© Borgis - Postępy Fitoterapii 1/2014, s. 40-43
*Bogdan Kędzia, Elżbieta Hołderna-Kędzia
Działanie miodu na drobnoustroje wyizolowane z zakażonych ran
The activity of honey on miocroorganisms isolated from infected wounds
Instytut Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich w Poznaniu
Dyrektor Instytutu: prof. dr hab. Grzegorz Spychalski
Summary
The bibliographical data show that the most strong activity on pathogenic microorganisms isolated from infected wounds have the New Zealand honey manuka and meadow honey. The above mentioned honeys inhibited the growth of strains Staphylococcus aureus, Enterococcus, Pseudomonas aeruginosa and Sterotrophomonas maltophilla in concentration 2.0-14.1%. The high antibacterial activity against strains of sterotrophomonas maltophilla has a slovakian honeydew inhibiting the growth in concentration 9.5%. The varieties of Indian honeys showed the low antibacterial activity. They inhibited the growth of Staphylococcus aureus and Pseudomonas aeruginosa in the concentration range 15-25%.
The presented data have only cognitive value, because in practice each honey applied on infected wounds and ulceration inhibit the growth of pathogenic microorganisms. If we consider that the initial honey concentration is 100%, after dilution with organic fluids and secretions in wound up to half (50%) will be sufficient for the growth inhibition and total fighting of all pathogenic microorganisms including the resistant strains to antibiotics used in therapy. A variety of clinical studies have demonstrated the good therapeutic results of market honeys origin from various countries of the world. Usually the infected wounds under influence of honey become sterile during of 7-14 days.
Miód pszczeli od dawna stosowany jest z dobrym skutkiem do leczenia ran, oparzeń i owrzodzeń skóry, często zakażonych drobnoustrojami chorobotwórczymi opornymi na antybiotyki. Powstaje pytanie, jakie stężenia miodu niszczą całkowicie drobnoustroje występujące w zakażonych ranach. Miód po nałożeniu na ranę ulega w mniejszym lub większym stopniu rozcieńczeniu pod wpływem płynów ustrojowych i wydzielin. A zatem jego stężenie może w ranie zmniejszyć się nawet wielokrotnie.
Załuga i wsp. (1) podają, że najwięcej zakażeń skóry wywołują ziarniaki Gram-dodatnie (tab. 1). Szczepy Staphylococcus aureus, Streptococcus pyogenes i Enterococcus sp. izoluje się w 60,0% z zakażeń dermatologicznych. Prawie o połowę mniej zakażeń powodują Gram-ujemne pałeczki tlenowe (Escherichia coli, Pseudomonas aeruginosa i inne (34,4%). Natomiast Gram-ujemne pałeczki beztlenowe i inne bakterie izolowane są z zakażonych ran dość rzadko (5,6%).
Tabela 1. Bakterie izolowane z zakażonych ran (wg 1).
| Izolowane bakterie | Liczba izolowanych szczepów |
Ziarniaki Gram-dodatnie
Staphylococcus aureus
Streptococcus pyogenes
Enterococcus sp. |
37,1
8,6
14,3 |
Pałeczki Gram-ujemne tlenowe
Escherichia coli
Pseudomonas aeruginosa
Acinetobacter baumannii
Inne pałeczki tlenowe |
8,6
8,6
4,3
12,9 |
Pałeczki Gram-ujemne beztlenowe
Bacteroides |
1,4 |
| Inne bakterie | 4,2 |
| Razem | 100,0 |
Farouk i wsp. (2) metodą studzienkową przebadali działanie 15 sudańskich miodów odmianowych na 7 szczepach Pseudomonas aeruginosa i 5 szczepach Staphylococcus aureus wyizolowanych z zakażonych ran, owrzodzeń, ropni. Szczepy te w większości były oporne na antybiotyki stosowane w terapii, takie jak ampicylina, cefradyna, chloramfenikol, gentamycyna i oksytetracyklina. Natomiast badane szczepy bakterii były wrażliwe na wszystkie miody odmianowe. Średnice stref zahamowania wzrostu tych bakterii mieściły się w granicach 16,9-29,2 mm (średnio 18,7 mm).
Badania Efema i wsp. (3), którzy oceniali wielokwiatowy miód nigeryjski metodą studzienkową wskazują, że na ten produkt były wrażliwe wszystkie szczepy ziarniaków Gram-dodatnich, większość pałeczek Gram-ujemnych tlenowych oraz większość badanych bakterii beztlenowych. Oporne na działanie miodu okazały się szczepy pałeczek tlenowych Pseudomonas aeruginosa oraz bakterie beztlenowe Clostridium oedematiens (tab. 2).
Tabela 2. Działanie miodu nigeryjskiego na bakterie wywołujące zakażenia pooperacyjne (wg 3).
| Bakterie wyizolowane z ran | Strefy zahamowania wzrostu wokół studzienek wypełnionych miodem (mm) |
Ziarniaki Gram-dodatnie
Staphylococcus aureus
Streptococcus pyogenes
Enterococcus faecalis |
≥ 30
≥ 30
≥ 30 |
Pałeczki Gram-ujemne tlenowe
Escherichia coli
Klebsiella pneumoniae
Proteus mirabilis
Proteus (inne gatunki)
Pseudomonas aeruginosa |
≥ 30
≥ 30
≥ 30
16-28
≤ 14 |
Bakterie tlenowe
Bacteroides fragilis
Clostridium walchii
Clostridium tetani
Clostridium oedematiens |
≥ 30
≥ 30
≥ 30
≤ 14 |
Strefy zahamowania wzrostu szczepów: ≥ 30 mm – szczepy wrażliwe; 16-28 mm – szczepy średnio wrażliwe;
≤ 14 mm – szczepy oporne |
Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
- Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
- Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
- Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.
Opcja #1
24 zł
Wybieram
- dostęp do tego artykułu
- dostęp na 7 dni
uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony
Opcja #2
59 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 30 dni
- najpopularniejsza opcja
Opcja #3
119 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 90 dni
- oszczędzasz 28 zł
Piśmiennictwo
1. Załuga E, Kaczmarek A, Bielecka-Grzela S i wsp. Zewnętrzne stosowanie wybranych antybiotyków w leczeniu dermatoz bakteryjnych a problem narastania oporności drobnoustrojów na antybiotyki. Post Dermatol 2000; 17:15-22. 2. Farouk A, Hassan T, Kashif H i wsp. Studies on Sudanese bee honey: Laboratory and clinical evaluation. Int J Crude Drug Res 1988; 26(3):161-8. 3. Efem SEE, Udoh KT, Iwara CI. The antimicrobial spectrum of honey and its clinical significance. Infection 1992; 20(4):227-9. 4. Cooper RA, Molan PC, Harding KG. Antibacterial activity of honey against strains of Staphylococcus aureus from infected wounds. J Roy Soc Med 1999; 92:283-5. 5. Cooper R, Molan P. The use of honey as an antiseptic in managing Pseudomonas infection. J Wound Care 1999; 8(4):161-4. 6. Cooper RA, Halas E, Molan PC. The efficacy of honey in inhibiting strains of Pseudomonas aeruginosa from infected burus. J Burn Care Rehabil 2002; 23:366-70. 7. Cooper RA, Molan PC, Harding KG. The sensitivity to honey of Gram-positive cocci of clinical significance isolated from wounds. J Appl Microbiol 2002; 93:857-63. 8. Subrahmanyam M, Hemmady AR, Pawar SG. The sensitivity to honey multidrug-resistant Pseudomonas aeruginosa from infected burns. Ann Burns Fire Disast 2003; 16(2):84-8. 9. Mullai V, Menon T. Antibacterial activity of honey against Pseudomonas aeruginosa. Indian J Pharmacol 2005; 37(6):403. 10. Desphande SD, Kulkarni KS. In vitro effect of some Indian honeys on Staphylococcus aureus from wounds. Indian J Exper Biol 2010; 48:931-5. 11. Majtan J, Majtanova L, Bohova J i wsp. Honeydew honey as a potent antibacterial agent in eradication of multi-drug resistant Stenotrophomonas maltophilia isolated from cancer patients. Phytother Res 2011; 25:584-7.
