Zespół Kliniki Okulistyki CMKP przedstawia Państwu kolejne zagadnienia, z którymi borykamy się w codziennej praktyce. Podstawowym tematem zeszytu jest cukrzyca określana obecnie przez WHO epidemią XXI wieku.

Praca dotycząca epidemiologii i patogenezy cukrzycy stanowi podsumowanie najnowszych danych statystycznych dotyczących chorobowości oraz zapadalności na cukrzycę. Zaprezentowane zostały różnice w patogenezie cukrzycy typu 1 i typu 2 oraz najnowsze doniesienia na temat roli cytokin w rozwoju insulinooporności. Autorzy podkreślają wpływ czynników genetycznych i środowiskowych w rozwoju schorzenia. Jednym z najbardziej istotnych problemów związanych z cukrzycą jest retinopatia cukrzycowa. Jej patogenezę szczegółowo opisuje i pomaga zrozumieć treść przedstawionego artykułu.

W badaniu przeprowadzonym w Klinice Okulistyki CMKP przeprowadziliśmy diagnostykę cukrzycowego obrzęku plamki u czterdziestu pacjentów z cukrzycą przy zastosowaniu analizatora grubości siatkówki RTA ( retinal thickness analyzer). Autorzy zwrócili uwagę na nieinwazyjność badania, prostotę obsługi urządzenia oraz łatwość oceny wyników badań. Dzięki tym czynnikom metoda ta może odegrać znaczącą rolę jako badanie przesiewowe w kierunku obrzęku plamki u pacjentów z cukrzycą. Stwierdzono, że w grupie pacjentów z cukrzycą siatkówka w okolicy dołka i w okolicy tylnego bieguna jest znamiennie grubsza niż w grupie kontrolnej.

Angiografia oraz optyczna koherentna tomografia są badaniami niezbędnymi w diagnostyce zmian cukrzycowych na dnie oka, co stanowi temat prezentowanej pracy. Są to techniki pozwalające na badanie krążenia siatkówkowo-naczyniówkowego. Podstawą obserwowanych zmian angiograficznych w retinopatii cukrzycowej jest tzw. mikroangiopatia, utrata perycytów, pogrubienie błony podstawnej naczyń, proliferacja komórek śródbłonka oraz zmiany składu krwi-erytrocytów i płytek. Angiografia pozwala na określenie typu retinopatii cukrzycowej, ocenę stopnia zaawansowania, efektywności stosowanych terapii, ocena makulopatii cukrzycowej. Początek nowej erze w diagnostyce i leczeniu chorób siatkówki dało wprowadzenie optycznej koherentnej tomografii-OCT jako bezkontaktowej, nieinwazyjnej metody obrazowania. OCT charakteryzuje ponadto wysoka czułość w wykrywaniu klinicznie znamiennego obrzęku plamki wynosząca 89% oraz specyficzność – 96%

Artykuł na temat laseroterapii przybliża temat fotokoagulacji, niezbędnej terapii w leczeniu makulopatii cukrzycowej i powikłań retinopatii proliferacyjnej. Panfotokoagulacja pozwala na zatrzymanie lub regresję nowotwórstwa naczyniowego na siatkówce, tarczy nerwu wzrokowego lub tęczówce. Fotokoagulację ogniskową stosujemy w klinicznie znamiennym obrzęku plamki i polega ona na celowanej fotokoagulacji mikrotętniaków w plamce. Fotokoagulację typu „grid” wykonuje się w rozlanym cukrzycowym obrzęku plamki. Autorzy zaznaczają jednocześnie, że skuteczność laseroterapii w cukrzycy zależy od właściwej kontroli przez chorego parametrów ogólnych.