© Borgis - Medycyna Rodzinna 2/2002, s. 70-72
Ewa Kostrzewa1, Wojciech Krawczyk2, Marek Isański3, Piotr Różyc1
Zmiany naczyniowe w świeżo wykrytej cukrzycy typu 2 (doniesienie wstępne)
Vascular changes in early diagnosed type 2 diabetes mellitus (preliminary report)
1z Poradni Diabetologicznej i Ośrodka Edukacji Diabetologicznej Przychodni Przyszpitalnej Szpitala Wojewódzkiego w Chełmie
Kierownik Przychodni: lek. med. Arnold Król
2z Oddziału Chorób Wewnętrznych Szpitala Wojewódzkiego w Chełmie
Ordynator Oddziału: dr n. med. Wojciech Krawczyk
3z Zakładu Radiologii Szpitala Wojewódzkiego w Chełmie
Kierownik Zakładu: lek. med. Rozalia Szafranek
Summary
We investigate the 23 patients with early diagnosed type 2 diabetes mellitus in whom the presence and advance of atheromatic changes in dorsal feet arterises were estimated by ultrasoud examitation. In diabetic patients the thickness of the intima was statisticaly greater in comparison with control group, and positive corelated with HbA1c concentration. We suggeste that HbA1c concentration may be an essential indicator of group of diabetic patients with particular risk of the atheromatosis acceleration.
Oczywiste i powszechnie znane postępy w leczeniu mikroangiopatii cukrzycowej i jej powikłań sprawiły, że najbardziej prawdopodobną przyczyną zgonów u chorych z cukrzycą stały się konsekwencje makroangiopatii: szczególnie naczyń wieńcowych, mózgowych i obwodowych. Częstość ich występowania nadal nie zmniejsza się w sposób istotny. Wiadomo np. że cukrzyca u osób w wieku średnim i starszym zwiększa ryzyko pojawienia się choroby niedokrwiennej serca 2-3-krotnie (1, 2, 3).
Według wielu statystyk od 3,7 do 7,2% populacji cierpi na cukrzycę, w tym u ok. 80% chorych stwierdza się cukrzycę insulinoniezależną (3, 4). Wiadomo, że w cukrzycy insulinoniezależnej cechy makroangiopatii można stwierdzić już w momencie wykrycia choroby (3). Charakter stwierdzanych u chorych z cukrzycą zmian miażdżycowych, będących istotą makroangiopatii, różni się nieco od zmian stwierdzanych u chorych bez cukrzycy. Zmiany miażdżycowe u chorych z cukrzycą cechują się tworzeniem dużych, rozlanych i bogatych w złogi tłuszczowe blaszek miażdżycowych, także w tętnicach o małej średnicy, pojawiają się w znacznie wcześniejszym wieku, zniesienie ochronnego wpływu estrogenów powoduje zmniejszenie różnicy w ujawnieniu się objawów makroangiopatii między płciami (1, 3, 5).
Wspomniane olbrzymie znaczenie rokownicze makroangiopatii i jej konsekwencji klinicznych (zawał serca, niedokrwienie mózgu, stopa cukrzycowa) czyni istotnym wyszukanie, spośród chorych ze świeżo wykrytą cukrzycą, grupy pacjentów szczególnie predylektowanych do wymienionych powikłań, jeszcze przed wystąpieniem objawów klinicznych niedokrwienia narządów.
CEL PRACY
Celem pracy była próba stwierdzenia obecności i zaawansowania zmian naczyniowych o charakterze makroangiopatii u pacjentów ze świeżo wykrytą cukrzycą typu 2, oraz próba odszukania ewentualnych korelacji między wybranymi parametrami oceny przebiegu cukrzycy a stopniem zaawansowania makroangiopatii.
MATERIAŁ I METODA
Przedmiotem badań było 23 chorych ze świeżo wykrytą cukrzycą typu 2 (15 mężczyzn i 8 kobiet, średnia wieku 53,7 ± 12,4 lata). U badanych oceniano: BMI, ciś-nienie tętnicze (pomiar dwukrotny), palenie tytoniu, stężenie lipidów osocza (cholesterol ogólny, HDL, LDL, trójglicerydy), mikroalbuminurię, stężenie hemoglobiny glikowanej (HbA1c) oraz obecność i zaawansowanie zmian w tętnicach grzbietowych stopy, posługując się badaniem dopplerowskim. W badaniu tym oceniano: grubość warstwy wewnętrznej ściany naczynia (w mm), stopień zwężenia naczynia szacowany zmianą prędkości przepływu (w%), oraz morfologię warstwy wewnętrznej i zaawansowanie zmian miażdżycowych wg własnej skali od 1 do 4 (1: brak zmian, 2: pogrubienie błony, miękkie złogi lipidowe, 3: uformowane blaszki miażdżycowe z obecnymi pęknięciami, 4: rozległe zmiany z obecnością zwapnień i zwężeniem światła naczynia).
Grupę kontrolną stanowiły 22 osoby, z wykluczonymi schorzeniami metabolicznymi – z wyjątkiem nadwagi – (14 mężczyzn i 8 kobiet, średnia wieku 52,4 ± 11,1 lat), nie różniące się statystycznie pod względem BMI, ciśnienia tętniczego i palenia tytoniu. W grupie kontrolnej dokonano identycznych oznaczeń jak w grupie chorych, z wyjątkiem hemoglobiny glikowanej.
Obie grupy porównano posługując się testem t-Studenta (6).
Ponadto, w obu grupach szukano korelacji między wszystkimi badanymi parametrami (wiek badanych, BMI, ciśnienie tętnicze, stężenia lipidów osocza i ich frakcji, mikroalbuminuria, grubość warstwy wewnętrznej tętnic grzbietowych stóp, jej morfologia i nasilenie zmian miażdżycowych, stopień zwężenia światła naczynia).
Zależności między badanymi cechami oceniano przy pomocy współczynnika korelacji Pearsona, badając jego istotność testem t (6).
WYNIKI
U chorych z cukrzycą stwierdzono, w porównaniu z grupą kontrolną:
– znamiennie grubszą warstwę wewnętrzną tętnic (p <0,01),
– bardziej zaawansowane zmiany morfologiczne warstwy wewnętrznej (p <0,005),
– większe zwężenie światła naczynia (p <001).
Nie znaleziono innych istotnych statystycznie różnic (warto przypomnieć, że w grupie kontrolnej nie określano stężenia hemoglobiny glikolowej HbA1c).
Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
- Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
- Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
- Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.
Opcja #1
24 zł
Wybieram
- dostęp do tego artykułu
- dostęp na 7 dni
uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony
Opcja #2
59 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 30 dni
- najpopularniejsza opcja
Opcja #3
119 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 90 dni
- oszczędzasz 28 zł
Piśmiennictwo
1. Steiner G.: Atherosclerosis, the major complication of diabetes. W: Comparison of Type I and Type II Diabetes. Pod red. M. Vranica, C.H. Hollenberga, G. Steinera. Plenum Publishing, 1985, 227. 2. Luźniak P. i wsp.: Epidemiologiczna ocena niedokrwiennej choroby serca u chorych na cukrzycę – w świetle piśmiennictwa. W: Cukrzyca a choroby serca. Pod red. A. Czech, J. Tatonia. a-medica press, 2000, 11. 3. Shaw K.M.: Cukrzyca a choroba dużych naczyń. W: Powikłania cukrzycy. Pod red. K.M. Shawa. Via Medica sc, 1998, 185. 4. Czech A.: Standardy postępowania w opiece diabetologicznej. Zalecenia Kliniki Chorób Wewnętrznych i Diabetologii w Warszawie. Medycyna Po Dyplomie, wydanie specjalne. Grudzień 1999, 35. 5. Haffner S.M., Kratz M.S., Dunn J.F.: Increased upper body and overall adiposity is associated with decreased sex hormone binding globulin in post menopausal women. Int. J. Obesity, 1991, 15, 471. 6. Oktaba W.: Elementy statystyki medycznej i metodyka doświadczalnictwa. PWN, Warszawa, 1980. 7. Schwartz C.J. et al.: Pathogenesis of the atherosclerotic lesion: implications for diabetes mellitus. Diabetes Care, 1992, 15, 1156. 8. Tatoń J.: Taktyka ograniczania aterogenngo wpływu cukrzycy: podejście wieloczynnikowe. W. Cukrzyca a choroby serca. Pod red. A. Czech, J. Tatonia. a-medica press, 2000, 27. 9. Stratton I.M. et al.: Association of glycaemia with macrovascular and microvascular of type 2 diabetes (UKPDS 35): prospective observational study. BMJ, 2000, 321, 405. 10. Adler A.I.et al.: Association of systolic blood pressure with macrovascular and microvascular of type 2 diabetes. (UKPDS 36). BMJ, 2000, 321, 412.
