Jacek Majewski, Michał Orylski, Maciej Majewski, Julia Rasała
Wpływ substancji zawartych w pieczarkach na organizm człowieka
Effects of white button mushroom nutrients on the human body
Wydział Lekarski, Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu
Summary
Agaricus bisporus (white button mushroom) contains significant amounts of dietary fibers, microelements and other important compounds. While it is often underrated, numerous studies prove its positive impact on health. Several compounds found in Agaricus bisporus provide beneficial effects on diabetic and cardiovascular diseases and may lower blood glucose, cholesterol and LDL. Those mushrooms are also a potential breast cancer chemopreventive agent since they were proven to suppress aromatase and estrogen synthesis. Therefore, it may be useful in estrogen-dependent breast tumors. What is more, white button mushroom contains low amount of fat and is low calorie. It can be effectively used in diets to lower body weight. Also, compounds found in white button mushroom have impact on human immune system. They lead to increase of IgA production and stimulates lymphocytes by increasing levels of interleukin. Therefore, white button mushroom is not only valuable thanks to its taste but also because of its impact on human health. Properly prepared it can be an important ingredient of everyday meals.
Wstęp
Pieczarka dwuzarodnikowa, czyli Agaricus bisporus, to gatunek grzyba należący do rodziny pieczarkowatych (Agaricaceae). Grzyb wytwarza owocnik o mięsistym kapeluszu barwy szarobiałej z blaszkowatym hymenoforem. Walcowaty trzon o wysokości 3-8 cm i grubości 3 cm posiada wyraźnie zaznaczony pierścień. Pieczarka występuje powszechnie na terytorium Ameryki Południowej, Środkowej i Północnej, a także w Europie, Azji, Australii i na wielu wyspach.
Pieczarka jest powszechnie uprawiana i spożywana na całym świecie. Pierwsze wzmianki o uprawie A. bisporus prowadzonej we Francji pochodzą z XVI i początku XVII wieku. Przez wiele lat grzyby te uchodziły za rarytas, na który mogli pozwolić sobie tylko zamożni ludzie. Anthelme Brillat-Savarin, uważany za twórcę XIX-wiecznej kuchni, porównywał walory kulinarne pieczarek do trufli.
Światowa produkcja grzybów jadalnych w 1961 roku wyniosła 495 127 ton. W 2016 roku wskaźnik ten to już 10 378 163 ton (1). Ze wszystkich gatunków grzybów A. bisporus produkowany jest w największej ilości. Na czele producentów plasują się Chiny, które są odpowiedzialne za 73% produkcji światowej. Na kolejnych miejscach znajdują się Włochy i USA (1). Polska jest jednym z najważniejszych producentów pieczarki dwuzarodnikowej w Europie, produkując rocznie 330 000 ton owocników tego gatunku. Oprócz właściwości smakowych na rosnące znaczenie grzybów w codziennej diecie wpływ mają również stosunkowo wysoka zawartość białka i polisacharydów przy zachowaniu niskiego poziomu tłuszczu, a także mikroskładniki, w tym witaminy i przeciwutleniacze (2). Wiele prac naukowych potwierdza, że spożywanie owocników A. bisporus wpływa prozdrowotnie.
Skład i działanie
Poza smakiem i aromatem pieczarka dwuzarodnikowa posiada liczne substancje odżywcze oraz biologicznie aktywne składniki. W 100 g świeżych pieczarek znajduje się 92,45% wody, 3,09% białka, 3,26% sacharydów i 0,34% lipidów (3). Wartość odżywcza wynosi 22 kcal/100 g, jest to w efekcie produkt niskokaloryczny. Owocniki A. bisporus zawierają witaminy B2, B3, B5 oraz niewielkie ilości witamin C i D. Stężenia minerałów są zróżnicowane w zależności od lokalizacji uprawy.
A. bisporus to dobre źródło aminokwasów, podstawowego budulca białek. Odnajdziemy tutaj zarówno aminokwasy endo-, jak i egzogenne. Łącznie w pieczarce występuje 18 aminokwasów, należy jednak zaznaczyć, że nie we wszystkich stężenie jest na tyle duże, by pieczarki mogły stać się podstawowym źródłem pełnowartościowego białka. Alanina, kwas asparaginowy, arginina, leucyna, kwas glutaminowy, lizyna, fenyloalanina, prolina, seryna, tyrozyna oraz treonina występują w największym stężeniu. Aminokwasy zawierające siarkę oraz walinę odnajdziemy w owocnikach A. bisporus również w znaczących ilościach (4). Zawartość poszczególnych aminokwasów może być różna w zależności od sposobu uprawy, momentu zbioru oraz od warunków przechowywania zebranych owocników (5). Stosunkowo wysoka zawartość aminokwasów, szczególnie ze współistniejącym niskim stężeniem lipidów, jak również ich szeroki wachlarz pozwalają na zdrowe wzbogacenie codziennej diety. Stanowią również dobre źródło białka dla osób niespożywających produktów mięsnych (6). Te osoby muszą jednak pamiętać o uzupełnieniu brakujących aminokwasów z innych produktów lub ich suplementacji.
Udział procentowy sacharydów w surowym owocniku A. bisporus to około 3,26%, po ususzeniu ich zawartość przekracza 30%. Powszechnie jako źródło błonnika utożsamia się produkty pochodzenia roślinnego ze względu na zawartość celulozy w ścianach komórkowych komórek roślinnych. Grzyby mogą także pełnić funkcje błonnika. Ściany komórkowe komórek grzyba bogate są w chitynę, której podobnie jak celulozy nie mamy zdolności trawić (7). W związku z tym spożywanie A. bisporus może poprawić funkcjonowanie przewodu pokarmowego przez wspieranie tworzenia prawidłowej mikroflory jelitowej (8). Komórki grzybów zawierają również chitosan wykorzystywany w przemyśle farmaceutycznym. Substancja ta wraz z chityną obniża ilość lipidów wchłanianych z pożywienia. Dzięki temu obie substancje wykorzystywane są w preparatach wspierających odchudzanie. W badaniach klinicznych pacjenci w grupie zażywającej preparat zawierający chitynę i chitosan tracili średnio 7 kg masy ciała, co jest istotnie lepszym wynikiem niż średni spadek 3 kg masy ciała w grupie kontrolnej (9). Oprócz tego chitosan i chityna znajdują zastosowanie w opatrunkach na rany. Dzięki ograniczaniu ekspozycji receptorów bólowych na czynniki środowiskowe wykazują działanie przeciwbólowe. Poza tym wspierają gojenie się ran i zmniejszają ryzyko powstania blizn. W komórkach A. bisporus znajduje się również trehaloza – dwucukier odpowiadający za stabilizację struktury białek. Kolejnym sacharydem obecnym w owocniku A. bisporus jest mannitol, który jest najobficiej występującym w nim cukrem prostym (10).
Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
- Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
- Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
- Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.
Opcja #1
24 zł
Wybieram
- dostęp do tego artykułu
- dostęp na 7 dni
uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony
Opcja #2
59 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 30 dni
- najpopularniejsza opcja
Opcja #3
119 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 90 dni
- oszczędzasz 28 zł
Piśmiennictwo
1. FAO: Food and Agriculture Organization of the United Nations. 2016. http://www.fao.org.
2. Rodrigues D, Freitas AC, Pereira L et al.: Chemical composition of red, brown and green macroalgae from Buarcos bay in Central West Coast of Portugal. Food Chemistry 2015; 183: 197-207.
3. United States Department of Agriculture, Agricultural Research Service, National Nutrient Database for Standard Reference Release 28. http://ndb.nal.usda.gov.
4. Muszyńska B, Kała K, Rojowski J et al.: Composition and biological properties of Agaricus bisporus fruiting bodies – a review. Pol J Food Nutr Sci 2017; 67(3): 173-181.
5. Guillamon E, Garcia-Lafuente A, Lozano M et al.: Edible mushrooms: role in the prevention of cardiovascular diseases. Fitoterapia 2010; 81(7): 715-723.
6. Cheung PCK: Mini-review on edible mushrooms as source of dietary fiber: Preparation and health benefits. Food Sci Human Wellness 2013; 2: 162-166.
7. Meijer K, De Vos P, Priebe MG: Butyrate and other short-chain fatty acids as modulators of immunity: what relevance for health? Curr Opin Clin Nutr Metab Care 2010; 13: 715-721.
8. Carvalho-Wells AL, Helmolz K, Nodet C et al.: Determination of the in vivo prebiotic potential of a maize-based whole grain breakfast cereal: a human feeding study. Br J Nutr 2010; 104: 1353-1356.
9. Rajewska J, Bałasińska B: Biologically active compounds of edible mushrooms and their beneficial impact on health. Postepy Hig Med Dosw 2004; 58: 352-357.
10. Barros L, Cruz T, Baptista P et al.: Wild and commercial mushrooms as source of nutrients and nutraceuticals. Food and Chemical Toxicology 2008; 46: 2742-2747.
11. Cunnane S, Anderson M: Pure linoleate deficiency in the rat: influence on growth, accumulation of n-6 polyunsaturates, and [1-14C] linoleate oxidation. J Lipid Res 1997; 38(4): 805-812.
12. Ruthig DJ, Meckling-Gill KA: Both (n-3) and (n-6) fatty acids stimulate wound healing in the rat intestinal epithelial cell line, IEC-6. J Nutr 1999; 129(10): 1791-1798.
13. Diezel WE, Schulz E, Skanks M, Heise H: Plant oils: Topical application and anti-inflammatory effects (croton oil test). Dermatologische Monatsschrift 1993; 179: 173.
14. Letawe C, Boone M, Pierard GE: Digital image analysis of the effect of topically applied linoleic acid on acne microcomedones. Clin Exp Dermatol 1998; 23(2): 56-58.
15. Sadiq S, Bhatti HN, Hanif MA: Studies on chemical composition and nutritive evaluation of wild edible mushrooms. Iran J Chem Chem Eng 2008; 27(3): 151-154.
16. Muszyńska B, Sułkowska-Ziaja K, Wójcik A: Levels of physiologically active indole derivatives in the fruiting bodies of some edible mushrooms (Basidiomycota) before and after thermal processing. Mycoscience 2013b; 54: 321-326.
17. Muszyńska B, Sułkowska-Ziaja K, Ekiert H: Indole compounds in fruiting bodies of some edible Basidiomycota species. Food Chem 2011; 125: 1306-1308.
18. Czapski J: Antioxidant activity and phenolic content in some strains of mushrooms (Agaricus bisporus). Veg Crop Res 2005; 62: 165-173.
19. John JH, Ziebland S, Yudkin P et al.: Effects of fruit and vegetable consumption on plasma antioxidant concentrations and blood pressure: a randomized controlled trial. Lancet 2002; 359: 1969-1974.
20. Novaes MRCG, Valadares F, Reis MC et al.: The effects of dietary supplementation with Agaricales mushrooms and other medicinal fungi on breast cancer: Evidence-based medicine. Clinics 2011; 66(12): 2133-2139.
21. Ng TB: Peptides and proteins from fungi. Peptides 2004; 25: 1055-1073.
22. Singh SS, Wang H, Chan YS et al.: Lectins from edible mushrooms. Molecules 2015; 20: 446-469.
23. Jordinson M, El-Hariry I, Calnan D et al.: Vicia faba agglutinin, the lectin present in broad beans, stimulates differentiation of undifferentiated colon cancer cells. Gut 1999; 44(5): 709-714.
24. Batterbury M, Tebbs CA, Rhodes JM, Grierson I: Agaricus bisporus (Edible Mushroom Lectin) inhibits ocular fibroblast proliferation and collagen lattice contraction. Exp Eye Res 2002; 74: 361-370.
25. Demir G, Klein HO, Mandel-Molinas N, Tuzuner N: Beta glucan induces proliferation and activation of monocytes in peripheral blood of patients with advanced breast cancer. Int Immunopharmacol 2007; 7(1): 113-116.
26. Takeshi T, Yoshiyuki K, Hiromichi O: Isolation of an antitumor compound from Agaricus blazei Murill and its mechanism of action. J Nutr 2001; 131(5): 1409-1413.
27. Grube BJ, Eng ET, Kao YC et al.: White Button Mushroom Phytochemicals Inhibit Aromatase Activity and Breast Cancer Cell Proliferation. J Nutr 2001; 131(12): 3288-3293.
28. Biela A, Pacholska-Bogalska J: Nowotwory hormonozależne u kobiet. Nowa Med 2011; 4: 76-81.
29. Weigand-Heller AJ, Kris-Etherton PM, Beelman RB: The bioavailability of ergothioneine from mushrooms (Agaricus bisporus) and the acute effects on antioxidant capacity and biomarkers of inflammation. Preventive Med 2012; 54: S75-S78.
30. Hand CE, Honek JF: Biological Chemistry of Naturally Occurring Thiols of Microbial and Marine Origin. J Nat Prod 2005; 68(2): 293-308.
31. Bryk D, Olejarz W, Zapolska-Downar D: Rola stresu oksydacyjnego i oksydazy NADPH w patogenezie miażdżycy. Postepy Hig Med Dosw 2017; 71: 57-68.
32. Sang CJ, Yong TJ, Byung KY et al.: White button mushroom (Agaricus bisporus) lowers blood glucose and cholesterol levels in diabetic and hypercholesterolemic rats. Nutrition Research 2010; 30(1): 49-56.
33. Kuliszkiewicz-Janus M, Mohamed AS, Abod N: Biologia lipoproteiny HDL i jej przeciwmiażdżycowe działanie. Postepy Hig Med Dosw 2006; 60: 307-315.
34. Jeong SC, Koyyalamudi SR, Pang G: Dietary intake of Agaricus bisporus white button mushroom accelerates salivary immunoglobulin A secretion in healthy volunteers. Nutrition 2012; 28(5): 527-531.
35. Chandra LC, Traore D, French C et al.: White button, portabella, and shiitake mushroom supplementation up-regulates interleukin-23 secretion in acute dextran sodium sulfate colitis C57BL/6 mice and murine macrophage J.744.1 cell line. Nutr Res 2013; 33(5): 388-396.