Ponad 7000 publikacji medycznych!
Statystyki za 2021 rok:
odsłony: 8 805 378
Artykuły w Czytelni Medycznej o SARS-CoV-2/Covid-19

Poniżej zamieściliśmy fragment artykułu. Informacja nt. dostępu do pełnej treści artykułu
© Borgis - Medycyna Rodzinna 3-4/2000, s. 57-59
Kamil Hozyasz
Nowe wskazania do profilaktycznej podaży witaminy E
z Kliniki Pediatrii Instytutu Matki i Dziecka w Warszawie
Kierownik Kliniki: prof. dr hab. med. Andrzej Milanowski



W 1922 r. H.M. Evans i K.S. Bishop odkryli, że dowóz witaminy E jest niezbędny dla zachowania płodności. Dzięki swojej hydrofobowości lokalizuje się ona przy błonach komórkowych i chroni nienasycone kwasy tłuszczowe i fosfolipidy przed utlenieniem, inicjowanym przez wolne rodniki. Najwięcej witaminy znajduje się na wewnętrznej błonie mitochondriów - miejscu najaktywniejszego transportu elektronów. Nadal niewiele wiemy na temat molekularnego podłoża działań witaminy E. Mianem witaminy E nazywa się pochodne tokolu i tokotrienolu. a-, b-, g-, d-tokoferole i tokotrienole różnią się liczbą i miejscem podstawienia grup metylowych. Pomimo większej zawartości w diecie g-tokoferolu niż a-tokoferolu (i jednocześnie podobnego wchłaniania) na RRR-a-tokoferol przypada zwykle ok. 90% aktywności witaminy E badanej w tkankach.
Najlepszymi źródłami witaminy są: oleje roślinne, orzechy i zielone warzywa liściaste (np. natka pietruszki, szpinak). Gotowanie w małym stopniu niszczy witaminę. Jest ona natomiast szczególnie wrażliwa na działanie promieniowania ultrafioletowego i tlenu. Dla prawidłowego wchłaniania tokoferolu w jelicie niezbędna jest - podobnie jak w przypadku innych witamin rozpuszczalnych w tłuszczach - prawidłowa emulsyfikacja treści pokarmowej. Zwiększona podaż w diecie otrąb pszenicznych, pektyn i alkoholu zmniejsza biodostępność witaminy. Przyjmowanie witaminy A w dużych dawkach powoduje obniżenie stężenia tokoferolu w surowicy.
W niedoborach witaminy E wzrasta zawartość cholesterolu w ścianie tętnic, płytki krwi cechują się zwiększoną agregacją, zmniejsza się wytwarzanie prostacyklin - co sprzyja rozwojowi miażdżycy. Niedobory prowadzą także do zmniejszenia oporności erytrocytów, zwiększenia drażliwości, zaburzeń oddychania i snu, uszkodzenia obwodowego i centralnego układu nerwowego, retinopatii, zaników mięśni szkieletowych. Tokoferol wywiera działanie przeciwnowotworowe.
Najczęstszymi przyczynami ciężkiej hipowitaminozy są: wcześniactwo, zaburzenia wchłaniania tłuszczów, jak np. w mukowiscydozie, cholestazie, chorobie trzewnej. Podaż przekraczająca 2150 mg/dobę może powodować objawy hiperwitaminozy: krwawienia, zaburzenia agregacji płytek krwi i upośledzenie układu odpornościowego. Zaburzenia hemostazy prawdopodobnie są spowodowane hamującym wpływem tokoferolu na procesy krzepnięcia, zależne od witaminy K.
Liczne badania epidemiologiczne wskazują na celowość suplementacji witaminą E jako metody zmniejszania ryzyka rozwoju raka, choroby niedokrwiennej serca, zaćmy i chorób infekcyjnych. Tokoferol zwiększa aktywność kinazy kreatyninowej i prawdopodobnie zmniejsza stopień peroksydacji lipidów na skutek wysiłku fizycznego.
W ostatnich latach zauważono, że:
- stężenia witaminy są niższe u płodu i zależą od stężenia u matki,
- istnieje zależność pomiędzy małą masą urodzeniową a małymi stężeniami a-tokoferolu we krwi pępowinowej,
- suplementacja witaminą E w okresie ciąży zmniejsza ryzyko urodzenia potomstwa z wadami wrodzonymi przez zwierzęta laboratoryjne. Przypuszczalnie działanie ochronne występuje i u ludzi,
- kobiety w stanie przedrzucawkowym mają małe stężenia a-tokoferolu we krwi,
- wzrasta zapotrzebowanie na witaminę w czasie laktacji.

Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
  • Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
  • Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
  • Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.

Opcja #1

24

Wybieram
  • dostęp do tego artykułu
  • dostęp na 7 dni

uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony

Opcja #2

59

Wybieram
  • dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
  • dostęp na 30 dni
  • najpopularniejsza opcja

Opcja #3

119

Wybieram
  • dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
  • dostęp na 90 dni
  • oszczędzasz 28 zł
Piśmiennictwo
1. Blumberg J.B.: Dietary reference intakes for vitamin E. Nutrition 1999, 15:797-799. 2. Chappell L.C. et al.: Effect of antioxidants on the occurrence of pre-eclampsia in women at increased risk: a randomised trial. Lancet 1999, 354:810-816. 3. Evans W.J.: Vitamin E, vitamin C and exercise. Am. J. Clin. Nutr. 2000, 72 (supl):647S-652S. 4. Łoś-Kuczera M., Piekarska J.: Skład i wartość odżywcza produktów spożywczych, część II-VII, PZWL Warszawa 1988, 156-197. 5. Reece E.A. et al.: Prevention of diabetic embryopathy in offspring of diabetic rats with use of a coctail of deficient substrates and an antioxidant. Am. J. Obstet. Gynecol. 1997, 176:790-798. 6. Ziemlański Ś. i wsp.: Normy żywienia dla ludności w Polsce. Nowa Medycyna 1998, 5, 4:15-18.
Medycyna Rodzinna 3-4/2000
Strona internetowa czasopisma Medycyna Rodzinna