymuluje selektywnie wzrost bifidobakterii, ale także ma wpływ na redukcję populacji innych szczepów – bacteroides, clostridium i fusobacteria. Minimalna skuteczna dawka zależy od typu prebiotyku. Ostatnie badania potwierdziły, że dawka 4 g FOS na dobę jest wystarczająca dla uzyskania działania prebiotycznego, a nawet 40 g FOS nie wywoływało efektów niepożądanych u dorosłych.
Mechanizmy działania prebiotyków

Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
  • Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
  • Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
  • Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.

Opcja #1

24

Wybieram
  • dostęp do tego artykułu
  • dostęp na 7 dni

uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony

Opcja #2

59

Wybieram
  • dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
  • dostęp na 30 dni
  • najpopularniejsza opcja

Opcja #3

119

Wybieram
  • dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
  • dostęp na 90 dni
  • oszczędzasz 28 zł
Piśmiennictwo
1. Gibson G.R.: Dietary Modulation of the Human Gut Microflora Using the Prebiotics Oligofructose and Inulin. J. Nutr. 1999; 129:1438S-1441S. 2. Gibson G.R., Roberfroid M.B.: Selective Stimulation of Bifidobacteria in the Human Colon by Oligofructose and Inulin. Gastroenterology 1995; 108:975-982. 3. Koletzko B., Aggett P.J., Bindels J.G. et al.: Growth, development and differentiation: a functional food science approach. B. J. Nutr. 1998; 80, Suppl.1:S5-S45. 4. Roberfroid M.B.: Concept of Functional Foods: The Case of Inulin and Oligofructose. J. Nutr. 1999; 129:1398S-1401S. 5. Roberfroid M.B.: Prebiotics and probiotics: are they functional foods? Am. J. Clin. Nutr. 2000; 71 (suppl.):1682S-7S. 6. Salminen S., Bouley C., Boutron-Ruault M.C. et al.: Functional food science and gastrointestinal physiology and function. B. J. Nutr.1998; 80, suppl. 1:S147-S171. 7. Van Loo J., Cummings J., Delzenne N. et al.: Functional food properties of non-digestible oligosacharides: a consensus report from the ENDO project (GDXII AIRII--CT94-1095). Br. J. Nutr. 1999; 81:121-32.
Nowa Pediatria 4/2001
Strona internetowa czasopisma Nowa Pediatria