Streszczenie
Wstęp. Zakażenia bakteryjne są częstą przyczyną śmiertelności u pacjentów z chorobami nowotworowymi lub poddawanych przeszczepieniu komórek krwiotwórczych.
Cel pracy. Ocena występowania zakażeń bakteriami wielolekoopornymi u pacjentów z chorobami nowotworowymi poddawanych chemio- i/lub radioterapii (CHT/RTX) w oddziale hematologii i onkologii oraz poddawanych przeszczepieniu komórek krwiotwórczych w oddziale transplantacji szpiku kostnego (ang. hematopoietic stem cell transplantation – HSCT) w okresie kolejnych 24 miesięcy w pojedynczym ośrodku pediatrycznym.
Materiał i metody. Analizie poddano wszystkich pacjentów z nowym rozpoznaniem choroby nowotworowej (n = 113) oraz wszystkich pacjentów poddanych HSCT (n = 61) w latach 2012-2013. Szczep bakteryjny był klasyfikowany jako oporny, jeśli wykazywał oporność według kryteriów EUCAST.
Wyniki. W okresie analizowanych 24 miesięcy odsetek pacjentów, u których rozpoznano co najmniej jedno bakteryjne udokumentowane zakażenie (MDI), wyniósł 33,6% wśród poddawanych chemio- i/lub radioterapii oraz 26,2% wśród pacjentów poddawanych przeszczepieniu komórek krwiotwórczych. Zakażenia bakteryjne występowały znamiennie wcześniej u pacjentów HSCT. Ponad połowa (9/16, tj. 56%) pacjentów HSCT, u których doszło do zakażenia bakteryjnego, miała rozpoznane zakażenie jeszcze przed dniem przeszczepienia, co sugeruje, że pacjenci ci byli już skolonizowani podczas wcześniejszej terapii. Wśród bakterii Gram-ujemnych, odsetek bakterii wielolekoopornych wyniósł 56,1%, w tym 52,2% u pacjentów poddawanych chemio- i/lub radioterapii oraz 64,5% u pacjentów przeszczepowych.
Wnioski. Dane własne i literaturowe wskazują, że u pacjentów poddawanych chemio-, radioterapii i przeszczepieniu komórek krwiotwórczych zwiększa się odsetek bakterii wielolekoopornych. Tego typu analiza, zwłaszcza powtarzana w określonych odstępach czasu, może służyć do planowania i modyfikacji leczenia przeciwbakteryjnego w oddziałach onkohematologicznych i przeszczepowych, w odniesieniu do profilaktyki, leczenia empirycznego i leczenia celowanego.

Summary
Introduction. Bacterial infections are a well-known cause of morbidity and mortality in patients with malignancy or undergoing hematopoietic stem cell transplantion.
Aim. Analysis of incidence of multidrug resistant bacteria in children with malignant diseases undergoing chemo- and/or radiotherapy (CHT/RTX) in oncohematology department and hematopoietic stem cell transplantation (HSCT) in transplant unit over a period of 24 months in single pediatric center.
Material and methods. All consecutive patients with newly diagnosed malignant diseases in 2012-2013 (total 113 patients), and all consecutive patients undergoing hematopoietic stem cell transplantation in this period (total 61 patients). Multidrug resistant (MDR) bacterial strain were diagnosed according to EUCAST criteria.
Results. During analyzed 24 months, the incidence of patients with at least one bacterial microbiologically determined infection (MDI) reached 33.6% among children undergoing chemo- and/or radiotherapy, and 26.2% among children undergoing hematopoietic stem cell transplantation. Bacterial infections occurred significantly earlier in HSCT patients. More than half (9/16, i.e. 56%) of HSCT patients with bacterial MDI, had first infection before the day of HSCT, what suggests colonization with MDR bacteria during previous therapy. Among Gram-negative rods, the incidence of MDR bacteria was 56.1%, including 52.2% in patients undergoing chemo- and/or radiotherapy and 64.5% in transplant patients.
Conclusions. Presented results and data from literature suggest that the incidence of multidrug resistant bacterial strains among patients undergoing chemo-, radiotherapy or hematopoietic stem cell transplantation is increasing. This type of analysis, when repeated systematically may serve for designing and modification of antibacterial therapy in pediatric oncohematology and transplant centers with respect to prophylaxis, empirical and targeted therapy.