Ponad 7000 publikacji medycznych!
Statystyki za 2021 rok:
odsłony: 8 805 378
Artykuły w Czytelni Medycznej o SARS-CoV-2/Covid-19

Poniżej zamieściliśmy fragment artykułu. Informacja nt. dostępu do pełnej treści artykułu
© Borgis - Postępy Nauk Medycznych 5/2017, s. 269-272
*Monika Pazgan-Simon1, 2, Krzysztof Simon1, 2
Rak wątrobowokomórkowy – możliwości indywidualizacji terapii u pacjentów z zaawansowaną chorobą wątroby
Hepatocellular carcinoma – a new possibility to individalise theray among patients with advenced diseases
1I Oddział Zakaźny Kliniczny, Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. J. Gromkowskiego we Wrocławiu
Kierownik Oddziału, Kliniki: prof. dr. hab. med Krzysztof Simon
2Klinika Chorób Zakaźnych i Hepatologii, Wydział Lekarsko-Stomatologiczny, Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu
Kierownik Kliniki: prof. dr. hab. med Krzysztof Simon
Streszczenie
Rak wątrobowokomórkowy (HCC) jest czwartym-piątym co do częstości występowania nowotworem na świecie, a liczba corocznie rejestrowanych przypadków systematycznie się zwiększa. Również w Polsce HCC należy do coraz częściej rozpoznawanych nowotworów szczególnie u osób dorosłych. Do rozwoju HCC zwykle dochodzi u pacjentów z marskością wątroby, najczęściej związaną z zakażeniem wirusami hepatotropowymi (HBV i HCV). Samo rozpoznanie HCC jest niestety najczęściej stawiane w stadium średniego lub znacznego zaawansowania nowotworu. W stadiach początkowych rozwoju HCC najskuteczniejsze terapeutycznie są zabiegi chirurgiczne – resekcja i/lub transplantacja wątroby. W postaciach bardziej zaawansowanych, ale nie terminalnych, zaleca się techniki chemoembolizacji, termoembolizacji, alkoholizacji guza oraz farmakoterapie. Ostatnio pojawiła się koncepcja indywidualizacji terapii w tej grupie pacjentów. W niniejszej pracy omówiono nowe, ale już zaakceptowane możliwości terapii, jak również terapie eksperymentalne HCC.
Summary
Hepatocellular carcinoma is 4, 5 most often diagnosed one in the world, and from year to year number of diagnosed patients grows. In Poland HCC is more often diagnosed than aerlier specially among adult patients.
HCC develops in patients who suffer from liver cirrhosis, related to hepatits B or C infection. Diagnosis is usually done in medium stage and advenced. In first stage most effective are surgery, ablation, and liver transplantation. In more advanced stage chemoembolisation, termoembolisation, alkoholisation, and other. At least we know see a new concept of individualised therapy among these patients.
In this paper we assume new, just accepted mode of therapy and clinical data.



Rak wątrobowokomórkowy (ang. hepatocellular carcinoma – HCC) jest czwartym-piątym nowotworem co do częstości występowania na świecie. Jest również drugą-trzecią przyczyną zgonów wśród chorób nowotworowych. Wzrost liczby badań przesiewowych, łatwiejsza dostępność do badań obrazujących, wzrost świadomości lekarzy co do ryzyka rozwoju HCC szczególnie u pacjentów z marskością wątroby zaowocowały wzrostem liczby rozpoznań pierwotnego nowotworu wątroby. Mimo to nadal większość rozpoznań dotyczy pacjentów z już zaawansowaną postacią choroby nowotworowej według skali barcelońskiej (BCLC) B i C (1, 2). Etiologia HCC jest zróżnicowana: w Azji, Ameryce Południowej, Afryce najczęściej nowotwór rozwija się na podłożu zakażenia HBV, HCV; w wysoko rozwiniętych krajach Europy i Ameryce Północnej – na tle zakażenia HCV. Jednocześnie w Azji, Europie i Stanach Zjednoczonych wzrasta istotnie zapadalność na HCC u osób nadużywających alkoholu i z następową marskością wątroby oraz z niealkoholową stłuszczeniową chorobą wątroby (3, 4).
Niezależnie od zróżnicowania etiologicznego HCC wykazuje również znaczną zmienność morfologiczną. Najłagodniejszą postacią HCC charakteryzującą się długim przeżyciem od momentu rozpoznania jest rak włóknisto-blaszkowy (ang. HCC fibrolamellar), często obserwowany u pacjentów zakażonych HBV. Najszybciej przebiega postać nisko zróżnicowana morfologicznie, znane postaci leczenia w tych przypadkach są nieskuteczne. Najczęściej ognisko pierwotne HCC zlokalizowane jest w wątrobie, ale zdarza się umiejscowienie zmiany w śledzionie, pęcherzu moczowym, a także w kościach np. żeber (5).
W diagnostyce HCC korzystamy z coraz szerszego panelu badań obrazujących, w tym: USG, USG Power Doppler, USG z kontrastem (CEUS), angiografii, TK (badanie z kontrastem, 4-fazowe), badania rezonansem magnetycznym – NMR (badanie z kontrastem, dynamiczne), a dla postaci mieszanych HCC/chCC lub ChCC – cholangio-NMR (6-8). Natomiast nieprzydatna w diagnostyce HCC jest technika PET (pozytronowa tomografia emisyjna). Wynika to z nieprawidłowego metabolizmu środka kontrastującego – radiofarmaceutyku w tkance guza, jakim jest 18-fluorem deoksyglukozy (18FDG). Wychwyt 18F-FDG w komórkach HCC jest zależny od biologii guza i aktywności FDG- 6 fosfatazy (niskiej w wysoko zróżnicowanym HCC). Użyteczne w diagnostyce HCC są też wybrane badania serologiczne: AFP lub lepiej jej glikoformy AFP-L3, des-gamma karboksyprotrombina oraz szereg innych mniej rozpowszechnionych (np. gp-73), niektóre badania biochemiczne: aktywność GGTP, fosfatazy alkalicznej oraz markery tkankowe wczesnych postaci HCC: HSP70 (heat shock protein 70), GPC3 (glypican-3), TERT (telomerase reverse-transcriptase), STK6 (serine/threonine kinase), PLAG12B (phospholipase A2), TERT, TOP2A, PDGRFA oraz liczne inne (8). Najbardziej rozpowszechnione wydaje się być oznaczenie alfa-fetoproteiny i to zarówno w badaniach przesiewowych wykonywanych w grupach ryzyka co 6-12 miesięcy, jak i w monitorowaniu progresji/regresji choroby w trakcie prowadzonej terapii. Niestety podkreśla się stosunkowo ograniczoną czułość tego markera w diagnostyce HCC.
Aktualnie obowiązujące zalecenia terapeutyczne HCC ściśle wiążą się ze stopniem zaawansowania choroby. Niezmiernie przydatna w ocenie stopnia zaawansowania HCC jest skala BCLC. Pacjenci z HCC według skali BCLC 0 (stadium najmniej zaawansowane – mała zmiana pojedyncza do 2 cm) mogą być poddani zarówno resekcji, jak i alkoholizacji ogniska HCC. Obie metody są skuteczne z niewielką przewagą resekcji (9). U pacjentów w stadium zaawansowania HCC według BCLC A (zmiana pojedyncza poniżej 5 cm albo 3 zmiany, każda mniejsza niż 3 cm, bez rozsiewu nowotworu poza wątrobę) wykonywana jest resekcja guza lub przeszczepienie – procedurę dobiera się indywidualnie. Dla chorych w stopniu zaawansowania HCC BCLC B (choroba wieloogniskowa) najlepszą metodą terapeutyczną wydaje się być chemoembolizacja, powtarzana czasami kilkukrotnie. W stadium BLCL C (choroba wieloogniskowa, powiększone węzły chłonne, rozsiew choroby nowotworowej) jedyna zalecana aktualnie terapia to doustna sorafenibem – lekiem, który hamuje angiogenezę, pobudza apoptozę i jest inhibitorem wielu kinaz i ścieżek sygnałowych. Zasadniczo po zabiegu embolizacji nie zaleca się stosowania sorafenibu. Trzeba jednak zdawać sobie sprawę, że u pacjentów z marskością wątroby stale istnieje duże ryzyko rozwoju kolejnych ognisk nowotworowych lub one już istnieją, choć są niewykrywalne aktualnie dostępnymi metodami diagnostycznymi. Kolejna embolizacja może nie być możliwa i wtedy należy zastosować sorafenib lub inny nowej generacji lek p/nowotworowy.

Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
  • Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
  • Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
  • Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.

Opcja #1

24

Wybieram
  • dostęp do tego artykułu
  • dostęp na 7 dni

uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony

Opcja #2

59

Wybieram
  • dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
  • dostęp na 30 dni
  • najpopularniejsza opcja

Opcja #3

119

Wybieram
  • dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
  • dostęp na 90 dni
  • oszczędzasz 28 zł
Piśmiennictwo
1. Sangiovanni A, Colombo M: EASL Postgraduate course. Hepatocellular carcinoma – epidemiology. 2016.
2. Balogh J, Victor D, Asham EH et al.: Hepatocellular carcinoma: a review. J Hepatocell Carcinoma 2016; 3: 41-53.
3. Adams LA, Lymp JF, Sauver J et al.: The natural history of nonalcoholic fatty liver disease: a population based cohort study. Gastroenterology 2005; 129: 113-121.
4. Marrero JA, Fontana RJ, Fu S et al.: Alcohol tobacco and obesity are synergistic risk factors for hepatocellular carcinoma. J Hepatol 2005; 42: 218-224.
5. Kee KM, Wang JH, Wang CC et al.: Hepatocellular Carcinoma associated with Extra-hepatic Primary malignancy: Clinical manifestations and Survival. Sci Rep 2016 Jul 22; 6: 30156.
6. Müller-Peltzer K, Rübenthaler J, Reiser M, Clevert DA: Contrast-enhanced ultrasound (CEUS) of the liver: Critical evaluation of use in clinical routine diagnostics. Radiologe 2017 May; 57(5): 348-355.
7. Aube C, Oberti F, Lonjon J et al.: EASL and AASLD recommendations for diagnosis of HCC to the test of daily practice. Liver Int 2017 Mar 27. DOI: 10.1111/liv.13429.
8. Lee SH, Hayano K, Zhu AX et al.: Dynamic Contrast-Enhances MRI Kinetic parameters as prognostic Biomarkers for prediction of Survival of Patient Comparative Study. Acad Radiol 2015 Nov; 22(11): 1344-1360. DOI: 10.1016/j.acra.2015.05.012.
9. Llovet JM, Bru C, Bruix J: Prognosis of hepatocellular carcinoma: the BCLC staging classification. Semin Liver Dis 1999; 19(3): 329-338.
10. Llovet JM, Bruix J: Molecular targeted therapies in hepatocellular carcinoma. Hepatology 2008 Oct; 48(4): 1312-1327.
11. Siddique O, Yoo ER, Perumpali RB et al.: The importance of a multidisciplinary approach to hepatocellular carcinoma. J Multidiscip Health 2017 Mar 20; 10: 95-100.
12. Lampertico P, Vigano M, Di Constanzo GG et al.: Randomised study comparing 48 and 96 weeks peginterferon alfa 2a therapy in genotype D HBeAg negative chronic hepatits B. Gut 2013 Feb; 62(2): 290-298.
13. EASL Recommendations on Treatment of Hepatitis C 2015. J Hepatol 2015; 63: 199-236.
14. Cheung TT, Lo ChM: Laparoscopic liver resection for hepatocellular carcinoma in patients with cirrhosis. Hepatobiliary Surg Nutr 2015; 4(6): 406-410.
15. Teo JY, Kam JH, Chan Ch Y et al.: Laparoscopic liver resection for posterosuperior and anterolateral lesions – a comparison experience in an Asian centre. Hepatobiliary Surg Nutr 2015; 4(6): 406-410.
16. Bruix J, Merle P, Granito A et al.: Efficacy and safety of regorafenib versus placebo in patients with hepatocellular carcinoma (HCC) progressing on sorafenib: results of the international, randomized phase 3 RESORCE trial. Ann Oncol 2016; 27 (suppl. 2): ii140-ii141.
17. Pievsky D, Pyrsopoulos N: Profile of tivantinib and its potential in the treatment of hepatocellular carcinoma: the evidence to date. J Hepatocell Carcinoma 2016; 3: 69-76.
18. El-Khoueiry AB, Sangro B, Yau TC et al.: Phase I/II safety and antitumor activity of nivolumab (nivo) in patients (pts) with advanced hepatocellular carcinoma (HCC): Interim analysis of the CheckMate-040 dose escalation study. J Clin Oncol 2016; 34 (suppl.): abstract 4012.
otrzymano: 2017-04-06
zaakceptowano do druku: 2017-04-27

Adres do korespondencji:
*Monika Pazgan-Simon
I Oddział Zakaźny Kliniczny Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. J. Gromkowskiego we Wrocławiu
ul. Koszarowa 5, 51-149 Wrocław
tel. +48 (71) 395-75-05
monika.pazgan.simon@gmail.com

Postępy Nauk Medycznych 5/2017
Strona internetowa czasopisma Postępy Nauk Medycznych