Ponad 7000 publikacji medycznych!
Statystyki za 2021 rok:
odsłony: 8 805 378
Artykuły w Czytelni Medycznej o SARS-CoV-2/Covid-19

Poniżej zamieściliśmy fragment artykułu. Informacja nt. dostępu do pełnej treści artykułu
© Borgis - Postępy Nauk Medycznych 12/2007, s. 560-562
*Izabela Siemion-Szcześniak
Gruźlica kości i stawów
Musculoskeletal tuberculosis
I Klinika Chorób Płuc Instytutu Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie
Kierownik Kliniki: prof. dr hab. med. Jan Kuś
Streszczenie
Gruźlica kości i stawów jest jedną z najczęstszych postaci gruźlicy pozapłucnej w Polsce. W roku 2005 zarejestrowano 87 przypadków o tej lokalizacji. Objawy choroby nie są charakterystyczne co sprawia, że często nie jest brana pod uwagę we wstępnej diagnostyce różnicowej. W artykule omówiono objawy, różnicowanie oraz leczenie gruźlicy kostno-stawowej.
Summary
Musculoskeletal tuberculosis is one of the most common type of extrapulmonary tuberculosis in Poland. 87 cases of musculoskeletal tuberculosis was registered in 2005. The clinical manifestation may be atypical or relatively insidious and tuberculosis may not be considered initially in the differential diagnosis. Clinical features, differential diagnosis and treatment of musculoskeletal tuberculosis are rewieved in this article.



Epidemiologia
Kości i stawy są czwartą co do częstości lokalizacją pozapłucnej gruźlicy w Polsce. W 2005 roku zarejestrowano 87 przypadków co stanowiło 10,6% wśród wszystkich przypadków gruźlicy pozapłucnej (5). W krajach Europy Zachodniej i USA gruźlica kości i stawów stanowi 10-20% przypadków gruźlicy o lokalizacji pozapłucnej (6, 7, 10, 11). W przeszłości była uważana za chorobę głównie osób młodych oraz dzieci i tendencja ta utrzymuje się nadal w krajach o dużym rozpowszechnieniu gruźlicy, w krajach rozwiniętych częściej dotyczy osób starszych (3, 10, 14, 15). Gruźlica kości i stawów jednakowo często występuje u mężczyzn i kobiet, nie stwierdza się większej predyspozycji do zachorowania wśród nosicieli wirusa HIV. Równie często na gruźlicę o tej lokalizacji chorują osoby różnych ras (6, 13, 14).
Patogeneza
Chorobę wywołuje Mycobacterium tuberculosis, rzadko M. bovis. U pacjentów z zaburzeniami odporności może wystąpić zakażenie prątkami nietypowymi, głównie M. avium-intracellulare (15). W Szwecji opisano osteomyelitis u dzieci wywołany prątkami BCG w wyniku szczepienia (2).
Do zajęcia układu kostno-stawowego dochodzi zwykle drogą krwi lub chłonki z ogniska pierwotnego w płucach, węzłach chłonnych czy przewodzie pokarmowym. Tą drogą dochodzi do zajęcia kręgosłupa. Zakażenie może szerzyć się również bezpośrednio z narządów przylegających (8). U dzieci choroba jest zwykle wynikiem zakażenia pierwotnego. Pewne znaczenie w rozwoju gruźlicy narządu ruchu przypisuje się przebytym urazom (6, 9, 15). Prątki mogą pozostawać w stanie uśpienia przez wiele lat (średnio 6-24 miesiące) zanim dojdzie do uaktywnienia się choroby (9, 14).
Procesem gruźliczym mogą być dotknięte wszystkie kości i stawy, ale w praktyce najczęstszą lokalizacją jest kręgosłup (choroba Potta) 40-70% przypadków gruźlicy kostno-stawowej. Podczas gdy u dorosłych zmiany umiejscowione są przede wszystkim w odcinku piersiowym dolnym i lędźwiowym, u dzieci zajęty jest górny odcinek kręgosłupa piersiowego oraz kręgosłup szyjny. Często procesem gruźliczym zajęte są również stawy o największym obciążeniu tzn. biodrowe 13-20%, kolanowe 10-24%, znacznie rzadziej łokciowe, nadgarstkowe, skokowe. Rzadką lokalizacją są żebra (8) lub czaszka (16). Zwykle zmiany dotyczą jednego stawu bądź kości, ale u dzieci, osób starszych i z obniżoną odpornością może to być proces wieloogniskowy (6, 11, 15).
Szczególna predyspozycja do osadzania się prątków w nasadach i przynasadach kości długich oraz trzonach kręgowych jest tłumaczona ich bogatym ukrwieniem oraz małą ilością komórek żernych w tej okolicy. W początkowym etapie ognisko gruźlicze lokalizuje się w tkance kostnej pod powierzchnią chrząstki, następnie infekcja szerzy się na chrząstkę stawową i błonę maziową obejmując cały staw. Proces chorobowy, który prowadzi do zniszczenia struktur kostnych i stawowych polega na tworzeniu się ziarniny z ogniskami martwicy i serowacenia, które ulegają upłynnieniu i przebiciu z wytworzeniem ropnia okołostawowego (6, 9). W kręgosłupie ogniska gruźlicze lokalizują się u dorosłych na brzegach a u dzieci w środkowych częściach trzonów. Stąd infekcja szerzy się za pośrednictwem więzadeł przednich i podłużnych na krążek międzykręgowy i na sąsiednie kręgi. U dzieci krążek międzykręgowy jest unaczyniony i jego zajęcie może nastąpić w wyniku zakażenia pierwotnego. Po upłynnieniu się mas serowatych powstaje ropień opadowy (1, 3, 4, 7, 9).
Objawy

Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
  • Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
  • Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
  • Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.

Opcja #1

24

Wybieram
  • dostęp do tego artykułu
  • dostęp na 7 dni

uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony

Opcja #2

59

Wybieram
  • dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
  • dostęp na 30 dni
  • najpopularniejsza opcja

Opcja #3

119

Wybieram
  • dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
  • dostęp na 90 dni
  • oszczędzasz 28 zł
Piśmiennictwo
1. Al Soub H: Retropharyngeal abscess associated with tuberculosis of the cervical spine. Tuber. Lung Dis. 1996; 77: 563-565.
2. Boman G, et al.: A follow-up study of BCG-inducted osteoarticular lesions in children. Bull. Int. Union Tuber., 1984; 59(A): 198-202.
3. Catena E, et al.: Extrapulmonary tuberculosis. Eur. Respir. J., 1997; 4: 175-194.
4. Ellis ME, et al.: Tuberculosis of peripheral joints: a dilemma in diagnosis. Tuber. Lung. Dis., 1993; 74: 399-404.
5. Gruźlica i Choroby Układu Oddechowego w Polsce w 2005 roku. Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc, Zakład Epidemiologii, Warszawa, 2006.
6. Hopewell PC, Bloom BR: Tuberculosis and other mycobacterial diseases. [W]: Murray J.F., Nadel J.H. Textbook of respiratory medicine. Wyd. 2, W.B. Saunders, Philadelphia 1994; 1094-1160.
7. Humpries MJ, et al.: Non-respiratory tuberculosis. [W]: Davies PDO, ed. Clinical Tuberculosis. Chapman and Hall, London 1998; 175-204.
8. Ip M, et al.: Unusual rib destructions in pleuropulmonary tuberculosis. Chest 1989; 95: 242-244.
9. Leonard MK, Blumberg HM: Musculoskeletal Tuberculosis [W]: Tuberculosis and Nontuberculosis Mycobacterial Infections. Schlossberg D. comp. red. wyd. McGraw-Hill comp., New York, wyd. 5, 2006; 242-263.
10. Mehta JB, et al.: Epidemiology of extrapulmonary tuberculosis. A comparative analysis with pre-AIDS era. Chest 1991; 99: 1134-1138.
11. Ormerod LP: Non-respiratory tuberculosis. [W]: Clinical Tuberculosis wyd. 3. 2003; red. Davies PDO, wyd. Arnold, London, 125-153.
12. Perry S, Catanzaro A: Diagnosis of pulmonary and extrapulmonary tuberculosis. [W]: Reichman and Hershfield,s Tuberculosis. red. Raviglione M.C., wyd. 3. Lung Biology in Health and Disease, vol. 219, 2006; 155-181.
13. Rieder HL, et al.: Extrapulmonary tuberculosis in the United States. Am. Rev. Resp. Dis., 1990; 141: 347-351.
14. Rom WN, Garay SM: Tuberculosis. Wyd. 2, Lippincott Williama and Wilkins, Philadelphia 2004.
15. Schlossberg D: Tuberculosis and nontuberculous mycobacterial infections. Wyd. 4, WB Saunders, Philadelphia 1999.
16. Yao DC, Sartoris DJ: Musculoskeletal tuberculosis. Radiol. Clin. North Am. 1995; 33: 679-689.
otrzymano: 2007-03-08
zaakceptowano do druku: 2007-07-30

Adres do korespondencji:
*Izabela Siemion-Szcześniak
I Klinika Chorób Płuc Instytutu Gruźlicy i Chorób Płuc
ul. Płocka 26, 01-138 Warszawa
tel.: (0-22) 431-21-43, fax: (0-22) 431-24-43
e-mail: i.siemion@igichp.edu.pl

Postępy Nauk Medycznych 12/2007
Strona internetowa czasopisma Postępy Nauk Medycznych