© Borgis - Nowa Medycyna 1/2010, s. 20-23
*Konrad Wroński, Roman Bocian, Aleksander Górski
Skuteczne chirurgiczne leczenie 87-letniego chorego z pękniętym tętniakiem aorty brzusznej – opis przypadku
SUCCESSFUL SURGICAL TREATMENT OF RUPTURED ABDOMINAL AORTIC ANEURYSM IN A 87-YEAR-OLD MAN – CASE REPORT
Oddział Chirurgii Ogólnej i Naczyniowej,Wojewódzki Specjalistyczny Szpital im. dr M. Pirogowa w Łodzi
Ordynator Oddziału: dr n. med. Jerzy Okraszewski
Summary
The number of patients diagnosed and treated surgically for abdominal aortic aneurysm is growing from year to year. This situation is connected basically with the fact that the society is growing old.
The first effective operation on a ruptured abdominal aortic aneurysm was performed by Gerbode in 1954. The death rate caused by a ruptured abdominal aortic aneurysm in patients over 80 is 92%. Despite such poor statistics each patient suffering from the abdominal aortic aneurysm should be operated on.
In the following article we present a case of an 87-year-old man successfully cured of a ruptured abdominal aortic aneurysm.
WSTĘP
Z roku na rok wzrasta liczba rozpoznawanych i operowanych tętniaków aorty brzusznej. Tętniaki aorty brzusznej najczęściej występują u osób powyżej 65. roku życia (1, 2). Uważa się, że mogą one występować od 2% do 4% osób w wieku do 65. roku życia i u około 9% osób powyżej 75. roku życia (3, 4). Obecność tętniaków aorty brzusznej u osób starszych związana jest bezpośrednio z czasem połowicznego rozpadu elastyny, który wynosi 70 lat. Częstość występowania tętniaków aorty brzusznej u mężczyzn jest od 3 do nawet 9 razy częstsza, niż u kobiet (3-6). Głównymi czynnikami ryzyka wystąpienia tętniaka aorty brzusznej są:
? wiek powyżej 65. roku życia,
? płeć męska,
? palenie tytoniu,
? predyspozycje genetyczne,
? nadciśnienie tętnicze,
? rozedma płuc.
W 1954 roku doktor Gerbode wykonał pierwszą skuteczną operację pękniętego tętniaka aorty brzusznej (7). Od tamtego czasu średnia śmiertelność wśród chorych z pękniętym tętniakiem aorty brzusznej jest wciąż wysoka i wynosi około 50% (8). Śmiertelność w przypadku pękniętego tętniaka aorty brzusznej u osób powyżej 80. roku życia wynosi około 92% (9-11). Pomimo tak złych danych, każdy chory z pękniętym tętniakiem aorty brzusznej powinien być poddany zabiegowi operacyjnemu.
OPIS PRZYPADKU
87-letni mężczyzna w stanie ogólnym średnio-ciężkim został przyjęty do Oddziału Chirurgii Ogólnej i Naczyniowej Wojewódzkiego Specjalistycznego Szpitala im. dr Mikołaja Pirogowa w Łodzi z powodu silnych dolegliwości bólowych brzucha. W wywiadzie chory z utrwalonym migotaniem przedsionków, po wszczepieniu rozrusznika serca w 2006 roku, po zawale mięśnia sercowego w 2000 roku i z przewlekłą chorobą niedokrwienną serca. Chory nie miał wcześniej rozpoznanego tętniaka aorty brzusznej.
W badaniu przedmiotowym u chorego stwierdzono tętniący guz w nadbrzuszu i śródbrzuszu. Tętno 130/min, ciśnienie 120/60. W badaniach laboratoryjnych wykonanych tuż po przyjęciu do szpitala: hemoglobina 10,1 g/dL; hematokryt 30,8%; mocznik 47 mg/dL; kreatynina 1,3 mg/dL. W wykonanym badaniu angio-TK stwierdzono w lewej okolicy pozaotrzewnowej widoczny krwiak rozpoczynający się od poziomu dolnego bieguna śledziony do rozwidlenia aorty oraz krwiak w miednicy małej po stronie prawej od poziomu tętnicy biodrowej wspólnej prawej wielkości około 60 x 38 mm (ryc. 1 i 2). Wokół wątroby widoczny był płyn w jamie otrzewnowej szerokości do 20 mm (ryc. 3). W odległości około 35 mm poniżej odejścia tętnic nerkowych widoczny był tętniak w przekroju poprzecznym 103 mm ze skrzepliną na ścianie bocznej lewej, przedniej i tylnej szerokości do 20 mm. Tętniak sięgał do rozwidlenia, nie obejmował tętnic biodrowych. Tętnica biodrowa prawa była szerokości 20 mm, natomiast lewa szerokości 16 mm.
Ryc. 1. Obraz angio-TK przedstawiający miejsce pęknięcia tętniaka aorty brzusznej z widocznym krwiakiem w lewej okolicy pozaotrzewnowej.
Ryc. 2. Obraz angio-TK przedstawiający tętniaka aorty brzusznej wraz z widocznym krwiakiem w okolicy pozaotrzewnowej po stronie lewej.
Ryc. 3. Obraz angio-TK z widocznym płynem w jamie otrzewnej – wokół wątroby o szerokości do 20 mm.
Chory został zakwalifikowany do zabiegu operacyjnego w trybie pilnym. Jamę brzuszną otworzono cięciem pośrodkowym powyżej i poniżej pępka, stwierdzając olbrzymi krwiak w przestrzeni zaotrzewnowej po stronie lewej oraz przesiękową treść krwistą. Po dotarciu do przestrzeni zaotrzewnowej wypreparowano tętniak aorty brzusznej o średnicy około 10 cm z pęknięciem na przedniej lewej ścianie. Po zaklemowaniu szyi tętniaka i obu tętnic biodrowych otworzono worek tętniaka, z którego usunięto dużą skrzeplinę i podkłuto tętnice lędźwiowe. W miejsce tętniaka wszyto odcinek prostej protezy Gelsoft Nr 18, przez którą uzyskano tętniący lędźwiowe. Po kontroli hemostazy założono szwy na worek tętniaka i otrzewną ścienną. Czas trwania zabiegu operacyjnego wynosił 135 minut, czas zaklemowania aorty 60 minut. Chory podczas operacji stracił 1000 ml krwi.
Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
- Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
- Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
- Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.
Opcja #1
24 zł
Wybieram
- dostęp do tego artykułu
- dostęp na 7 dni
uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony
Opcja #2
59 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 30 dni
- najpopularniejsza opcja
Opcja #3
119 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 90 dni
- oszczędzasz 28 zł
Piśmiennictwo
1. Steckmeier B: Epidemiology of aortic disease: aneurysm, dissection, occlusion. Radiologe 2001; 41(8): 624-32. 2. Ligush J Jr et al.: Analysis of medical risk factors and outcomes in patients undergoing open versus endovascular abdominal aortic aneurysm repair. J Vasc Surg 2002; 36(3): 492-9. 3. Clouse WD, Hallett JW Jr, Schaff HV: Acute aortic dissection: population-based incidence compared with degenerative aortic aneurysm rupture. Mayo Clin Proc 2004; 79(2): 176-80. 4. Prisant LM, Mondy JS 3rd: Abdominal aortic aneurysm. J Clin Hypertens (Greenwich) 2004; 6(2): 85-9. 5. Collin J et al.: Oxford screening programme for abdominal aortic aneurysm in men aged 65 to 74 years. Lancet 1988; 2(8611): 613-5. 6. Ritter RG et al.: Abdominal aortic aneurysm: screening and surveillance.Hamostaseologie 2004; 24(3): 151-6. 7. Gerbode F: Ruptured aortic aneurysms - a surgical emergency. Surg Gynecol Obstet 1954; 98: 759. 8. Johnston KW: Ruptured abdominal aortic aneurysms: six-year follow-up results of a multicentre prospective study. Canadian Society for Vascular Surgery Study Group. J Vasc Surg 1994; 19: 888-900. 9. Gloviczki P: Ruptured abdominal aortic aneurysms: repair should not be denied. J Vasc Surg 1992; 15: 851-859. 10. Johansen K: Ruptured abdominal aortic aneurysms: Should repair ever be denied? J Vasc Surg 1993; 17: 446-447. 11. Johansen K: Ruptured abdominal aortic aneurysms: the Harborview experience. J Vasc Surg 1991; 13: 240-247. 12. Perler BA: The management of patients with ruptured abdominal aortic aneurysms. [In:] Advances in surgery. Mosby Year Book Inc 1997; 30: 21-38. 13. Hardman DTA: Ruptured abdominal aortic aneurysms: Who should be offered burgery? J Vasc Surg 1996; 23: 123-129.
