Ponad 7000 publikacji medycznych!
Statystyki za 2021 rok:
odsłony: 8 805 378
Artykuły w Czytelni Medycznej o SARS-CoV-2/Covid-19

Poniżej zamieściliśmy fragment artykułu. Informacja nt. dostępu do pełnej treści artykułu
© Borgis - Postępy Nauk Medycznych 5/2006, s. 188-191
*Tomasz Kościński, Marta Sękowska
Zwężenie odbytu
Anal stricture
III Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej, Gastroenterologicznej i Endokrynologicznej AM im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu
Kierownik Kliniki: prof. dr hab. M. Drews
Streszczenie
Nienowotworowe zwężenia odbytu występują w chorobach zapalnych jelit, są skutkiem uszkodzeń popromiennych, pourazowych i pooperacyjnych. Najczęściej występują po operacjach hemoroidów, szczeliny odbytu i ultra niskiej resekcji odbytnicy z zespoleniem jelita z kanałem odbytu.
Zwężenia brzegu dolnego odbytu powstają wskutek nadmiernego wycięcia anodermy. Zwężenia górnej części kanału odbytu mogą być rezultatem zmarszczenia tkanek podczas podkłuwania hemoroidów lub wynikiem niedokrwienia, nieszczelności zespolenia i odczynu zapalnego.
Leczenie zachowawcze zwężeń odbytu polega na ich systematycznym poszerzaniu oraz na utrzymywaniu miękkich, uformowanych stolców.
Leczenie chirurgiczne polega na wycięciu zbliznowaciałej tkanki, nacinaniu zwieracza wewnętrznego odbytu i pokryciu ubytków przeszczepionymi płatami skórnymi. Rzadko konieczne jest przecięcie lub wycięcie okrężne zwężonego zespolenia jelitowo-odbytowego.
Summary
Benign anal stricure may be a result of radiation injury, trauma, complication of anorectal surgery. However, most frequently anal stenosis has a postoperative origin which may be: hemorrhoidectomy, low anterior resection of rectum with hand or stapled anastomosis, treatment of chronic fissure.
Stenosis of the anal canal verge is due to an excess removal of the skin below the dentate line. Stenosis of the upper part of anal canal is caused by excesive retraction and wrinkling of mucous membrane during ligation of the hemorrhoidal pedicle, stenoses may result also from ischemia, anastomotic leakage or infection. Conservative treatment of the mild stenosis may include dietetic measures and repeated dilatation.
The aim of the surgical treatment is to excise the scar tissue, internal sphincterotomy, covering tissue defect with advanced skin flaps. Sometimes there´s a need to incise or excise circumferentially the stenosed ileo-anal anastomosis.



Definicja
Zwężenie odbytu jest utrwalonym zmniejszeniem średnicy kanału odbytniczego, które wiąże się z utratą jego zdolności do otwierania się podczas defekacji, pozbawieniem jego elastyczności a także bliznowaceniem tkanek prowadzącym w skrajnych przypadkach do uniemożliwienia wydalenia stolca.
Etiologia
Nienowotworowe zwężenia odbytu spotyka się w chorobach zapalnych jelit, w przypadkach współistniejących ognisk zakażenia miejscowego, ropniach (1). Zwężenia odbytu są też skutkiem uszkodzeń popromiennych, pourazowych i pooperacyjnych. Zdarzają się one po operacjach hemoroidów, szczeliny odbytu i bardzo niskiej resekcji odbytnicy z zespoleniem jelita z kanałem odbytu najczęściej z użyciem okrężnego zszywacza mechanicznego.
Zwężenia brzegu skórnego po hemoroidektomii powstają w wyniku nadmiernago wycięcia anodermy i nie pozostawienia mostków śluzówkowo-skórnych o minimalnej szerokości nie mniejszej niż 0,5 cm (2). Klasycznym przykładem jest powstawanie okrężnej blizny dolnej części kanału odbytu po operacji Whiteheada (3, 4) (ryc. 1).
Ryc. 1. Patomechanizm powstawania zwężenia odbytu po operacji Whiteheada: cylindryczne wycięcie tkanki na brzegu odbytu.
Zwężenia górnej części kanału odbytu są skutkiem zbyt wąsko wykonanego zespolenia jelitowo-odbytowego lub nadmiernego zmarszczenia tkanek podczas podkłuwania krwawiących hemoroidów (ryc. 2).
Ryc. 2. Patomechanizm powstawania wysokich zwężeń kanału odbytu: zbyt szerokie wciągnięcie tkanki w linie szycia (operacja Fergusona).
Zwężenie może też być rezultatem niedokrwienia, nieszczelności zespolenia i odczynu wokół metalowych zszywek od staplera (5).
Wyłączenie odbytnicy z pasażu jelitowego przez wykonanie stomii również sprzyja powstaniu zwężenia. Zmiany włókniste wywołujące stenozę utrwalają się po około 2-3 miesiącach (6).
W przypadkach onkologicznych w pierwszej kolejności należy poszukiwać wznowy nowotworu w wykonanym zespoleniu (7).
Dla celów praktycznych należy wprowadzić gradację zwężeń odbytu (8).
W stopniu I – kanał odbytu z bólem przepuszcza palec wskazujący badającego,
W stopniu II – kanał odbytu nie przepuszcza palca wskazującego badającego,
W stopniu III – nie można wprowadzić nawet palca V.
Leczenie
Leczenie zależy od natury zwężenia odbytu i jego stopnia (5). Zwężenia nowotworowe i powikłania infekcyjne wymagają specyficznego leczenia i nie są przedmiotem tego doniesienia.
Celem leczenia zachowawczego jest poszerzenie zwężenia i pokrycie nabłonkiem ubytków i pęknięć tkanki. Wskazania do leczenia zachowawczego istnieją u chorych, u których objawy zwężenia odbytu są minimalnie dokuczliwe i nie wpływają zasadniczo na zdolność wypróżnienia. Leczenie zachowawcze polega na stosowaniu diety bogatobłonnikowej i leków rozmiękczających stolec (metamucil, agiolax, psyllium). Należy dążyć do uzyskania miękkich, uformowanych stolców. Tylko takie wypróżnienia łagodnie poszerzają zwężenie odbytu. Zbyt luźne stolce utrzymują zwężenie. Wskazane jest też systematyczne poszerzanie zwężenia palcem podczas badania przez lekarza prowadzącego w różnym interwale czasowym: od odstępów kilkudniowych do kilkutygodniowych. Wypróbowanym sposobem jest poszerzanie odbytu za pomocą odpowiednich dilatatorów o kształcie stożkowatym o różnej średnicy.
Należy nauczyć pacjenta samodzielnego wprowadzania dilatatora do odbytu po rozgrzewających i rozluźniających nasiadówkach i posmarowaniu przyrządu znieczulającym żelem lignokainowym. Szczególnie korzystne jest poszerzenie odbytu tuż przed oddaniem stolca.
Forsowne rozszerzanie odbytu prowadzić może do powstania niekorzystnych głębokich pęknięć tkanki i uszkodzenia zwieracza wewnętrznego (7) .
Celem leczenia chirurgicznego zwężeń odbytu jest:
– przywrócenie zdolności kanału odbytu do rozszerzania się podczas defekacji,
– korekta czynności zwieraczy,
– wytworzenie elastycznego połączenia śluzówkowo-skórnego.
Warunki konieczne do przeprowadzenia skutecznego leczenia chirurgicznego to:
– uzyskanie zdrowej anodermy odpowiedniej grubości,
– mechaniczne oczyszczenie jelit,
– antybiotykoterapia okołooperacyjna o szerokim spectrum,
– perfekcyjna hemostaza,
– szwy wchłaniane,
– częste zmiany opatrunków, dezynfekcja,
– zastosowanie leków hamujących wypróżnienia (przez 5 do 7 dni) (7).

Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
  • Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
  • Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
  • Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.

Opcja #1

24

Wybieram
  • dostęp do tego artykułu
  • dostęp na 7 dni

uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony

Opcja #2

59

Wybieram
  • dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
  • dostęp na 30 dni
  • najpopularniejsza opcja

Opcja #3

119

Wybieram
  • dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
  • dostęp na 90 dni
  • oszczędzasz 28 zł
Piśmiennictwo
1. Galandiuk S., Kimberling J., Al.-Mishlab T.G., Stromberg A.J.: Perianal Crohn disease: Predictors of need for permanent diversion. Ann Surg. Proceedings of the 116th Annual Meeting of Southern Surgical Association. 2005; 241, 5: 796-802.
2. Brisinda G.: How to treat haemorrhoids. Prevention is best, haemorrhoidectomy needs skilled operators. BMJ 2000; 321: 582-583.
3. Maria G., Brisinda G., Civello I.M.: Anoplasty for the treatment of anal stenosis. Am. J. Surg., 1998; 175; 158-60.
4. Hudson A.T.: S-plasty repair of Whitehead deformity of anus. Dis. Colon. Rectum., 1967; 10: 57-60.
5. Thorson A.G., Blatchford G.J.: Anorectal strictures. Medycyna Praktyczna 1999; 1, 13: 149-156.
6. Angelchik P.D., Harms B.A., Starling J.R.: Repair of anal stricture and mucosal ectropion with Y-V or pedicle flap anoplasty. Am. J. Surg., 1993; 166, 1: 55-9.
7. Marti M.C.: Anorectal strictures. In: Surgery of anorectal diseases. Marti M.C., Givel J.C. Springer-Verlag Berlin, Heidelberg 1990; 234-238.
8. Dziki A.: Zwężenie odbytu. W: Proktologia. Pod red. K. Bieleckiego i A. Dzikiego. PZWL Warszawa 2000; 138-149.
9. Pearl R.K., Hooks VH 3rd, Abcarian H., Orsay C.P., Nelson R.L.: Island flap anoplasty for the treatment of anal stricture and mucosal ectropion. Dis. Colon. Rectum., 1990; 33, 7: 581-3.
10. Garcea G., Sutton C.D., Lloyd T.D., Jameson J., Scott A., Kelly M.: Management of benign rectal strictures. Dis. Colon. Rectum., 2003; 46: 1451-1460.
11. Milsom J.W., Mazier W.P.: Classification and management of postsurgical anal strictures. Surg. Gynecol. Obstet., 1986; 163: 60-74.
12. Anvari M.: Endoscopic transanal rectal stricturoplasty. Surg. Laparosc. Endosc., 1998; 8: 193-196.
13. Langenberg A.V.: Per-anal stapled resection of a stapled anastomotic stricture. Annals of the College of Surgeons of Hong Kong 2002; 6, 3: 91-93.
otrzymano: 2006-09-28
zaakceptowano do druku: 2006-10-16

Adres do korespondencji:
*Tomasz Kościński
III Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej, Gastroenterologicznej i Endokrynologicznej AM im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
SPSK nr 2 im. Heliodora Święcickiego
ul. Przybyszewskiego 49, 60-355 Poznań
tel. (0-61) 869-12-75, fax. (0-61) 869-16-84
e-mail: tomaszkoscinski.proktolog@op.pl

Postępy Nauk Medycznych 5/2006
Strona internetowa czasopisma Postępy Nauk Medycznych