© Borgis - Anestezjologia Intensywna Terapia 3/2007, s. 163-165
*Paweł Ciszewski, Joanna Tyczka, Zofia Choršży, Krystyna Sawicz, Mariusz Skrzypczak, Jacek Nadolski
Nietypowe zmiany położenia końcówki cewnika portu naczyniowego – opis przypadku
Migration of the central venous catheter of a subcutaneous implanted device. Case report
Oddział Anestezjologii i Intensywnej Terapii Wielkopolskiego Centrum Chorób Płuc i Gru?licy w Poznaniu
kierownik: dr n. med. J. Nadolski
Summary
Background.Permanently implanted subcutaneous devices are commonly used for chemotherapy, parenteral nutrition, haemophilia and other situations when permanent vascular access is necessary. Migration of a catheter is not uncommon and its correction requires surgical intervention. We describe a case when the catheter of an implanted system migrated several times.
Case report. A subcutaneous port system was implanted via the right subclavian vein into a 74-year-old man, who required frequent medications due to COPD, coronary insufficiency and diabetes. The surgery was uneventful, but after two weeks the patient reported unpleasant feelings during injections. A chest X-ray revealed migration of the catheter from the superior vena cava to the jugular vein. Open correction was undertaken, the catheter was shortened, and the patient was discharged home. After one month, he was again admitted to the hospital due to exacerbation of COPD. A chest X-ray revealed that the catheter had migrated again, and was visible in the superior vena cava. The whole system was removed a few months later because of infection.
Conclusion. We conclude that the risk of migration of a central venous catheter is increased in patients with elevated central venous pressure. In such cases, insertion via the left subclavian vein may be safer.
Obecnie coraz większa liczba chorych wymaga częstego podawania leków drogš dożylnš. Postęp w medycynie umożliwia długotrwałe leczenie tš drogš, jednak trwały dostęp żylny jest nadal istotnym problemem. W wielu specjalno?ciach medycznych rutynš stało się stosowanie centralnych dostępów żylnych typu „ port ”, pozwalajšcych na zminimalizowanie powikłań w trakcie terapii [1]. Szereg portów naczyniowych, stosowanych jest od wczesnych lat osiemdziesištych ubiegłego stulecia. Zasada ich działania jest identyczna [2].
Port dożylny ( port-a-cath, vascuport), składa się ze zbiorniczka z silikonowš membranš, która może być wielokrotnie nakłuwana, oraz cewnika wewnštrznaczyniowego [3]. Istnieje wiele wskazań do założenia portu naczyniowego. Wszczepia się je często celem stosowania chemioterapii, do żywienia pozajelitowego oraz profilaktycznego leczenia koncentratami czynników krzepnięcia u chorych na hemofilię. Porty dożylne stosuje się u dzieci, u których zapewnienie odpowiedniego dostępu naczyniowego bywa szczególnie trudne, oraz w przypadkach częstego dożylnego podawania leków u chorych, u których dostęp do naczyń obwodowych nie jest możliwy [3, 4].
Podskórny port naczyniowy pozwala choremu na swobodne poruszanie się, bez obawy o przypadkowe usunięcie lub uszkodzenie cewnika. Port może spełniać swojš rolę przez wiele lat, jednak z jego wprowadzeniem i obecno?ciš wišże się możliwo?ć wystšpienia powikłań.
Przedmiotem doniesienia jest przypadek samoistnego wewnštrznaczyniowego przemieszczenia się dystalnego fragmentu cewnika portu prawidłowo wprowadzonego do żyły głównej górnej.
Opis przypadku
74-letni chory hospitalizowany był w celu założenia portu naczyniowego. Od około 20 lat chorował na przewlekłš obturacyjnš chorobę płuc, z okresowymi zaostrzeniami. Kilkadziesišt lat temu przebył segmentektomię górnego płata płuca lewego z powodu gru?liczaka. Otyły, od 6 lat miał rozpoznanš cukrzycę, cierpiał na nadci?nienie tętnicze, przebył zawał mię?nia serca, a także operację wszczepienia protezy stawu kolanowego.
W badaniu przedmiotowym stwierdzono, że stan ogólny chorego jest wyrównany, czynno?ć serca jest miarowa 80 min-1, a ci?nienie tętnicze wynosi 130/70 mm Hg. Chory zgłaszał duszno?ć wysiłkowš, u podstawy płuca lewego stwierdzano trzeszczenia. Żyły obwodowe były niedostępne.
W warunkach sali operacyjnej założono port naczyniowy typu Vascuport wprowadzajšc cewnik do prawej żyły podobojczykowej. Przebieg zabiegu był niepowikłany. Wykonano kontrolne zdjęcie klatki piersiowej, z kontrastem podanym do portu, stwierdzajšc prawidłowe położenie cewnika w żyle głównej górnej (ryc. 1).
Ryc. 1. Prawidłowe położenie cewnika w żyle głównej górnej.
Chorego wypisano do domu z zaleceniem dalszego leczenia w poradni chorób płuc oraz kontroli za 2 tygodnie celem usunięcia szwów i sprawdzenia drożno?ci portu. Zgłosił się on ponownie do szpitala w wyznaczonym terminie, skarżšc się na ból i uczucie dyskomfortu podczas podawania leków do portu. W wykonanym zdjęciu przeglšdowym klatki piersiowej stwierdzono, że dystalny odcinek cewnika znajduje się w żyle szyjnej wewnętrznej (ryc. 2).
Ryc. 2. Cewnik w prawej żyle szyjnej wewnętrznej.
Dokonano korekty położenia cewnika skracajšc go o około 6 cm, tak aby jego dystalny koniec znajdował się możliwie jak najpłycej w żyle szyjnej wewnętrznej (ryc. 3). Chorego wypisano do domu z zaleceniem usunięcia szwów za 2 tygodnie i kontynuowania opieki pulmonologicznej.
Ryc. 3. Skrócony cewnik w żyle szyjnej wewnętrznej.
Do szpitala chory trafił ponownie w następnym miesišcu, z powodu uczucia silnej duszno?ci w przebiegu zaostrzenia przewlekłej choroby obturacyjnej płuc. W kontrolnym badaniu rentgenowskim klatki piersiowej uwidoczniono końcówkę cewnika portu naczyniowego w prawidłowym położeniu, nastšpiło zatem ponowne wewnštrznaczyniowe przemieszczenie cewnika (ryc. 4).
Ryc. 4. Skrócony cewnik w prawidłowym położeniu.
Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
- Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
- Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
- Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.
Opcja #1
24 zł
Wybieram
- dostęp do tego artykułu
- dostęp na 7 dni
uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony
Opcja #2
59 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 30 dni
- najpopularniejsza opcja
Opcja #3
119 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 90 dni
- oszczędzasz 28 zł
Piśmiennictwo
1. Bucki B, Tomaszewska R, Karpe J, Olejnik I, Sońta-Jakimczyk D, Stoksik P: Nieoczekiwane powikłanie stosowania centralnego dostępu żylnego typu „PORT” zwišzane z dynamicznym wzrastaniem dzieci. Onkol Pol 2005; 9: 31-34.
2. Denise Hodson: Subcutaneous implantable venous acces devices Royal College of Nursing, Administering intravenous therapy to children in the community setting. (Ed.: Keating P), 2001: 16-17.
3. Gadomski A, Wypych A, Matysiak M, Brzewski M: Zakażenie cryptococcus neoformans płuc i o?rodkowego układu nerwowego u dziewczynki z chłoniakiem nieziarniczym w trakcie intensywnej chemioterapii. Medical Mycology 2004; 11: 229-233.
4. Walkowiak J, Cichy W: Mukowiscydoza – nadal aktualny problem diagnostyczny i terapeutyczny. Przew Lek 2001; 4: 86-90.
5. Bucki B, Stoksik P, Białkowski J, Szkutnik M, Tomaszewska R, Olejnik I: Urwany cewnik wewnštrznaczyniowy jako powikłanie zastosowania portu naczyniowego. Anest Inten Terap 2000; 32: 189-190.
