Ponad 7000 publikacji medycznych!
Statystyki za 2021 rok:
odsłony: 8 805 378
Artykuły w Czytelni Medycznej o SARS-CoV-2/Covid-19

Poniżej zamieściliśmy fragment artykułu. Informacja nt. dostępu do pełnej treści artykułu
© Borgis - Postępy Fitoterapii 2/2015, s. 67-71
*Bogdan Kędzia, Elżbieta Hołderna-Kędzia, Katarzyna Seidler-Łożykowska, Waldemar Buchwald, Anna Krajewska-Pattan, Agnieszka Gryszczyńska, Aurelia Pietrowiak, Bogna Opala, Wojciech Białas
Aktywność antybiotyczna i skład chemiczny ekstraktów otrzymanych z ziela i siewek Chelidonium majus L.
Antibiotic activity and chemical composition of extracts obtained from herb and seedlings of Chelidonium majus L.
Instytut Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich w Poznaniu
Dyrektor Instytutu: prof. dr hab. Grzegorz Spychalski
Summary
The assumption of work was the obtaining of crude drugs with a high contents of biological active compounds by extantions with a high antibiotic activity. To the studies was used the cultivation of greater celandine (Chelidonium majus L.) also breeding of seedlings of this plant in vivo. The studies included ethanolic and aqueous extracts from herb and seedlings of Chelidonium majus L. also non-protein and protein fractions obtained from aqueous extracts of above mentioned crude drugs. They were analysed in respect of antibiotic activity and occurence of contents of alkaloids and flavonoid compounds. The highest antibiotic activity have ethanolic extracts of Chelidonium majus L., lesser aethanolic extracts from seedlings and the lowest protein and non-protein fractions obtained from aqueous extracts obtained from this plant. The antibiotic activity of extracts and fractions determined alkaloids and flavoinoids occuring in Chelidonium majus L. Moreover was showed, that selected aethanolic extract from herb of Chelidonium (herb of autumnal rosette of leaves) has a high antibiotic activity and could be used in medical practice to wound healing and burns infected including Staphylococcus resistant for meticillin.



Wstęp
Ekstrakty, frakcje i wyizolowane substancje biologicznie aktywne z glistnika jaskółczego ziela (Chelidonium majus L.) odznaczają się działaniem przeciwbakteryjnym, przeciwgrzybiczym, przeciwwirusowym, przeciwpierwotniakowym i przeciwpasożytniczym. Przegląd przeciwdrobnoustrojowego działania tej rośliny opisano we wcześniejszej pracy (1).
Skład chemiczny omawianej rośliny, w tym występowanie w niej alkaloidów, flawonoidów i białek także szczegółowo udokumentowano we wcześniejszym opracowaniu (2).
Cel pracy
Założeniem prezentowanej pracy było uzyskanie surowca o wysokiej zawartości związków biologicznie aktywnych, a co za tym idzie o wysokiej aktywności antybiotycznej. W tym celu do badań wykorzystano uprawę gruntową glistnika oraz hodowlę siewek w warunkach in vivo.
Badaniami objęto ekstrakty etanolowe i wodne z ziela i siewek glistnika oraz frakcje białkowe i niebiałkowe otrzymane z ekstraktów wodnych wymienionych surowców. Analizowano je pod względem aktywności antybiotycznej oraz występujących w nich związków alkaloidowych i flawonoidowych.
Założono także działanie najbardziej aktywnego antybiotycznie ekstraktu etanolowego uzyskanego z ziela glistnika na bakterie chorobotwórcze występujące w środowisku szpitalnym.
Materiał i metody
Pozyskiwanie surowców
Wartość biologiczną ziela glistnika określano w ramach upraw gruntowych polskiej tetraploidalnej odmiany Cynober. Uprawę glistnika założono w 2010 r. metodą wysiewu nasion do gruntu w terminie jesiennym na poletkach o powierzchni 12 m2.
Do badań ziele glistnika zbierano w dwóch sezonach wegetatywnych (2011 i 2012 r.) w 6 fazach fenologicznych: rozety liściowej wiosennej, początku kwitnienia roślin, pełni kwitnienia roślin, zielonego owocu (strąka), pełnej dojrzałości nasion i rozety liściowej jesiennej. Surowiec po zbiorze suszono w temp. 60°C.
Hodowlę siewek in vivo prowadzono przy użyciu nasion otrzymanych z uprawy gruntowej (zbioru dokonano w 2010 r.) tej samej odmiany glistnika (Cynober). Na tę formę surowca zdecydowano się po uprzednich niepowodzeniach z uzyskaniem ziela z kalusa i nasion hodowanych na pożywkach sztucznych.
Nasiona glistnika wysiewano do doniczek z jałową glebą i elicytowano je frakcjonowanym wyciągiem drożdżowym. Rośliny zbierano po 7 dniach wegetacji i suszono w temp. pokojowej.
Otrzymywanie ekstraktów i frakcji
Do sporządzania ekstraktów etanolowych używano wysuszonego i rozdrobnionego ziela (sito 5,6 mm). Surowiec ekstrahowano 50% etanolem w stosunku 1:10. Po oddestylowaniu rozpuszczalnika pod zmniejszonym ciśnieniem w temp. 50°C i wymrożeniu do -50°C ekstrakty poddawano liofilizacji.
Ekstrakty wodne otrzymywano z wysuszonego i rozdrobnionego surowca (sito 0,315 mm), który poddawano działaniu wody oczyszczonej przez 3 godz. w temp. 90°C w stosunku 1:10. Po ochłodzeniu ekstrakty sączono przez watę i gazę, oddestylowywano połowę rozpuszczalnika, wymrażano do -50°C i poddawano liofilizacji.
W celu przygotowania frakcji białkowych i niebiałkowych wysuszony i rozdrobniony surowiec (sito 1,0 mm) umieszczano w komorze ekstraktora i zalewano wodą destylowaną w stosunku 1:10. Ekstrakcję prowadzono w temp. 90°C przez 3 godziny. Po ochłodzeniu i przesączeniu przez sito stalowe i filtr bawełniany, połowę rozpuszczalnika oddestylowano pod zmniejszonym ciśnieniem w temp. 50°C. Z zagęszczonego ekstraktu białka wytrącano acetonem w stosunku 1:4 w temp. -20°C przez 30 minut. Frakcję białkową odwirowywano (4500 obr./min) w temp. 4°C przez 20 min i po zawieszeniu w wodzie destylowanej liofilizowano (wydajność ok. 78%). Supernatant (frakcja niebiałkowa) zagęszczono dziesięciokrotnie w wyparce próżniowej i liofilizowano w warunkach podanych powyżej.
Oznaczenia fitochemiczne
W ekstraktach etanolowych i wodnych otrzymanych z ziela i siewek glistnika oraz we frakcjach białkowych i niebiałkowych uzyskanych z ekstraktów wodnych tych surowców oznaczano ogólną zawartość alkaloidów (w przeliczeniu na chelidoninę) oraz ogólną zawartość flawonoidów (w przeliczeniu na kwercetynę). Oznaczenia prowadzono w oparciu o monografię surowca (Chelidonii herba) zawartą w Farmakopei Europejskiej 6 (3).
Oznaczenia ilościowe alkaloidów typu benzofenantrydyny (chelidonina, chelerytryna, sangwinaryna) oraz typu protoberberyny (koptyzyna, berberyna) prowadzono metodą HPLC DAD przy użyciu urządzenia Agilent 1100, natomiast oznaczenia ilościowe flawonoidów – metodą spektrofotometryczną.
Określanie aktywności antybiotycznej
Badane ekstrakty i frakcje w ilości 100 mg rozpuszczano w 1 ml dimetylosulfotlenku (DMSO). Z uzyskanych roztworów podstawowych (o stężeniu 100 mg/ml) przygotowywano następnie w podłożu bakteriologicznym Antibiotic Broth (Merck) rząd rozcieńczeń w zakresie stężeń 0,5-15 mg/ml. Do każdego rozcieńczenia ekstraktu lub frakcji o objętości 1 ml dodawano po 0,1 ml 18-godz. hodowli płynnej szczepu wzorcowego Staphylococcus aureus ATCC 6538P, rozcieńczonej 1:10 000 w tym samym podłożu (liczba dodawanych komórek wynosiła ok. 103 w 0,1 ml). Inkubację próbek prowadzono w temp. 37°C przez okres 24 godzin. Po tym czasie ze wszystkich rozcieńczeń ekstraktu lub frakcji wykonywano posiewy na stałe podłoże Antibiotic Agar. Po dalszych 24 godzinach określano rozcieńczenia próbki, które całkowicie hamowały rozwój szczepu wzorcowego. Rozcieńczenia te odpowiadały najmniejszemu stężeniu bakteriobójczemu ekstraktu lub frakcji (ang. Minimal Bactericidal Concentration – MBC). Wartości te przeliczano z kolei na jednostki antybiotyczne (JA), przyjmując, że są one równe 1 JA. Wyniki podawano w odniesieniu do 1 g badanego ekstraktu lub frakcji. Dla przykładu MBC określone dla szczepu wzorcowego jako 1,0 mg/ml wskazuje, że 1 g ekstraktu lub frakcji odznacza się aktywnością antybiotyczną równą 1000 JA.

Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
  • Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
  • Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
  • Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.

Opcja #1

24

Wybieram
  • dostęp do tego artykułu
  • dostęp na 7 dni

uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony

Opcja #2

59

Wybieram
  • dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
  • dostęp na 30 dni
  • najpopularniejsza opcja

Opcja #3

119

Wybieram
  • dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
  • dostęp na 90 dni
  • oszczędzasz 28 zł
Piśmiennictwo
1. Kędzia B, Hołderna-Kędzia E, Goździcka-Józefiak A i wsp. Przeciwdrobnoustrojowe działanie Chelidonium majus L. Post Fitoter 2013; (4):236-43. 2. Kędzia B, Łożykowska K, Gryszczyńska A. Skład chemiczny i zawartość substancji biologicznie aktywnych w Chelidonium majus L. Post Fitoter 2013; (3):174-81. 3. European Pharmacopoeia 6 Ed. Chelidonium majus monography. Council of Europe, Strasbourg 2008; 1861.
otrzymano: 2015-04-10
zaakceptowano do druku: 2015-04-24

Adres do korespondencji:
*prof. dr hab. Bogdan Kędzia
Instytut Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich
ul. Libelta 27, 61-707 Poznań
tel.: +48 (61) 665-95-50, fax: +48 (61) 665-95-51
e-mail: bogdan.kedzia@iwnirz.pl

Postępy Fitoterapii 2/2015
Strona internetowa czasopisma Postępy Fitoterapii